23:45 - 12/03/2008 THANH NIÊN
* Hội Khoa học lịch sử sẽ
tổ chức tranh luận khoa học những vấn đề mà thiền sư Lê Mạnh Thát đưa ra Còn
rất nhiều ý kiến của các nhà nghiên cứu và bạn đọc tham gia trao đổi loạt bài
Thiền sư Lê Mạnh Thát và những phát hiện lịch sử chấn động. Số báo này chúng
tôi xin giới thiệu bài viết của nhà nghiên cứu Nguyễn Đắc Xuân, nhà báo Trần Đức
Chính, ý kiến của tiến sĩ Hoàng Ngọc Kỷ và đăng lại bản tin của Báo SGGP
"Sẽ tổ chức tranh luận khoa học những vấn đề mà Thiền sư Lê Mạnh Thát đưa
ra". Chúng tôi xin tạm dừng cuộc trao đổi ở đây để dành cho sự đánh giá,
thẩm định của các nhà khoa học.
Làm
gì trước những phát hiện mới về lịch sử?
Những ai từng nghiên cứu lịch sử hẵn đã thấy việc khám phá được
một sự kiện lịch sử mới nó khó khăn, quý giá biết chừng nào. Có bao nhiêu nhà
sử học đã nghiên cứu, phát hiện được các sự kiện để hiệu đính những sai lầm,
giải mã một bí ẩn hay bổ sung một thiếu sót trong lịch sử dân tộc? Ít người có
câu trả lời chính xác.
Công việc khó và hiếm hoi như vậy theo tôi có nhiều lý do nhưng
lý do quan trọng nhất là thiếu tư liệu. Sau chiến tranh, ít có sử gia Việt Nam
có đủ điều kiện tiếp cận được các kho tư liệu của các nước đã có mối quan hệ
lịch sử với Việt Nam như Trung Quốc, Thái Lan, Pháp, Mỹ, Anh, Bồ Đào Nha, Tây
Ban Nha..v.v. (Ví dụ tư liệu mới về thời Tây Sơn chỉ có thể tìm được ở Trung
Quốc, Tây Ban Nha,
Quan niệm như thế cho nên tôi hết sức trân trọng, cảm phục những
phát hiện lịch sử cực kỳ mới mẻ của Thầy Lê Mạnh Thát diễn giải trong bộ Tổng
tập Văn học Phật giáoViệt Nam và bộ Lịch sử Phật
giáo Việt Nam (NXB Tổng hợp TP.HCM) và nhiều tác phẩm khác của
ông. Không cómột sức học uyên bác, không có một kho tư liệu phong phú mới lạ,
không có một sức làm việc phi thường thì không thể có được những phát hiện ấy.
Tuy nhiên vì không chuyên về cổ sử Việt
Sáng hôm 11.3, sau buổi giao lưu với độc giả về cuốn sách “Đi
tìm dấu tích Cung điện Đan Dương-sơn lăng của Hoàng đế Quang Trung” của
tôi trong Hội sách lần thứ V tại Công viên Lê Văn Tám, nhiều bạn thanh niên đã
vây quanh hỏi ý kiến tôi về “Những phát hiện lịch sử chấn động” của Thầy Thát
trên báo Thanh Niên. Tôi đã trả lời và xin ghi lại sau đây để bạn
đọc Thanh Niên tham khảo:
1. Đây là những phát hiện lịch sử. Muốn biết những phát
hiện của Thầy Lê Mạnh Thát giá trị như thế nào phải kiểm tra nguồn tư liệu mà
Thầy đã dùng. Nếu tư liệu đúng, phương pháp nghiên cứu đúng thì phải công nhận
kết quả nghiên cứu của Thầy. Một đời cầm bút mà chỉ cần đính chính được bài
thơ Xuân nhật tức sự, được Lê Quý Đôn chép trong Kiến Văn Tiểu
Lục nói là của thiền sư Huyền Quang thời Trần (1254-1334) mà sự thực là của
thiền sư Ảo Đường Trung Nhân (?-1203) thời nhà Tống bên Trung Quốc là đã có
công lớn rồi. Xưa nay ai dám động đến Lê Quý Đôn ? Việc kiểm tra đúng sai
chuyện nầy bây giờ quá dễ. Chỉ cần đến 750 Nguyễn Kiệm, Phú Nhuận TP.HCM, đề
nghị Thầy Lê Mạnh Thát cho sao lại tài liệu Thầy đã dùng và đem đối chiếu với
nguồn gốc của nó (cũng được Thầy chỉ rõ) là xong ngay. Nhiều phát hiện khác
cũng có thể kiểm tra theo cách này. Tôi không hiểu đã có ai làm việc đó chưa !
Không phản bác được tư liệu đã khảo chứng của Thầy Lê Mạnh Thát thì phải chấp
nhận thông tin lịch sử mà Thầy đưa ra. Đây là lịch sử, không thể có ý kiến khi
chưa khảo về tư liệu. Mọi ý kiến về nghiên cứu lịch sử mà không căn cứ trên tư
liệu thì chỉ nghe chơi thôi.
2. Những phát hiện mới mẻ mà chưa có tài liệu trực tiếp
chứng minh như không có sự kiện “An Dương Vương đánh bại vua Hùng Vương thứ 18
rồi lập nên một triều đại như Đại Việt sử ký toàn thư của Ngô Sỹ Liên đã viết”,
“Cổ Loa chẳng qua chỉ là một tên gọi được Ngô Sỹ Liên lấy từ truyền thuyết của
Lĩnh Nam Chích Quái để đưa vào Đại Việt sử ký toàn thư gắn vào An Dương Vương
mà thôi” v.v... ta xem như những phát hiện còn phải tiếp tục chứng minh, chứ
không loại bỏ. Không nên vì những cái chưa được rõ ràng mà làm ngơ trước những
phát hiện đã rõ ràng.
3. Những phát hiện mới của Thầy Lê Mạnh Thát có đầy đủ tư
liệu chứng minh rõ ràng thì các ngành chức năng phải tiếp nhận
ngay, không những để tưởng thưởng cho tác giả, khuyến khích các nhà
nghiên cứu khác đi tìm cái mới, mà còn liên quan đến việc sửa sách giáo khoa,
sách sử dân tộc...
4. Qua tiếp xúc với một số nhà Việt
Nguyễn Đắc Xuân (Nhà nghiên cứu)
Sẽ tổ chức
tranh luận khoa học những vấn đề mà thiền sư Lê Mạnh Thát đã đưa ra
Xung quanh những vấn đề lịch sử dân tộc được cho là của thiền sư
Lê Mạnh Thát mà Báo Thanh Niên đưa ra trong thời gian gần
đây, chiều qua 11.3, lãnh đạo Hội Khoa học lịch sử Việt Nam đã có cuộc họp để
thảo luận về những vấn đề liên quan. Quan điểm của Hội Khoa học lịch sử Việt
Nam là tất cả những phát hiện mới về lịch sử dân tộc đều đáng trân trọng, tuy
nhiên để khẳng định một vấn đề cần có những tranh luận công khai, minh bạch về
mặt khoa học, cần có những cứ liệu khoa học xác đáng, đủ sức thuyết phục. Vì
vậy, với trách nhiệm của mình, Hội Khoa học lịch sử Việt Nam sẽ tiến hành tranh
luận công khai về những vấn đề mà thiền sư Lê Mạnh Thát đưa ra theo 2 hướng: Tổ
chức hội thảo bàn tròn với sự có mặt của thiền sư và những nhà khoa học đầu
ngành lịch sử, qua đó thực hiện việc chất vấn khoa học cũng như phản biện một
cách công bằng, minh bạch; tổ chức tranh luận trên Tạp chí Xưa và
Nay (cơ quan của Hội Khoa học lịch sử Việt Nam). Tại đây các học giả
có thể tham dự bằng các bài viết xung quanh vấn đề này, sau đó Hội Khoa học
lịch sử Việt Nam sẽ thực hiện tổng kết một cách công khai, theo đúng tinh thần
tranh luận khoa học, cả đồng thuận lẫn phản biện; tôn trọng các ý kiến khác
nhau, đồng thời qua đó tìm ra được những vấn đề có tính khoa học cao nhất,
thuyết phục nhất. Nội dung tranh luận khoa học mà Hội Khoa học lịch sử Việt Nam
tổ chức là dựa vào những công trình, nghiên cứu của thiền sư Lê Mạnh Thát đã
công bố, chứ không phải chỉ dựa vào những nội dung mà Báo Thanh Niên đã
nêu ra.
Về vấn đề này, trong một cuộc trả lời báo chí gần đây, nhà sử
học Dương Trung Quốc (với tư cách cá nhân) cho rằng, tất cả những cái đó phải
được xem xét cụ thể trên nhiều phương diện như độ tin cậy của sử liệu, phương
pháp phân tích của tác giả và phải đặt trong tổng thể với các nguồn tư liệu
khác. Các bộ kinh Phật đương nhiên là hết sức quý, nhưng nó cần được giải thích
sự khác biệt với các nguồn tư liệu khác cũng có giá trị riêng của nó, kể cả
truyền thuyết và dã sử. Không phải cứ nói đến “chính sử” của triều Lê (Đại
Việt Sử ký toàn thư) do những sử gia tên tuổi biên soạn đã là chân lý
tuyệt đối. Bởi trước hết, nó là sản phẩm của những cá thể hay triều đại, dù
uyên thâm đến mấy thì cũng vẫn có thể có sai sót và nhiều khi xuất phát từ
những lợi ích không thể gọi là tuyệt đối vì dân tộc mà căn bản là của giới cầm
quyền. Đương nhiên, cũng không chỉ dựa vào một bộ kinh dù vô cùng quý giá trong
kho tàng Phật giáo mà phủ định, đơn giản những nguồn sử liệu khác. Càng ngày
các khoa học càng cần một tư duy tổng hợp và tri thức liên ngành. Sử học cũng
vậy. Theo ông Dương Trung Quốc, về khoa học, người ta cần tìm tính biện chứng
của những luận điểm; còn về nghề nghiệp thì người ta cần đến sự tranh biện, cầu
thị.
Trần Lưu (Tin đăng trên Sài Gòn Giải Phóng,
12.3.2008)
Tôi sẽ cung cấp
thêm tài liệu về cổ địa lý
Tôi đã đọc bài Thiền sư Lê Mạnh Thát và những phát hiện
lịch sử chấn động đăng trên Báo Thanh Niên. Tôi
rất tâm đắc với những vấn đề được nêu ra. Chỉ có báo chí mới có thể giới thiệu
với bạn đọc về những phát hiện mới trong khoa học của những người say mê nghiên
cứu.
Về thời kỳ Hùng Vương, tôi xin giới thiệu: Năm 1977, trong quá
trình nghiên cứu địa chất đồng bằng Bắc bộ, tôi đã phát hiện biển tiến
đột biến cách đây 4.100 năm. Sự biển tiến đột biến này có thể là
nguồn gốc của truyền thuyết "Sơn Tinh - Thủy Tinh" và có liên quan
đến quá trình dựng nước thời đại Hùng Vương và các thời kỳ sau này. Cổ địa lý
thời Hùng Vương chúng ta chưa từng biết đến. Hồi còn công tác ở miền Bắc, chúng
tôi đã cùng với Viện Khảo cổ học tổ chức hội thảo, khi đó Viện Khảo cổ học đang
chủ trì chương trình nghiên cứu thời kỳ Hùng Vương. Trong một chuyên khảo mới
về địa chất đang chuẩn bị xuất bản có chương "Biển tiến đột biến
Holoxen, xuất xứ truyền thuyết Sơn Tinh - Thủy Tinh và điều kiện ra đời Nhà
nước Hùng Vương phát triển cho đến nay".
Những vấn đề về cổ địa lý có thể góp vào nghiên cứu lịch sử mà
thiền sư Lê Mạnh Thát đã nêu. Tôi sẽ tặng tài liệu cho Báo Thanh Niên và
thiền sư để nghiên cứu.
Mong muốn của những người nghiên cứu khoa học là làm sao kết quả
nghiên cứu đến được với người đọc để sử dụng nó vào trong thực tiễn phát triển
kinh tế và xã hội.
Tiến sĩ Hoàng Ngọc Kỷ (660 Nguyễn Văn Quá, quận 12, TP.HCM)
Phản
biện Thông
tin mới lạ, nhanh nhạy, chính xác làm nên sự hấp dẫn của báo chí. Thế nhưng
những thông tin mang tính phản biện lại thể hiện sức mạnh của truyền thông,
tỏ rõ bản lĩnh của nhà báo và là một trong những yếu tố cấu thành cái mà
chúng ta vẫn (nói riêng với nhau), đẳng cấp của cơ quan báo chí. Tuần này
có hai phản biện tầm cỡ. Thứ nhất là loạt bài trên Báo Thanh Niên của
Hoàng Hải Vân giới thiệu những phát hiện lịch sử chấn động của Thiền sư Lê
Mạnh Thát. Đây là một vấn đề lớn ngoài tầm hiểu biết của chúng ta, của cả
những người viết sử đã từ bao đời nay về lịch sử 4.000 năm của dân tộc Việt Phản
biện thứ hai là bài báo của TS Vũ Quang Việt gửi từ Chúng
tôi không đi sâu vào hai phản biện này vì nó đang nóng trên báo chí những
ngày vẫn còn rét đậm đầu tháng 3.2008. Điều muốn nói là công chúng ngày nay
rất cần những thông tin phản biện trên cơ sở tin cậy như thế. Phản biện chỉ
làm vấn đề sáng tỏ hơn, dù có phải phủ nhận một cái gì đó, một ai đó, âu cũng
là chuyện thường tình. Những ngày này Đài TH Hà Tây đang phát lại bộ phim dài
Bao Thanh Thiên. Bài hát của phim có câu "chỉ có thể biết nhiều, biết
ít, chứ không bao giờ biết đủ". Nếu chúng ta càng có nhiều thông tin
trên báo chí có tính phản biện thì sức mạnh nghề báo sẽ càng được tăng cường.
Cũng cần nói thêm, trước các phản biện, nên nhớ lời người xưa: "Tri bất
tri, bất tri vi tri" (biết điều mình chưa biết tức là chưa biết mà biết
vậy). Trần Chinh Đức * -------------- * Tác
giả là Trần Đức Chính (bút danh khác: Lý Sinh Sự), Tổng biên tập Báo Nhà
báo & Công luận, nguyên Phó tổng biên tập Báo Lao Động. Đăng lại từ địa chỉ |
https://thanhnien.vn/y-kien/lam-gi-truoc-nhung-phat-hien-moi-ve-lich-su-319757.html
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét