tag:blogger.com,1999:blog-23430248878459827002024-03-13T13:37:40.177-07:00CHÍ TRUNG - NHA MÂNNgô Chí Trung, cựu học sinh Trường Trung học Kỹ Thuật Vĩnh Long (nay là Trường Đại học Sư phạm Kỹ Thuật Vĩnh Long). Ngô Chí Trunghttp://www.blogger.com/profile/09098521283573621182noreply@blogger.comBlogger341125tag:blogger.com,1999:blog-2343024887845982700.post-5601465538226366042023-11-20T05:33:00.000-08:002023-11-21T17:01:13.870-08:00THÂN PHẬN ĐỜN ÔNG<p> </p><p> <!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
</w:Compatibility>
<w:BrowserLevel>MicrosoftInternetExplorer4</w:BrowserLevel>
</w:WordDocument>
</xml><![endif]--><span style="color: blue; font-size: 14pt;">Gần đây tôi mới biết ngày 19 tháng 11 vừa là ngày Quốc tế đàn ông (International
Men's Day) vừa là ngày<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Quốc tế cầu tiêu
(World Toilet Day). Cũng là ngày định mệnh tôi bước ra thế giới nầy. Có lẽ vì vậy
mà thân phận đờn ông của thằng tôi ba chìm bảy nổi gian nan quá…!</span>
</p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: blue; font-size: 14pt;"> </span></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjlBm2NqfPSZnPt7CTOqdJGpeffiPs0NNtE2pLHMEmLRpuabj9JAVjONPY0j8MOnsz4Hszms_UkrY5PPtFgVBjsPLgf6FsLgR_iDPeYo-P-XvufC2djdsJ68HccuyxoOKo6rIFxIye-KNfMZx-gLuU1O9iNA4S-HsjKm9smXVpUHKavA79Ja89_cw3_rwc/s300/toilet.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="168" data-original-width="300" height="224" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjlBm2NqfPSZnPt7CTOqdJGpeffiPs0NNtE2pLHMEmLRpuabj9JAVjONPY0j8MOnsz4Hszms_UkrY5PPtFgVBjsPLgf6FsLgR_iDPeYo-P-XvufC2djdsJ68HccuyxoOKo6rIFxIye-KNfMZx-gLuU1O9iNA4S-HsjKm9smXVpUHKavA79Ja89_cw3_rwc/w400-h224/toilet.jpg" width="400" /></a></div><br /><p></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="color: blue; font-size: 14pt;">THÂN PHẬN ĐỜN ÔNG</span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: blue; font-size: 14pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>(Viết cho ngày 19/11)</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="color: blue; font-size: 14pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: blue; font-size: 14pt;">Mừng ngày Quốc tế đờn ông</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: blue; font-size: 14pt;">Chẳng có hoa hồng bỗng thấy tủi thân.</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: blue; font-size: 14pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: blue; font-size: 14pt;">Nhớ câu “Thiên địa phong trần…”<sup>(*)</sup></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: blue; font-size: 14pt;">Phận đờn ông cũng mấy tầng gian truân.</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: blue; font-size: 14pt;">Đời tôi dâu bể trầm luân</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: blue; font-size: 14pt;">Khi trần trụi lúc áo quần ngựa xe.</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: blue; font-size: 14pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: left;"><span style="color: blue; font-size: 18.6667px;">Khi say c</span><span style="font-size: 18.6667px; text-align: left;"><span style="color: blue;">ùng b</span></span><span style="font-size: 18.6667px; text-align: left;"><span style="color: blue;">ạn b</span></span><span style="color: blue;"><span style="font-size: 18.6667px;">ét nhè</span></span><span style="color: blue; font-size: 18.6667px;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: blue; font-size: 14pt;">Về nhà vợ mắng cho te tua người</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: blue; font-size: 14pt;">Ra đường thiên hạ dể ngươi</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: blue; font-size: 14pt;">Thị phi châm biếm để cười cợt chơi.</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: blue; font-size: 14pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: blue; font-size: 14pt;">Tôi thành một gã dở hơi</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: blue; font-size: 14pt;">Mặc ngày tháng lướt năm vời vợi đi</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: blue; font-size: 14pt;">Thời giờ vùn vụt ngựa phi</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: blue; font-size: 14pt;">Dặm ngàn chưa biết ai bì với ai.</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: blue; font-size: 14pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: blue; font-size: 14pt;">Đời là một vở diễn hài</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: blue; font-size: 14pt;">Người vai khanh tướng kẻ loài đười ươi</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: blue; font-size: 14pt;">Kiếp sau nếu được làm người</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: blue; font-size: 14pt;">Tránh ngày mười chín tháng mười một ra!</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: blue; font-size: 14pt;"> </span></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhSrW2HoYzNqicAB6OLfd36MzuhQEWeOp3Mt81uUYMMZRvzv8PQl_kb0dL8cE3G2pbrpg8new4Wb-hpMZ0jctaD4CJN3bLobzTvtwtihUdDeryj6A8ho40tOE22_qATh8HbGrJ3ZJFUk1brwqHae54RHxXhw6KIjxAX4sMErW9JxIw4vQHvF0XOULPAL9s/s275/ng%C3%A0y%20%C4%91%C3%A0n%20%C3%B4ng.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="183" data-original-width="275" height="266" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhSrW2HoYzNqicAB6OLfd36MzuhQEWeOp3Mt81uUYMMZRvzv8PQl_kb0dL8cE3G2pbrpg8new4Wb-hpMZ0jctaD4CJN3bLobzTvtwtihUdDeryj6A8ho40tOE22_qATh8HbGrJ3ZJFUk1brwqHae54RHxXhw6KIjxAX4sMErW9JxIw4vQHvF0XOULPAL9s/w400-h266/ng%C3%A0y%20%C4%91%C3%A0n%20%C3%B4ng.jpg" width="400" /></a></div><br /><br /><p></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: blue; font-size: 14pt;">Ngô Chí Trung</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: blue; font-size: 14pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>19-11-2023</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: blue; font-size: 14pt;">(*) Mượn ý câu: “Thiên địa phong trần, hồng nhan đa truân”<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>trong tác phẩm Chinh Phụ Ngâm của tác giả Đặng
Trần Côn.</span></p>
<p></p>Ngô Chí Trunghttp://www.blogger.com/profile/09098521283573621182noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2343024887845982700.post-10970898173852059732023-10-31T20:04:00.003-07:002023-11-01T17:19:34.194-07:00LỤC BÁT THỜI BỐN CHẤM KHÔNG (4.0)<p><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
</w:Compatibility>
<w:BrowserLevel>MicrosoftInternetExplorer4</w:BrowserLevel>
</w:WordDocument>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:LatentStyles DefLockedState="false" LatentStyleCount="156">
</w:LatentStyles>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:"Table Normal";
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0mm 5.4pt 0mm 5.4pt;
mso-para-margin:0mm;
mso-para-margin-bottom:.0001pt;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:10.0pt;
font-family:"Times New Roman";
mso-ansi-language:#0400;
mso-fareast-language:#0400;
mso-bidi-language:#0400;}
</style>
<![endif]-->
</p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;">Em ngồi lướt phím trên “phây” (facebook)</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;">Thì tôi ngóng gió trông mây tìm vần</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;">Buông like tương tác ân cần</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;">Người trong mạng ảo như gần thân thêm.</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;">Em say tuổi mộng êm đềm</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;">Post sờ-ta-tút (status) lên thềm hoa niên</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;">Tôi thương nét ngọc ngoan hiền</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;">Đem comment thả bên triền suối thơ.</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;">Người trong cõi ảo xa mờ</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;">Biết ai ai biết mà vơ vẩn lòng</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;">Lục bát thời bốn chấm không</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;">Chút tình gởi lại trên dòng thời gian.</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;">Đông tàn tiếp nối Xuân sang</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;">Hạ đi Thu đến tuần hoàn tự nhiên</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;">Đường trần thiên lý hữu duyên</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;">Cùng nhau lướt phím qua triền dốc mơ.</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;">Mai sau…</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;">Biết có bao giờ?</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;">Ai quên ai nhớ… </span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;">Bên bờ thiên thu!</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;"> </span></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj1te_NoAPtprrgGMrXu_b7Ln8D6aqrmLQJylG1HMz2fvjksrq5Lc6EAteq_uafIeu_BSsqbMQkQ_FScGHg-QNjUBA1DXtCBuX2dKCsDevVF4kTi9mJ37Zo4J46R_N5Pn88pBLlsiMh8qQNnDJa4Z4myFkLQKo6JlGtZQlVHFBuIHTzVSL_E78ulsOJCxQ/s275/L%E1%BB%A5c%20b%C3%A1t%20th%E1%BB%9Di%204.0%20image.jpeg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="183" data-original-width="275" height="266" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj1te_NoAPtprrgGMrXu_b7Ln8D6aqrmLQJylG1HMz2fvjksrq5Lc6EAteq_uafIeu_BSsqbMQkQ_FScGHg-QNjUBA1DXtCBuX2dKCsDevVF4kTi9mJ37Zo4J46R_N5Pn88pBLlsiMh8qQNnDJa4Z4myFkLQKo6JlGtZQlVHFBuIHTzVSL_E78ulsOJCxQ/w400-h266/L%E1%BB%A5c%20b%C3%A1t%20th%E1%BB%9Di%204.0%20image.jpeg" width="400" /></a></div><br /><p></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;">Ngô Chí Trung </span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;">31-10-2023</span></p>
<p></p>Ngô Chí Trunghttp://www.blogger.com/profile/09098521283573621182noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2343024887845982700.post-16358977924489178242023-10-30T19:29:00.000-07:002023-10-30T19:29:05.158-07:00RỒI CŨNG LÃNG QUÊN<p> <!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
</w:Compatibility>
<w:BrowserLevel>MicrosoftInternetExplorer4</w:BrowserLevel>
</w:WordDocument>
</xml><![endif]--><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Mùa xưa lạc dấu thiên đường</span>
</p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Heo may còn đọng mùi hương tóc thề</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Nắng vàng còn ấm chốn quê</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Dấu chân mùa cũ lạc về nơi đâu.</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Ngày em chở mộng qua cầu</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Giấc mơ tôi cũng chìm sâu giữa dòng</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Giang đầu sương khói mênh mông</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Sóng lô xô bủa gió lồng lộng reo.</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Thời gian con nước trôi vèo</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Phù vân nhẹ lướt hình gieo bóng mờ</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Vời trông ngút phía xa lơ</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Mây giăng kín lối bơ xờ dấu son</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Đã nghe ký ức hao mòn</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Dư âm vụn nát vỡ giòn tuổi tên</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Rồi thôi…! Rồi cũng lãng quên…</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Biết đâu thương nhớ mà đền đáp nhau!</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;"> </span></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj_CU4lf2PyOOjIoprc8pZGNlzOI01m9AcR_v5iiJkUJtIeqlE4VKzl0FvxA9o0D7NS_O4X_YtySPPmiTRArkEH1NnUDCwBW6ZglACna8gIm6psN93Gccn-N61ZDPQBPoohnOVr5UAjotz7OKufni1x7f5QmDStl5tzgfCaQhWUNpxVlRRAjwJ8Hr5hKvA/s512/R%E1%BB%92I%20C%C5%A8NG%20L%C3%83NG%20QU%C3%8AN%20image.jpeg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="384" data-original-width="512" height="300" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj_CU4lf2PyOOjIoprc8pZGNlzOI01m9AcR_v5iiJkUJtIeqlE4VKzl0FvxA9o0D7NS_O4X_YtySPPmiTRArkEH1NnUDCwBW6ZglACna8gIm6psN93Gccn-N61ZDPQBPoohnOVr5UAjotz7OKufni1x7f5QmDStl5tzgfCaQhWUNpxVlRRAjwJ8Hr5hKvA/w400-h300/R%E1%BB%92I%20C%C5%A8NG%20L%C3%83NG%20QU%C3%8AN%20image.jpeg" width="400" /></a></div><br /><p></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Ngô Chí Trung</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">30-10-2023</span></p>
<p></p>Ngô Chí Trunghttp://www.blogger.com/profile/09098521283573621182noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2343024887845982700.post-20100288725156507712023-06-13T01:21:00.000-07:002023-06-13T01:21:00.572-07:00CÒN LÂU MỚI GIÀ...<p> </p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14.0pt;">Áo xưa sứt chỉ phai màu<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14.0pt;">Tóc xanh ngày cũ trắng phau mây trời<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14.0pt;">Thời gian tợ giọt sương rơi<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14.0pt;">Tan vào ký ức một thời xa xôi.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14.0pt;">Tôi ngồi kiểm điểm thân tôi<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14.0pt;">Vẫn còn phơi phới như hồi trẻ trai<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14.0pt;">Dẫu đời lắm nỗi lá lay<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14.0pt;">Giật mình thấy vẫn còn say đàn bà.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14.0pt;">Vui buồn nhớ chuyện đã qua<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14.0pt;">Biết lòng mình vẫn đậm đà hồn thơ<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14.0pt;">Gặp em bất chợt. Sững sờ!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14.0pt;">Mới hay từ bấy còn mơ mộng hoài.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14.0pt;">Nhân sinh trong cõi trần ai<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14.0pt;">Hữu duyên tương ngộ, mồi chài được đâu!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14.0pt;">Tạ ơn trời biển cao sâu<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14.0pt;">Còn thơ, còn gái, còn lâu mới già…<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14.0pt;"><o:p> </o:p></span></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjxuzxETOElr6M-U5oYMixmY6OEtjfWHAwPDlgidG_TlFMK-W0ZfVPEvZ1GjsPm0wsF6z_wPwLwVyO7dp6ehVQy8pLjLnECtFOf90Ywrf5MgbxnvPaFKM6Lm6La2_d48a-vqPBxq_GxCxiJB96hn3C3Iq_R8t7Ohm7Imho7CYXSFp765KEaqvem6Flw/s500/C%C3%92N%20L%C3%82U%20M%E1%BB%9AI%20GI%C3%80%20image.jpeg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="319" data-original-width="500" height="255" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjxuzxETOElr6M-U5oYMixmY6OEtjfWHAwPDlgidG_TlFMK-W0ZfVPEvZ1GjsPm0wsF6z_wPwLwVyO7dp6ehVQy8pLjLnECtFOf90Ywrf5MgbxnvPaFKM6Lm6La2_d48a-vqPBxq_GxCxiJB96hn3C3Iq_R8t7Ohm7Imho7CYXSFp765KEaqvem6Flw/w400-h255/C%C3%92N%20L%C3%82U%20M%E1%BB%9AI%20GI%C3%80%20image.jpeg" width="400" /></a></div><br /><p></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14.0pt;">Ngô Chí Trung<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>12-6-2023<o:p></o:p></span></p>Ngô Chí Trunghttp://www.blogger.com/profile/09098521283573621182noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2343024887845982700.post-84984456711939968682023-01-21T17:19:00.002-08:002023-01-21T17:19:58.527-08:00MỪNG XUÂN QUÝ MÃO<p> </p><p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Ba trăm năm mươi lăm
ngày<sup>(*)</sup><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Nhâm Dần rồi cũng
vội quày quả xa<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Quý Mão - hai ngàn
hăm ba<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Nguyện cầu khắp chốn
nhà nhà an nhiên<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Chạm vào tờ lịch
tháng giêng<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Nghe thời gian lướt
triền miên biệt ngàn<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Một mùa xuân mới lại
sang<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Gió xuân mơn cánh
mai vàng rung rinh<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Chúc nhau gia đạo
yên bình<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Buồn lui, vui tới,
cười xinh đất trời<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Niềm tin ánh mắt rạng
ngời<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Ấm no hạnh phúc trọn
đời an khang.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;"><o:p> </o:p></span></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEin-ie_N-oIJsOU6bhgWM57d5XK3FHZ2W4p6Wxmk3hQ9fTL16HfwvUdHhqSmrGYKTOhg_qYzZqruR74yBiR5HuE_5FxY6ypH0pDRLdIt-BhJAHn373nzOGOvaZuwTb-lgzsGR99Y8hWPVWgA4fVLpngcM8qp7VPyLbHhpo4q31Mjf02hBS7k5oi2vRB/s267/t%E1%BA%A3i%20xu%E1%BB%91ng.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="189" data-original-width="267" height="283" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEin-ie_N-oIJsOU6bhgWM57d5XK3FHZ2W4p6Wxmk3hQ9fTL16HfwvUdHhqSmrGYKTOhg_qYzZqruR74yBiR5HuE_5FxY6ypH0pDRLdIt-BhJAHn373nzOGOvaZuwTb-lgzsGR99Y8hWPVWgA4fVLpngcM8qp7VPyLbHhpo4q31Mjf02hBS7k5oi2vRB/w400-h283/t%E1%BA%A3i%20xu%E1%BB%91ng.jpg" width="400" /></a></div><br /><p></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Ngô Chí Trung<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Mùng một tết Quý Mão
2023<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">(*) 12 tháng âm lịch
năm Nhâm Dần 2022 có 355 ngày.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Năm qua, nói riêng
về hậu cô-vít 19, đã để lại những di chứng nặng nề cho xã hội. Đã phát lộ đầu mối
“trùm cuối” trong vụ “kit test Việt Á” và “chuyến bay giải cứu” có liên quan đến
và khiến người đứng đầu Nhà nước buộc phải rời vị trí. Ít nhiều cũng làm cho niềm
tin rạn vỡ.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Dẫu sao, trong đời
sống, người ta cũng cần có niềm tin và hy vọng, nhất là những dịp tết đến xuân
về!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>Ngô Chí Trunghttp://www.blogger.com/profile/09098521283573621182noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-2343024887845982700.post-79357462235829741472022-04-18T00:13:00.000-07:002022-04-18T00:13:45.966-07:00NỖI BUỒN HỒI SINH<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhvggN8mjd1P55aW1YXdC278TyYYPsBibrB6QIrDHc9-MehktcGgClcIk2zmHyik1V_FacAQeP1q5c6nw3yIrcATHtoAFHuTjv54LSXBOO6re9pQUS4WxpwBh-RIfbD9E34qbrSRPzhpLHWSEX_d4CK9F8QcFeGthOP8GC8KVl_O32lpUxyNKEeDbwW/s320/N%E1%BB%AF%20sinh.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="320" data-original-width="308" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhvggN8mjd1P55aW1YXdC278TyYYPsBibrB6QIrDHc9-MehktcGgClcIk2zmHyik1V_FacAQeP1q5c6nw3yIrcATHtoAFHuTjv54LSXBOO6re9pQUS4WxpwBh-RIfbD9E34qbrSRPzhpLHWSEX_d4CK9F8QcFeGthOP8GC8KVl_O32lpUxyNKEeDbwW/w385-h400/N%E1%BB%AF%20sinh.jpg" width="385" /></a></div>
<p align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="color: green; font-size: 11.0pt;">“Kỷ niệm không là gì</span></i><span style="font-size: 11.0pt;"></span></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="color: green; font-size: 11.0pt;">Khi thời gian bôi xoá</span></i><span style="font-size: 11.0pt;"></span></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="color: green; font-size: 11.0pt;">Nhưng lại là tất cả</span></i><span style="font-size: 11.0pt;"></span></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="color: green; font-size: 11.0pt;">Khi lòng ta muốn ghi…”</span></i><span style="font-size: 11.0pt;"></span></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;"><span style="color: blue; font-size: 11.0pt;">(Kỷ Niệm – thơ Thục Nguyên )</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: blue; font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Ngày về rũ áo
phong sương<sup></sup></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Hành trang cuộc lữ
bụi đường lấm lem</span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Thân gầy dáng nhỏ
hom hem</span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Như người khách lạ
bên thềm bơ vơ.</span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Ta về cũng chẳng
ai chờ</span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Quăn queo tóc rối
xác xơ hình hài</span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Đêm dài lạnh lẽo
vòng tay</span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Ru miền ký ức theo
ngày tháng vơi.</span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Chút duyên gặp gỡ
trong đời</span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Lênh đênh bèo nước
cũng rời rã tan</span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Ta về đứng giữa
nhân gian</span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Khi chang chang
nắng lúc giàn giụa mưa.</span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Mưa còn ướt dấu
chân xưa</span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Nắng còn hong kỷ
niệm vừa nguôi thương</span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Ngẩn ngơ tiếc một
làn hương</span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Bay qua áo trắng
sân trường chênh chao.</span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Tàn đêm ảo mộng
chiêm bao</span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Đèn leo lét ngọn
dầu hao gió lùa</span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Hôm trời gió trở
sang mùa</span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Có người ghé lại
phân bua chuyện mình.</span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Ta ngồi bối rối</span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Lặng thinh.</span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Nỗi buồn đang chết
hồi sinh</span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Không ngờ!...</span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;"> </span><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgc_GviZrK_hvw6FeL0c5GPxYO5lQyaVZdD5MNhI-L9j4dgx-36gm98cukwwHx1EQqPwUWlkVwqx6L95EMWG_-GD8XoOhKdpDl0MUEUj8gUDO90xGoKOrkpESVDb55q86eMelRGknf1piIf2Wn357rZmSDKnt5DCL1rQfvi3Db9PvMqWf6PA_8Wh1Sd/s259/N%E1%BB%96I%20BU%E1%BB%92N%20H%E1%BB%92I%20SINH%20image.jpeg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="194" data-original-width="259" height="300" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgc_GviZrK_hvw6FeL0c5GPxYO5lQyaVZdD5MNhI-L9j4dgx-36gm98cukwwHx1EQqPwUWlkVwqx6L95EMWG_-GD8XoOhKdpDl0MUEUj8gUDO90xGoKOrkpESVDb55q86eMelRGknf1piIf2Wn357rZmSDKnt5DCL1rQfvi3Db9PvMqWf6PA_8Wh1Sd/w400-h300/N%E1%BB%96I%20BU%E1%BB%92N%20H%E1%BB%92I%20SINH%20image.jpeg" width="400" /></a></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Ngô Chí Trung</span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>17-4-2022</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: blue; font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
</w:Compatibility>
<w:BrowserLevel>MicrosoftInternetExplorer4</w:BrowserLevel>
</w:WordDocument>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:LatentStyles DefLockedState="false" LatentStyleCount="156">
</w:LatentStyles>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:"Table Normal";
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin:0cm;
mso-para-margin-bottom:.0001pt;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:10.0pt;
font-family:"Times New Roman";
mso-ansi-language:#0400;
mso-fareast-language:#0400;
mso-bidi-language:#0400;}
</style>
<![endif]--><p><br /></p><p><br /></p><p><br /></p><p><br /></p>Ngô Chí Trunghttp://www.blogger.com/profile/09098521283573621182noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-2343024887845982700.post-6812657952396328542022-02-06T07:57:00.004-08:002022-04-18T00:25:52.504-07:00TỰ TRÀO<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;">Một thời tuổi trẻ ngông nghênh<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;">Băng qua những chốn gập ghềnh không lui<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;">Sự đời ngẫm lại càng vui<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;">Nhân gian đủ vị ngọt bùi đắng cay.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;"><br /></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;">Nhìn lên ta chẳng thiên tài<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;">Trông xuống thì vẫn như ai: chất lừ<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;">Những khi tửu hậu trà dư<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;">Huênh hoang chém gió đứ đừ thiên không.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;">Thân trai hồ thỉ tang bồng<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;">Nam nhi chi chí… chim hồng hộc bay<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;">Đạp bằng san phẳng chông gai<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;">Ngựa phi tung vó dặm dài thênh thênh.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;">Thế thời lúc xuống khi lên<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;">Ngẫu nhiên gặp một chút hên đã mừng<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;">Mặc đời cứ tửng từng tưng<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;">Lông nhông ngày tháng dửng dừng dưng chơi.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;">Nước ròng nước lớn đầy vơi<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;">Ai giàu ba họ đời đời xênh xang?<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;">Trăng tròn trăng khuyết trăng tàn<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;">Sông bồi núi lở có hoàn mỹ đâu!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;">Thời gian vun vút bóng câu<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;">Sương pha tuế nguyệt mái đầu bạc phơ<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;">Nam nhi chi chí… Bây giờ…<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;">Tả tơi hồ thỉ xác xơ tang bồng.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;">Thân gầy đét mỏng mòng mong<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;">Chân chồn gối lỏng răng long khù khì<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;">Bây giờ… lão giả an chi<sup>(*)</sup><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;">Ở nhà vợ nhất mình nhì. Cũng oai!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;"><o:p> </o:p></span></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEhD6yFIfogPZIxQB88ZIkrcURdpto8L4nyl5wzxCGp9TXjKMhqwupmz2GnJtmwtwnBXvo2deXWgsUwTP8lBl6lbtnbltq7VgB8zLeiS2cc-gVP4j0HHZn50VF-KHJKyopaoupM32sVHTTUEOoRBb1lbOhKWwXMK8GtDFhZDrMqs_Tbv68xW72LMmMjh=s259" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="194" data-original-width="259" height="300" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEhD6yFIfogPZIxQB88ZIkrcURdpto8L4nyl5wzxCGp9TXjKMhqwupmz2GnJtmwtwnBXvo2deXWgsUwTP8lBl6lbtnbltq7VgB8zLeiS2cc-gVP4j0HHZn50VF-KHJKyopaoupM32sVHTTUEOoRBb1lbOhKWwXMK8GtDFhZDrMqs_Tbv68xW72LMmMjh=w400-h300" width="400" /></a></div><br /><p></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;">Ngô Chí Trung<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>06-02-2022<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><sup><span style="color: purple; font-size: 14pt;">(*) </span></sup><span style="color: purple; font-size: 14pt;">Người
già sống yên phận, không để ý đến việc đời.<o:p></o:p></span></p>Ngô Chí Trunghttp://www.blogger.com/profile/09098521283573621182noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2343024887845982700.post-2337262048676424842022-02-05T06:24:00.000-08:002022-02-05T06:24:41.798-08:00ĐÔI KHI...<p> </p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEgRozQ4Q98QKpqJNESSkTRcW38ZQpr3dLUqThsQSBX7SUuwaGPY5GLOpyBJdZpT1VluMpvXTJH-tZAfyJaFw9QmIPuOJFkB1AOGW3ZLxubhFltpaMl828iKxoMd_DXmHz1EylsNGJRSDwxpUpmBeut6xsKYXoEmllAO-gG3o7XnXxbvGm_kWhA_qytK=s621" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="373" data-original-width="621" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEgRozQ4Q98QKpqJNESSkTRcW38ZQpr3dLUqThsQSBX7SUuwaGPY5GLOpyBJdZpT1VluMpvXTJH-tZAfyJaFw9QmIPuOJFkB1AOGW3ZLxubhFltpaMl828iKxoMd_DXmHz1EylsNGJRSDwxpUpmBeut6xsKYXoEmllAO-gG3o7XnXxbvGm_kWhA_qytK=w400-h240" width="400" /></a></div><br /><p></p><p></p><p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Đôi khi lời nói
bâng quơ<sup><o:p></o:p></sup></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Chợt khơi dậy
nhũng ước mơ thuở nào<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Đôi khi giọng điệu
ngọt ngào<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Bỗng thành dông tố
lao đao phận người.</span></p><p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;"><br /></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Đôi khi thơn thớt
nói cười <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Biết đâu trong dạ
sầu rười rượi tuôn<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Đôi khi chưa tỏ
ngọn nguồn<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Cũng rưng rưng
tiếc cũng buồn vu vơ.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;"><o:p> </o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14pt;">Đôi khi gặp gỡ
tình cờ</span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Nợ duyên buộc chặt
đến giờ không xa<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Như bình thì để
pha trà<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Đóa hoa để ngắm em
là để yêu.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><br /></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Đôi khi nghĩ cũng
thật liều<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Người dưng xa lạ
mà yêu dại khờ.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;"><o:p> </o:p></span></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEgsqw27WL6kb1_WpiirNvfxqThQHgTCXXPQW_XhCgeL_1s4nXhPe8fvM5yuaw-u80NtyuSi52Y03uOt0ivEIpQ4CL9TUIlQs6DbtSM2AV2vwryTRQCegZjI20vYBVM0NSyKT--DSg68eHQm6HpEjUCypqzmbRfBRkL2p8-iaIs3Z7onQYxtLZAiNPeN=s261" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="193" data-original-width="261" height="296" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEgsqw27WL6kb1_WpiirNvfxqThQHgTCXXPQW_XhCgeL_1s4nXhPe8fvM5yuaw-u80NtyuSi52Y03uOt0ivEIpQ4CL9TUIlQs6DbtSM2AV2vwryTRQCegZjI20vYBVM0NSyKT--DSg68eHQm6HpEjUCypqzmbRfBRkL2p8-iaIs3Z7onQYxtLZAiNPeN=w400-h296" width="400" /></a></div><br /><p></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Ngô Chí Trung<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>05-02-2022<o:p></o:p></span></p><br /><p></p>Ngô Chí Trunghttp://www.blogger.com/profile/09098521283573621182noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2343024887845982700.post-80526537590259503602022-02-01T06:56:00.001-08:002022-02-01T06:56:19.880-08:00CHÁY BỎNG ĐAM MÊ<p> </p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14.0pt;">Đã nghe tết đến xôn xao nhịp<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14.0pt;">Xuân về cho kịp hẹn mùa sang<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14.0pt;">Nắng ửng tô hồng môi thiếu nữ<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14.0pt;">Xinh tươi trong ánh mắt dịu dàng.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14.0pt;">Quên những tháng ngày qua hiu hắt<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14.0pt;">Chúm chím bờ môi nũng nịu cười<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14.0pt;">Niềm tin rạng rỡ bừng khuôn mặt<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14.0pt;">Vườn xuân khoe sắc nét xuân tươi.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14.0pt;">Gió xuân mơn nhẹ trên cành lá <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14.0pt;">Lộc biếc chồi non búp nõn nà<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14.0pt;">Bên nhánh mai vàng đôi bướm lạ<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14.0pt;">Nắng tràn rót mật thắm muôn hoa.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="background: #F0F2F5; color: purple; font-size: 14.0pt;"><o:p> </o:p></span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14.0pt;">Tết đến mong tròn câu nguyện ước<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14.0pt;">Xuân sang may mắn đợi quay về<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14.0pt;">Ngày sau trên nẻo đời xuôi ngược<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14.0pt;">Lòng còn cháy bỏng những đam mê.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14.0pt;"><o:p> </o:p></span></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEgpGhTlmX7GnmJ39AKXwXPula2bKvZqtRhy8OS1cXM9dtMKVv2-5s0hzbbtkviqIw-HOWcL8opMHO5OfR-ouBVef0rd1gssRPbC_grSYc43vParICrCev6_N-dG8uPOJ_v9KxB0JEoIJSgk0io4jeOnvtX9n1n8ZUO5kTU42T6o5KfMWJXZ61u6PD8O=s400" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="233" data-original-width="400" height="233" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEgpGhTlmX7GnmJ39AKXwXPula2bKvZqtRhy8OS1cXM9dtMKVv2-5s0hzbbtkviqIw-HOWcL8opMHO5OfR-ouBVef0rd1gssRPbC_grSYc43vParICrCev6_N-dG8uPOJ_v9KxB0JEoIJSgk0io4jeOnvtX9n1n8ZUO5kTU42T6o5KfMWJXZ61u6PD8O=w400-h233" width="400" /></a></div><br /><p></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14.0pt;">Ngô Chí Trung<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14.0pt;">Mùng 1 tết Nhâm Dần 2022<o:p></o:p></span></p>Ngô Chí Trunghttp://www.blogger.com/profile/09098521283573621182noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2343024887845982700.post-22882771284825494212022-01-31T06:09:00.000-08:002022-01-31T06:09:27.596-08:00GẶP LẠI GIAO THỪA<p> </p><p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Hăm chín mùng một
liền theo<sup><o:p></o:p></sup></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Tiễn năm Tân Sửu
lướt vèo vút qua<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Nhâm Dần thong thả
bước ra<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Tháng dài ngày
rộng đường xa dặm ngàn.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Trời đêm đặc quánh
mênh mang<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Chút tình hoài
niệm đa đoan bồi hồi<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Mây ngàn hạc nội
xa xôi<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Hữu duyên thiên
lý… đời trôi nổi còn.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Thời gian sải nhịp
chân bon<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Bóng câu thoắt gõ
hao mòn nét xuân<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Cuộc người dâu bể
trầm luân<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Giao thừa mấy độ
cũng tuần tự đi…<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Gặp thời cô-vít
cô-vi<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Nhân gian đa sự<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Ngẫm suy<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Giật mình!...<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;"><o:p> </o:p></span></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEjDvKjazI-D8nNcmeja8Vf3HHuZZMWJVR1VT0WLH-gt2APtXNQxQDB4AdOJW-gOJNtsg60n4yYLmrrt9CLOMWwc6zgNgdAX8ZDgNTiX7BYhu3nFHSs4UKkg0BjkMoY0SYeUlJk2iY_7R7rAsNdjy_j-hnIl-BJraazHolst4Gir9Y0QQ3NEUWpTIaCl=s283" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="178" data-original-width="283" height="252" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEjDvKjazI-D8nNcmeja8Vf3HHuZZMWJVR1VT0WLH-gt2APtXNQxQDB4AdOJW-gOJNtsg60n4yYLmrrt9CLOMWwc6zgNgdAX8ZDgNTiX7BYhu3nFHSs4UKkg0BjkMoY0SYeUlJk2iY_7R7rAsNdjy_j-hnIl-BJraazHolst4Gir9Y0QQ3NEUWpTIaCl=w400-h252" width="400" /></a></div><br /><p></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: blue; font-size: 14.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ngô Chí Trung<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: blue; font-size: 14.0pt;">Đêm
trừ tịch Tết Nhâm Dần 2022.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>Ngô Chí Trunghttp://www.blogger.com/profile/09098521283573621182noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-2343024887845982700.post-42903247349717512062022-01-01T01:14:00.004-08:002022-01-01T03:19:13.564-08:00KHOẢNG LẶNG<p>Tôi có thói quen ngủ nướng đến … chín vàng khô cháy, nhất là
những sáng cuối năm tiết trời lành lạnh, nằm trong chăn ấm mới cảm thấy hết sự
thú vị. </p>
<p class="MsoNormal">Sáng nay tôi cũng dậy muộn như mọi ngày, ánh ban mai xuyên
qua cành lá bên hiên nhà xôn xao hoa nắng. Miền quê thường trầm lặng khác với
phố phường ồn ã. Không gian dường như lắng đọng hơn khi ngồi bên tách trà thơm
nghe nhịp thời gian đi chầm chậm miên man.</p>
<p class="MsoNormal">Lên mạng, mở trang báo điểm những tin tức thời sự nổi bật
theo thói quen, chợt nhận ra hôm nay là ngày 01-01-2022. Đã bắt đầu một ngày
của năm mới…</p>
<p class="MsoNormal">Lắng lòng nhìn lại năm qua giữa cuộc sống bề bộn xô bồ, lo
toan dịch bệnh, vui ít buồn nhiều mà hy vọng một năm mới mở ra khoảng trời sáng
sủa hơn phía trước.</p>
<p class="MsoNormal" style="background: white;"><span style="color: #050505; font-family: inherit; font-size: 11.5pt; mso-bidi-font-family: "Segoe UI";">Năm mới 2022
đã về, xin chúc bạn hữu thân thiết yêu quý gần xa một năm mới nhiều sức khỏe,
sự an lành, ấm áp tâm hồn!</span><span style="color: #050505; font-family: inherit; font-size: 11.5pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="background: white;"><span style="color: #050505; font-family: inherit; font-size: 11.5pt; mso-bidi-font-family: "Segoe UI";">Kính chúc
những người yêu thương ruột thịt của tôi dồi dào sức khỏe, vượt qua những trở
ngại cùng những điều tốt đẹp nhất!<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="background: white;"></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEhEqzH63w3RzWobUYEuQKuEFM-pkyunvjxIExYWvjqr_woxbZQ3sNi2Bj4YjOmvnEhdhJtGNDybHwj7WRbZqU8v12OAMbqmkXi6BaRiVE1RSg5JDzghVVxcxKeb9BrmqI53OXaIX_4VUz6yfkhuGcsItS_kQZ2fg_rXgHGgga8UBbsbX22Iv4vxs2OR=s300" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="168" data-original-width="300" height="224" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEhEqzH63w3RzWobUYEuQKuEFM-pkyunvjxIExYWvjqr_woxbZQ3sNi2Bj4YjOmvnEhdhJtGNDybHwj7WRbZqU8v12OAMbqmkXi6BaRiVE1RSg5JDzghVVxcxKeb9BrmqI53OXaIX_4VUz6yfkhuGcsItS_kQZ2fg_rXgHGgga8UBbsbX22Iv4vxs2OR=w400-h224" width="400" /></a></div><br /><span style="color: #050505; font-family: inherit; font-size: 11.5pt; mso-bidi-font-family: "Segoe UI";"><br /></span><p></p>Ngô Chí Trunghttp://www.blogger.com/profile/09098521283573621182noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2343024887845982700.post-89225028733381560332021-10-16T20:32:00.002-07:002021-10-16T20:32:56.467-07:00MẤY ĐỘ SANG MÙA<p> </p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14.0pt;">Nhánh hoa mù u nở trắng<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14.0pt;">Bướm vàng thôi đậu nhành xưa<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14.0pt;">Không gian im lìm trầm lặng<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14.0pt;">Quê nhà sớm nắng chiều mưa<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14.0pt;">Từ thuở em xa vườn cũ<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14.0pt;">Nha Mân mấy độ sang mùa.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14.0pt;"><o:p> </o:p></span></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://1.bp.blogspot.com/-VMQWKkyYozQ/YWuZRqV9_wI/AAAAAAAACiM/JSWTeY-V308sa2lYEr5LWjWm4FknHshwwCLcBGAsYHQ/s318/M%25E1%25BA%25A4Y%2B%25C4%2590%25E1%25BB%2598%2BSANG%2BM%25C3%2599A%2Bimage.jpeg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="159" data-original-width="318" height="200" src="https://1.bp.blogspot.com/-VMQWKkyYozQ/YWuZRqV9_wI/AAAAAAAACiM/JSWTeY-V308sa2lYEr5LWjWm4FknHshwwCLcBGAsYHQ/w400-h200/M%25E1%25BA%25A4Y%2B%25C4%2590%25E1%25BB%2598%2BSANG%2BM%25C3%2599A%2Bimage.jpeg" width="400" /></a></div><br /><p></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14.0pt;">Ngô
Chí Trung<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14.0pt;">Những
ngày sau thời kỳ giãn cách làn sóng Covid-19 lần thứ IV<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>17-10-2021<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: purple; font-size: 14.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>Ngô Chí Trunghttp://www.blogger.com/profile/09098521283573621182noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2343024887845982700.post-13628630355389180752021-09-11T18:10:00.000-07:002021-09-11T18:10:12.949-07:00THẢNG THỐT...<p> </p><p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Sớm lành lạnh heo
may<sup><o:p></o:p></sup></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Mùa thu về thảng
thốt<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Lá treo nhành ủ
dột<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Gió khẽ khàng ru
êm.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Con đường rộng dài
thêm<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Rào chắn ngang
thảng thốt<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Chốt chặn bày đột
ngột<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Vắng bước chân học
trò.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Trường im lìm buồn
xo<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Bảng trở mình
thảng thốt<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Con chữ mờ mai một<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Bàn ghế nằm ngẩn
ngơ.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Trong veo mắt trẻ thơ<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Qua khẩu trang
thảng thốt <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Thấy trời xanh mồn
một<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Hy vọng hồng ước
mơ.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;"><o:p> </o:p></span></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://1.bp.blogspot.com/-U6YWkiH7gBk/YT1TQ4VB57I/AAAAAAAACh8/Z0e1GsPSGMM_fFQqSmXRCJTbLvVozQwFQCLcBGAsYHQ/s800/TH%25E1%25BA%25A2NG%2BTH%25E1%25BB%2590t%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2Bimage.jpeg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="800" data-original-width="800" height="400" src="https://1.bp.blogspot.com/-U6YWkiH7gBk/YT1TQ4VB57I/AAAAAAAACh8/Z0e1GsPSGMM_fFQqSmXRCJTbLvVozQwFQCLcBGAsYHQ/w400-h400/TH%25E1%25BA%25A2NG%2BTH%25E1%25BB%2590t%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2Bimage.jpeg" width="400" /></a></div><br /><p></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: blue; font-size: 14.0pt;">Ngô
Chí Trung<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: blue; font-size: 14.0pt;">Những
ngày kéo dài thêm thời gian giãn cách làn sóng Covid-19 lần thứ IV<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: blue; font-size: 14.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>11-9-2021<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Ảnh minh họa<o:p></o:p></span></p>Ngô Chí Trunghttp://www.blogger.com/profile/09098521283573621182noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2343024887845982700.post-74248391093520312912021-09-06T02:16:00.000-07:002021-09-06T02:16:19.282-07:00KÉO DÀI GIÃN CÁCH... NẰM CO!<p> </p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://1.bp.blogspot.com/-ti_5UUcqyfw/YTXa7xLZTNI/AAAAAAAAChs/AY3Hw7knAGkFkwUQFT_qXVubl7Xg-ULbQCLcBGAsYHQ/s399/chongdich.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="180" data-original-width="399" height="180" src="https://1.bp.blogspot.com/-ti_5UUcqyfw/YTXa7xLZTNI/AAAAAAAAChs/AY3Hw7knAGkFkwUQFT_qXVubl7Xg-ULbQCLcBGAsYHQ/w400-h180/chongdich.jpg" width="400" /></a></div><p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14.0pt;">Sớm
mai thon thót giật mình<sup><o:p></o:p></sup></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14.0pt;">Còi
xe cấp cứu hú inh ỏi đường<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14.0pt;">Nhìn
ra đầu ngõ mờ sương<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14.0pt;">Cảm
ơn! Thêm một ngày thương yêu đời.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14.0pt;">Trưa
chang chang nắng xanh trời<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14.0pt;">Bỗng
thon thót sấm, mây bời bời mưa<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14.0pt;">Nghe
dày vò những mùa xưa<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14.0pt;">Vầng
trăng cổ tích đã thừa phôi pha.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14.0pt;">Ta
nhìn đời, đời nhìn ta<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14.0pt;">Ta
nhìn ta thấy thân sa sút hình<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14.0pt;">Ngẫm
con cô-vít giật mình<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14.0pt;">Nhân
gian thon thót tim thình thịch run.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14.0pt;">Chiều
buông mây xám mịt mùng<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14.0pt;">Tiếng
chim bìm bịp vọng ngun ngút sầu<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14.0pt;">Cánh
cò bay lả về đâu?<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14.0pt;">Liu
riu nước quyện chân cầu miên man.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14.0pt;">Hoàng
hôn lặng lẽ giăng màn<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14.0pt;">Vạc
sành điểm nhịp song loan não nề<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14.0pt;">Đêm
chìm hun hút lê thê<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14.0pt;">Chập
chờn nửa tỉnh nửa mê, mỏi mòn.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14.0pt;">Canh
khuya ngọn gió thổi lòn<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14.0pt;">Thạch
sùng tặc lưỡi giật thon thót mình<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14.0pt;">Ngẫm
thời cô-vít mà kinh<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14.0pt;">Tháng
dài ngày rộng thêm sình sịch lo.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14.0pt;">Kéo
dài giãn cách…<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14.0pt;">Nằm
co!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14.0pt;"><o:p> </o:p></span></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://1.bp.blogspot.com/-fG1b4Vhrt8I/YTXcEv2-GsI/AAAAAAAACh0/9hlfz5wtG80UMQLfvcKeJ3VRyyDEGieCwCLcBGAsYHQ/s800/K%25C3%2589O%2BD%25C3%2580I%2BGI%25C3%2583N%2BC%25C3%2581CH...%2BN%25E1%25BA%25B0M%2BCO%2521%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2Bimage.jpeg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="800" data-original-width="800" height="400" src="https://1.bp.blogspot.com/-fG1b4Vhrt8I/YTXcEv2-GsI/AAAAAAAACh0/9hlfz5wtG80UMQLfvcKeJ3VRyyDEGieCwCLcBGAsYHQ/w400-h400/K%25C3%2589O%2BD%25C3%2580I%2BGI%25C3%2583N%2BC%25C3%2581CH...%2BN%25E1%25BA%25B0M%2BCO%2521%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2Bimage.jpeg" width="400" /></a></div><br /><p></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14.0pt;">Ngô
Chí Trung<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: maroon; font-size: 14.0pt;">Những
ngày kéo dài thêm thời gian giãn cách làn sóng Covid-19 lần thứ IV<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: maroon; font-size: 14.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>05-9-2021<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="color: maroon;"><span style="background-color: white; font-size: 18.6667px;">Ảnh minh họa</span></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: #333333; font-size: 11.0pt;"><o:p> </o:p></span><span style="background-color: white; color: #333333; font-size: 11pt;">Đồng
Tháp tiếp tục áp dụng biện pháp giãn cách xã hội theo tinh thần Chỉ thị số 16
trên phạm vi toàn tỉnh đến hết ngày 15-9.</span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11.0pt;"><o:p> </o:p></span><span style="background-color: white; color: #333333; font-size: 11pt; text-align: justify;">Chiều 4-9, Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp
Phạm Thiện Nghĩa đã ký quyết định về việc áp dụng biện pháp giãn cách xã hội
trên phạm vi toàn tỉnh.</span></p>
<p style="background: white; margin-top: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.0pt;">Theo đó, Đồng Tháp tiếp tục áp dụng biện
pháp giãn cách xã hội theo tinh thần Chỉ thị số 16 trên phạm vi toàn tỉnh đến
hết ngày 15-9.<o:p></o:p></span></p>
<p style="background: white; margin-top: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.0pt;">Trong ngày 4-9, Đồng Tháp ghi nhận thêm
120 ca dương tính nâng tổng số ca dương tính trên địa bàn là 7.394 ca.<o:p></o:p></span></p><br /><p></p>Ngô Chí Trunghttp://www.blogger.com/profile/09098521283573621182noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2343024887845982700.post-28269107337722483592021-09-03T02:06:00.003-07:002021-09-04T00:23:17.430-07:00LỤC BÁT THỜI MẮC DỊCH<p> </p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://1.bp.blogspot.com/-NrxnllMzJ_0/YTHkizBt5rI/AAAAAAAAChY/MF35Cw5morwqSe6UA-GtbJSjvTM09_sSACLcBGAsYHQ/s2048/C%25C3%25A1ch%2Bly%2B1.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1536" data-original-width="2048" height="300" src="https://1.bp.blogspot.com/-NrxnllMzJ_0/YTHkizBt5rI/AAAAAAAAChY/MF35Cw5morwqSe6UA-GtbJSjvTM09_sSACLcBGAsYHQ/w400-h300/C%25C3%25A1ch%2Bly%2B1.jpg" width="400" /></a></div><br /><p></p><p></p><p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14pt;">Kiếp người chao
đảo mong manh <sup><o:p></o:p></sup></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14pt;">Cô-vi cô-vít hoành
hành tứ tung<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14pt;">Cách ly…, rào chắn
bịt bùng<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14pt;">Ở đâu yên đó tập
trung trong nhà.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14pt;">Ngồi buồn thơ thẩn
ê a<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14pt;">Đôi câu lục bát
gần xa cáo tồn<sup>(*)</sup><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14pt;">Còi xe cấp cứu
điếng hồn<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14pt;">Ép không (F0) bùng
phát dập dồn mà ghê!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14pt;">Thương người cơ
nhỡ xa quê<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14pt;">Trong cơn bĩ vận bộn bề nỗi lo<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14pt;">Trẻ già chật vật
nằm co<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14pt;">Phận mưu sinh biết
lần mò về đâu?<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14pt;">Miếng cơm manh áo
dãi dầu<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14pt;">Tấm thân gầy xác
xơ nhầu nhĩ rêm<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14pt;">Cách ly…, rồi lại
siết thêm<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14pt;">Thắt lưng buộc
bụng ắt mềm môi ra…<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14pt;">Cách ly… Đành phải
nằm nhà<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14pt;">(Ra gặp cô-vít khéo
là tiêu diêu…)<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14pt;">Đêm dài giãn cách
quạnh hiu<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14pt;">Thời gian chậm lại
bao điều lạ quen.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14pt;">Đường khuya vàng
vọt ánh đèn<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14pt;">Hiên ngoài rả rích
dế mèn ru đêm<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14pt;"><o:p> </o:p></span></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://1.bp.blogspot.com/-ibns1uwNOYI/YTHlkAUggzI/AAAAAAAAChg/J8-Hz44rWm81-wI4R9XrygtqRzJPn8ncACLcBGAsYHQ/s828/L%25E1%25BB%25A4C%2BB%25C3%2581T%2BTH%25E1%25BB%259CI%2BM%25E1%25BA%25AEC%2BD%25E1%25BB%258ACH%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2Bimage.jpeg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="552" data-original-width="828" height="266" src="https://1.bp.blogspot.com/-ibns1uwNOYI/YTHlkAUggzI/AAAAAAAAChg/J8-Hz44rWm81-wI4R9XrygtqRzJPn8ncACLcBGAsYHQ/w400-h266/L%25E1%25BB%25A4C%2BB%25C3%2581T%2BTH%25E1%25BB%259CI%2BM%25E1%25BA%25AEC%2BD%25E1%25BB%258ACH%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2Bimage.jpeg" width="400" /></a></div><br /><p></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: blue; font-size: 14pt;">Ngô
Chí Trung<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: blue; font-size: 14pt;">Những
ngày giãn cách làn sóng Covid-19 lần thứ IV<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: blue; font-size: 14pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>03-9-2021<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><sup><span style="background: white; color: blue; font-size: 14pt;">(*)</span></sup><span style="background: white; color: blue; font-size: 14pt;">Cáo tồn: khóc thương người chưa chết, (ngược lại với cáo phó).</span></p><br /><p></p>Ngô Chí Trunghttp://www.blogger.com/profile/09098521283573621182noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2343024887845982700.post-14747146313754556742021-08-16T06:53:00.003-07:002021-08-18T20:27:36.108-07:00ĐÊM DÀI GIÃN CÁCH<p> </p><p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14pt;">Thức
khuya mới biết đêm dài(*)<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14pt;">Xa
quê mới thấu những ngày cách ly<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14pt;">Cái
thời cô-vít cô-vi<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14pt;">Giọt
buồn thấm đẫm người đi, đoạn trường…!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14pt;">Giọt
chờ trĩu nặng cố hương<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14pt;">Giọt
thương giọt nhớ mù phương nẻo về<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14pt;">Giọt
xa giọt xót bộn bề<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14pt;">Giọt
dài giọt vắn sơn khê ngút ngàn.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14pt;">Giọt
trông giọt đợi miên man<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14pt;">Giọt
xao giọt xuyến dâng tràn mênh mông<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14pt;">Giọt
thơ hòa giọt rượu nồng<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14pt;">Nghe
rưng rức giọt lệ lòng đắng cay.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14pt;">Nghe
đêm buông tiếng thở dài<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14pt;">Nghe
sương thổn thức giọt ngoài hiên rơi<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14pt;">Nghe
xa ngọn gió ru hời<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14pt;">Nghe
gần <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>giọng kể ỉ ôi thầm thì.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14pt;">Gặp
thời cô-vít cô-vi<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14pt;">Phố
hoang vắng phố người ly cách người<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14pt;">Thắt
lưng buộc bụng gượng cười<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14pt;">Đêm
dài giãn cách thêm rười rượi thương.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14pt;">Cúi
đầu bái vọng mười phương<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14pt;">Xua tan đại dịch cho thường dân yên.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14pt;">Ngô
Chí Trung<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: maroon; font-size: 14pt;">Những
ngày giãn cách làn sóng Covid-19 lần thứ IV<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; color: purple; font-size: 14pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>16-8-2021<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14pt;">(*) Ca dao<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://1.bp.blogspot.com/-sbj-VB5zrhc/YRptn4XpkTI/AAAAAAAAChM/dbDNZo8AT3Mp6x7QDAqREoLeg_gzaW7xACLcBGAsYHQ/s593/%25C4%2590%25C3%258AM%2BD%25C3%2580I%2BGI%25C3%2583N%2BC%25C3%2581CH%2B%2B%2B%2Bimage.jpeg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="395" data-original-width="593" height="266" src="https://1.bp.blogspot.com/-sbj-VB5zrhc/YRptn4XpkTI/AAAAAAAAChM/dbDNZo8AT3Mp6x7QDAqREoLeg_gzaW7xACLcBGAsYHQ/w400-h266/%25C4%2590%25C3%258AM%2BD%25C3%2580I%2BGI%25C3%2583N%2BC%25C3%2581CH%2B%2B%2B%2Bimage.jpeg" width="400" /></a></div><span style="color: blue; font-size: 18.6667px;"> Ảnh: Đoàn người bỏ phố về quê trốn dịch.</span><p></p>Ngô Chí Trunghttp://www.blogger.com/profile/09098521283573621182noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2343024887845982700.post-14145909319789447012021-07-25T08:24:00.002-07:002021-07-25T08:24:56.014-07:00CHỈ NGẦN ẤY THÔI<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://1.bp.blogspot.com/-pz-U5U4Stk4/YP2A_3CR4wI/AAAAAAAACgw/G40qzTsBLxYxOh7BttJGsECMcy3INeEGgCLcBGAsYHQ/s490/Trang%2Bs%25C3%25A1ch.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="368" data-original-width="490" height="300" src="https://1.bp.blogspot.com/-pz-U5U4Stk4/YP2A_3CR4wI/AAAAAAAACgw/G40qzTsBLxYxOh7BttJGsECMcy3INeEGgCLcBGAsYHQ/w400-h300/Trang%2Bs%25C3%25A1ch.jpg" width="400" /></a></div><br /> <p></p><p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Ước gì trái đất
đừng quay<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Để tôi mãi của
tháng ngày xa xăm<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Thuở em trăng đã
qua rằm<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Môi non mơn mởn duyên
ăm ắp cười.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Má hồng dậy mộng
xuân tươi<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Mắt huyền lúng
liếng tuổi mười sáu xinh<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Hồn tôi trong vắt
thủy tinh<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Ngửa nghiêng khúc
lục bát tình đong đưa.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Bao giờ trở lại
ngày xưa<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Tôi về nhặt bóng
em vừa bỏ quên<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Chạm vào nỗi nhớ
không tên<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Bần thần cúi xuống
cầm lên bóng mình.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Phai tàn giấc mộng
phù sinh<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Bồng bềnh sương
khói thoảng hình bóng tan<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Ngày em nắn phím
cung đàn<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">So dây thả giọt
cầm hoan vỡ òa.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Bến nào neo đậu
thuyền hoa<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Sông nào hứng ánh
trăng tà rụng rơi<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Lắng lòng kỷ niệm
đầy vơi<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Sáo qua sông khuất
góc trời phù vân.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Từ em rời chốn Nha
Mân<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Chút duyên tri ngộ
chỉ ngần ấy thôi.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;"><o:p> </o:p></span></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://1.bp.blogspot.com/-K6ZrrTvpuic/YP2CE5nHt0I/AAAAAAAACg4/tqvHc3K94iwN1Qabj2ec4NXD-BaCFbwLACLcBGAsYHQ/s960/Ch%25C3%25AD%2BNg%25E1%25BA%25A7n%2B%25E1%25BA%25A5y%2Bth%25C3%25B4i%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2Bimage.jpeg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="960" data-original-width="641" height="400" src="https://1.bp.blogspot.com/-K6ZrrTvpuic/YP2CE5nHt0I/AAAAAAAACg4/tqvHc3K94iwN1Qabj2ec4NXD-BaCFbwLACLcBGAsYHQ/w268-h400/Ch%25C3%25AD%2BNg%25E1%25BA%25A7n%2B%25E1%25BA%25A5y%2Bth%25C3%25B4i%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2B%2Bimage.jpeg" width="268" /></a></div><br /><p></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;">Ngô Chí Trung<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-size: 14.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>24-7-2021<o:p></o:p></span></p>Ngô Chí Trunghttp://www.blogger.com/profile/09098521283573621182noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2343024887845982700.post-82694409570139791752021-04-07T03:32:00.002-07:002021-04-07T21:59:22.289-07:00Sáng tỏ gốc tích các vua Hùng qua Ngọc phả Hùng Vương<p><a href="https://laodong.vn/lao-dong-cuoi-tuan/" style="background-color: white; font-family: Arial; font-size: 13.5pt;"><b><span style="background: rgb(0, 153, 115); border: 1pt solid rgb(140, 140, 140); color: white; mso-border-alt: solid #8C8C8C .75pt; padding: 4pt; text-transform: uppercase;">LAO ĐỘNG
CUỐI TUẦN</span></b></a> </p><p class="MsoNormal"><span class="f-prefix"><b><span style="background: white; color: #4c4947; font-size: 10pt;">LĐO</span></b></span><span style="background: white; color: #4c4947; font-size: 10pt;"> | </span><span style="font-size: 10pt;">28/06/2020 | 18:30<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://1.bp.blogspot.com/-cOpnuP_bZAQ/YG51NTpV9pI/AAAAAAAACeY/2BlD5CR8TxEzcGPWKFnxlIbZ4t9LYcQcgCLcBGAsYHQ/s888/Ngai%2Bth%25E1%25BB%259D%2B3%2Bv%25E1%25BB%258B%2Bvua%2BH%25C3%25B9ng.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="592" data-original-width="888" height="266" src="https://1.bp.blogspot.com/-cOpnuP_bZAQ/YG51NTpV9pI/AAAAAAAACeY/2BlD5CR8TxEzcGPWKFnxlIbZ4t9LYcQcgCLcBGAsYHQ/w400-h266/Ngai%2Bth%25E1%25BB%259D%2B3%2Bv%25E1%25BB%258B%2Bvua%2BH%25C3%25B9ng.jpg" width="400" /></a></div><p class="MsoNormal"> Ngai thờ 3 vị vua Hùng ở thôn Cổ Tích, xã Hy Cương, Việt Trì, Phú Thọ.</p><span style="font-size: 10pt;"><br /></span><p></p><p class="abs" style="background: white; margin-top: 0cm; text-align: justify;"><b><i><span style="font-size: 11pt;">Năm
2018(*), loạt bài viết “Thiền sư Lê Mạnh Thát và những phát hiện lịch sử chấn
động” của nhà báo Hoàng Hải Vân đã thu hút sự chú ý của bạn đọc và nhận được
nhiều ý kiến đóng góp, phản hồi, phản biện xung quanh những vấn đề liên quan
đến các kết luận của thiền sư về lịch sử Việt Nam. Tuy nhiên, có thể do chưa có
đầy đủ tư liệu, thiền sư Lê Mạnh Thát đã chưa đi sâu vào phân tích và nghiên cứu
một chủ điểm quan trọng, đó là lịch sử dân tộc thời kỳ Hùng Vương. <o:p></o:p></span></i></b></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">Thời đại Hùng Vương trong lịch sử dân tộc
Việt có tồn tại hay không và tồn tại như thế nào? Đây là một câu hỏi của không
ít con dân người Việt ngày nay còn đang loay hoay trước sự đa dạng và khó phân
định của các lập luận từ nguồn tư liệu sử học khi nhìn về nguồn cội. <o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">1. Từ lòng yêu mến đối với lịch sử nước
nhà, tôi có may mắn được gặp sư thầy Tâm Hiệp trên hành trình tìm về nguồn cội
của thầy. Thầy Tâm Hiệp là một người từ bé đã xuất gia theo Phật nhưng lại có
tình yêu đặc biệt với văn hóa Việt. Thầy cho rằng, văn hóa của người Việt là
nền văn hóa được xây dựng từ lòng biết ơn và niềm thương kính với nguồn cội. Từ
đó, xếp gọn y vàng, thầy rong ruổi trên khắp các nẻo đường của vùng đồng bằng
Bắc Bộ và ở quê hương Quảng Trị để nghiên cứu tìm hiểu vấn đề này. Bên cạnh
trang kinh là những tập tư liệu Hán Nôm thầy tìm được từ những ngày điền dã
khắp các vùng quê trong dân gian. <o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">Gần đây, cùng với nhóm nghiên cứu di sản
văn hóa đền miếu Việt, thầy Tâm Hiệp đã cho ra mắt cuốn sách: Hùng Vương Thánh
Tổ ngọc phả sưu khảo. Đây là bản sưu tầm, dịch và phiên chú đầy đủ tư liệu phả
ký lưu giữ tại Hùng Vương miếu ở thôn Vân Luông, xã Vân Phú, Việt Trì, Phú Thọ.
Cuốn sách đã được Nhà xuất bản Dân Trí xuất bản đúng vào dịp giỗ tổ 10.3 năm
2020. <o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">Mỗi lần về với đền Hùng vào ngày giỗ tổ,
tôi luôn tự hỏi, đền Hùng trên núi Nghĩa Lĩnh hiện thờ ai? Khi nói chuyện với
các hướng dẫn viên ở đây, tôi được biết ở cả 3 khu đền Thượng, đền Hạ và đền
Trung trong quần thể di tích đều đặt 3 ngai vị là:<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">- Đột ngột Cao Sơn Cổ Việt Hùng Thị thập
bát thế Thánh vương<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">- Ất Sơn Thánh vương<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">- Viễn Sơn Thánh vương<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">Người hướng dẫn ở đền Hùng giải thích với
tôi rằng, đây là ba vị thần núi, tương ứng 3 ba chòm núi Nghĩa Lĩnh, núi Trọc
và núi Vặn ở vùng Việt Trì. Tuy nhiên, điều này không khỏi làm tôi hoang mang.
Chẳng nhẽ quốc tổ vua Hùng nước ta lại là 3 vị thần núi? Tôi đem băn khoăn này
chia sẻ với sư thầy Tâm Hiệp và xin mạo muội ghi lại những ý chính được sư thầy
giải đáp dưới đây.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;"> </span></p><p class="MsoNormal">
</p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">Sư thầy Tâm Hiệp cho hay, đền Hùng nằm ở
thôn Cổ Tích, xã Hy Cương, còn lưu giữ được bản Hùng Vương ngọc phả soạn vào
năm Hồng Đức nguyên niên (1470) bởi Hàn lâm viện trực học sĩ Nguyễn Cố. Cuốn
ngọc phả này kể lại sự tích các vị vua Hùng từ đầu cho tới khi Triệu Đà diệt An
Dương Vương lập nước Nam Việt. Tuy nhiên, trong cuốn ngọc phả của Hy Cương lại
không hề đề cập đến các tên gọi Đột Ngột Cao Sơn, Ất Sơn và Viễn Sơn. Đây là lý
do làm cho các nhà nghiên cứu cho rằng, 3 ngai vị ở đền Hùng là 3 vị thần núi
địa phương. Từ đó, cả ban quản lý Đền Hùng và những người dân cũng chỉ biết
chung chung như vậy.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://1.bp.blogspot.com/--B5gvPp3Y04/YG53ZTtotOI/AAAAAAAACeg/SAnR7Xd9weQs7a_h13KQtwsw1niuxZU4gCLcBGAsYHQ/s992/Trang%2Bng%25E1%25BB%258Dc%2Bph%25E1%25BA%25A3.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="992" data-original-width="685" height="400" src="https://1.bp.blogspot.com/--B5gvPp3Y04/YG53ZTtotOI/AAAAAAAACeg/SAnR7Xd9weQs7a_h13KQtwsw1niuxZU4gCLcBGAsYHQ/w276-h400/Trang%2Bng%25E1%25BB%258Dc%2Bph%25E1%25BA%25A3.jpg" width="276" /></a></div><br /><span style="font-size: 11pt;"></span><p></p><p align="center" class="MsoNormal" style="background: white; text-align: center;"><span style="font-size: 11pt;">Trang đầu của cuốn Nam Việt Hùng Vương
Ngọc phả vĩnh truyền miêu duệ tôn điệt ức vạn niên hương hỏa tự điển tôn sùng.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;"><br /></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">Nhưng nay, với phát hiện bản Hùng Vương
Thánh tổ ngọc phả lưu tại đền Vân Luông, sự việc về 3 vị vua Hùng được thờ trở
nên rõ ràng hơn bao giờ hết. Phần thứ nhất trong bản ngọc phả có tên Nam Việt
Hùng Vương ngọc phả vĩnh truyền tự điển, trong đó ghi chép đầy đủ các tên gọi,
ngày sinh, thời gian trị vì của các đời vua Hùng. Theo cuốn điển thờ này, Đột
Ngột Cao Sơn là mỹ tự truy phong (tên thờ) của Hùng Quốc Vương - người con trưởng
trong trăm người con trai của Lạc Long Quân và Âu Cơ. Tương tự, Viễn Sơn là
thụy hiệu của Hùng Hy Vương và Ất Sơn là thụy hiệu của Hùng Hi Vương, 2 vị vua
Hùng kế tiếp Hùng Quốc Vương.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">Như thế, đền Hùng ở Phú Thọ thực chất là
thờ 3 vị vua Hùng đầu tiên của thời đại Hùng Vương, là những vị vua Hùng được
ghi chép trong điển thờ quốc gia (ngọc phả). Không thể có chuyện quốc tổ người
Việt lại là 3 vị thần núi.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">2. Ngọc phả Hùng Vương bàn rằng: “Xưa Tiền
Hoàng đế Thánh tổ Cõi lớn trời Nam, Hùng Vương Sơn Nguyên, đã gây dựng cơ đồ,
thủy tổ Việt Nam, mở nước Cổ Việt Hùng Thị, mười tám đời thánh vương ngự trị
Cõi lớn trời Nam, mở mang hùng đồ nước Việt, nước biếc một dòng, bắt đầu vận
vua sáng đế thánh. Núi xanh vạn dặm, lập nền đô thành điện báu, mở vật giúp
người, thống trị mười lăm bộ, giữ thế mạnh trước phiên thần, nối tiếp phát huy
cõi đất lớn thành Viêm Hồng, do vua trị nước hơn ba ngàn năm, mãi giúp cho dòng
giống vững như bàn đá. Hiển ứng linh thiêng ở Nghĩa Lĩnh, truyền trăm đời đế
vương ngự ở Việt thành, muôn năm thánh điện núi Hùng, đất tổ trời Nam, gốc nước
cơ đồ, vạn xuân tôn kính, ngàn xưa chảy mãi”.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">Đối với những người “ngoại đạo” như tôi,
thời đại Hùng Vương luôn là một điều bí ẩn đến khó hiểu. Ví như, tại sao 18 đời
vua Hùng lại kéo dài hơn 2.600 năm? Tuổi thọ trung bình mỗi đời vua Hùng vậy có
quá lạ không?<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">Khúc mắc này cũng được sư thầy Tâm Hiệp
giải đáp bằng những thông tin từ bản ngọc phả Hùng Vương mới phát hiện. Theo
đúng nguyên bản của Nam Việt Hùng Vương ngọc phả vĩnh truyền tự điển, 18 đời
Hùng Vương không phải là 18 vị vua. Mỗi một đời Hùng Vương là một triều đại kéo
dài. Mỗi triều đại mang cùng một tên hiệu có thể có 1 hoặc nhiều vị vua. Ngọc
phả gọi là 18 chi như sau:<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">Đế Minh thống trị vạn bang chư hầu thiên
hạ<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">1.Kinh Dương Vương - chi Càn<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">2.Hùng Hiền Vương - chi Khảm<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">3.Hùng Quốc Vương - chi Cấn<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">4.Hùng Hy Vương - chi Chấn (**)<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">5.Hùng Hi Vương - chi Tốn (***)<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">6.Hùng Diệp Vương - chi Ly<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">7.Hùng Huy Vương - chi Khôn<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">8.Hùng Ninh Vương - chi Đoài<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">9.Hùng Chiêu Vương - chi Giáp<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">10.Hùng Uy Vương - chi Ất<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">11.Hùng Trinh Vương - chi Bính<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">12.Hùng Võ Vương - chi Đinh<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">13.Hùng Việt Vương - chi Mậu<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">14.Hùng Định Vương - chi Kỷ<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">15.Hùng Triều Vương - chi Canh<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">16.Hùng Tạo Vương - chi Tân<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">17.Hùng Nghị Vương - chi Nhâm<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">18.Hùng Duệ Vương - chi Quý <o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">Ngọc phả Hùng Vương ghi rõ: “Từ đầu tính
nước họ Hùng 18 nhánh truyền ấn phù quốc gia, 180 đời đế vương lên ngôi, nhất
thống núi sông, xe sách trị nước, kiến dựng 120 điện thành. Cộng các năm trị
vì, 18 đời thánh vương di truyền, thánh tử thần tôn, triều đại đế vương, hưởng
ngôi cộng là 2.655 năm, thọ 8.618 năm, sinh 986 chi hoàng tôn công chúa, sinh
cháu chắt cộng là 14.370 người, trị ở nước Nam, đầu núi góc biển, vạn thế
trường tồn, mãi mãi không ngừng”.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">Như vậy, thời đại Hùng Vương có tới 180 vị
đế vương, kéo dài 2.655 năm. Tính ra trung bình mỗi vị vua Hùng trị vì khoảng
15 năm, thọ khoảng 48 tuổi. Đây là những con số hoàn toàn rất thực tế. <o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">Còn nhiều điều nữa được ẩn chứa qua từng
trang ngọc phả. <o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">3. Nhiều người, trong đó có cả những học
giả và nhà nghiên cứu cho rằng, ngọc phả là hoang đường. Sở dĩ có sự đánh giá
như vật là do bởi chính chúng ta đọc tự điển của cha ông với một thái độ thờ ơ,
nghi ngờ. Chúng ta chưa có một thái độ đúng đắn để đi sâu tìm hiểu di sản của
tổ tiên để lại có ý nghĩa gì; không muốn biết thông điệp của cha ông gửi gắm
qua từng trang sách quý. Như những trang ngọc phả, bao đời nay vẫn được các thế
hệ ông cha truyền dạy phải lưu giữ trân trọng và đó chính là cuốn ngọc phả được
thờ như một quốc bảo linh thiêng của dân tộc.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">Ngọc phả chính là “chìa khóa” về nguồn
cội, là cuốn Thiên thư giúp phân định được không gian, thời gian và con người
Việt ở thời xa xưa nhất. Đây là một báu vật đúng như nó được ghi:<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">“Cho nên quốc triều mới tiến hành soạn
sách Nam Thiên bảo lục, để mãi ban cho hậu thế, con cháu dòng dõi lưu truyền
muôn đời. Chỉ truyền cho người hiền, không truyền cho người thiếu phép tắc. Sự
tích này không thể đem cho người ngoài”.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">Xin thành tâm thắp một nén hương dâng lên
Cửu trùng thiên điện ở núi Hùng, đọc lại những dòng ngọc phả về thời kỳ dựng
nước, ngâm lên câu đối trên chính điện đền Trung:<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">Thiên thư định phận, chính thống triệu
Minh đô, Bách Việt sơn hà duy hữu tổ<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">Quang nhạc hiệp linh, cố cung thành tụy
miếu, Tam Giang khâm đái thượng triều tôn.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">Nghĩa là:<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">Sách trời định phân, chính thống dựng Minh
đô, núi sông Bách Việt duy có tổ<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 7.5pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 7.5pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">Núi
tỏa linh thiêng, cung cũ lập miếu đền, một dải Tam Giang hướng về nguồn.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="background: white; text-align: justify;"><span class="author"><b><span style="font-size: 11pt; text-transform: uppercase;">MINH
THI</span></b></span><span style="font-size: 11pt;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">Tải
về từ địa chỉ: </span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.6667px;">https://laodong.vn/lao-dong-cuoi-tuan/sang-to-goc-tich-cac-vua-hung-qua-ngoc-pha-hung-vuong-815202.ldo?fbclid=IwAR04U3YYDffXW3lNsgRe8JrSjy3d_NbYjfqzSi-3kAaiIevM-Ww7oH4B61c</span></p><p class="MsoNormal"> </p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><b>(*)Chú thích: </b>Năm 2008 (không phải năm 2018 như ở phần đầu bài
ghi), loạt bài viết <b><i><span style="font-size: 11pt;">“Thiền sư Lê Mạnh Thát và những phát hiện
lịch sử chấn động”</span></i></b><span style="font-size: 11pt;"> của nhà báo Hoàng Hải Vân đăng trên báo Thanh Niên
7 kỳ (kỳ đầu tiên đăng ngày 26-02-2008), đã thu hút sự chú ý của bạn đọc và
nhận được nhiều ý kiến đóng góp, phản hồi, phản biện cùa các học giả, nhà
nghiên cứu về lịch sử Việt Nam, được đăng công khai trên báo chí chính thống xung
quanh các kết luận của Thiền sư Thích Trí Siêu (tức Giáo sư Tiến sĩ Lê Mạnh
Thát) về lịch sử Việt Nam. Mời đọc loạt bài viết của nhà báo Hoàng Hải Vân và các ý kiến đóng góp, phản biện ở trang tiếp theo.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">(**) Có tư liệu ghi là Hùng Nghi Vương.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">
</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">(***) Có tư liệu ghi là Hùng Hy Vương
(không thấy có Hùng Hi Vương).</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">Chú thích của Ngô Chí Trung.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><b> </b></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;">
</p><p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>Ngô Chí Trunghttp://www.blogger.com/profile/09098521283573621182noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2343024887845982700.post-83655300534450557272021-04-07T03:25:00.000-07:002021-04-07T03:25:07.611-07:00Thiền sư Lê Mạnh Thát và những phát hiện lịch sử chấn động<p> Báo Thanh Niên</p><p class="MsoNormal" style="background: #F7F7F7;"><span style="font-family: Helvetica; font-size: 9pt;">23:17
- 26/02/2008 <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="background: white; line-height: 21.0pt; text-align: justify;"><b><i><span style="color: #333333; font-size: 11.0pt;">Với những khám phá của
ông, chúng ta có đủ tư liệu để dựng lại lịch sử vẻ vang của dân tộc ta từ hai
ngàn năm trước... Là một nhà tu hành xuất gia từ bé, nhưng Thượng tọa Thích Trí
Siêu (tức giáo sư tiến sĩ Lê Mạnh Thát) vẫn để tóc. Thú thật là quá tò mò về
chuyện đó, tôi mạnh dạn hỏi ông vì sao như vậy. Ông cười phá lên, chỉ vào bức
ảnh Đức Bồ đề Đạt Ma: "Ông ấy có cạo đầu đâu! Tôi còn thua ông ấy một bộ
râu". Tôi ngộ ra rất nhiều điều trong tiếng cười của ông.<o:p></o:p></span></i></b></p><p class="MsoNormal" style="background: white; line-height: 21.0pt; text-align: justify;"><b><i><span style="color: #333333; font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p><p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;">Tôi đã gặp ông nhiều lần, trước hết là để viết bài về Đại lễ
Phật đản Liên Hiệp Quốc (VESAK) được tổ chức tại Việt Nam sắp tới mà ông là Chủ
tịch Ủy ban quốc tế (IOC) đồng thời là Tổng thư ký Ủy ban điều phối quốc gia
Đại lễ này. Tôi cũng đã đọc nhiều sách ông viết. Nhưng với trình độ nông cạn
của tôi, hiểu về con người cùng sở học mênh mông vi diệu của vị cao tăng này
thật không dễ chút nào.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;">Ông không chỉ là một thiền sư, là nhà khoa học có nhiều bằng
tiến sĩ, thông thạo hơn 15 ngôn ngữ (Anh, Pháp, Nga, Đức, Nhật, Trung Quốc, Ấn
Độ, Do Thái, Hy Lạp, Ả Rập, Tây Tạng, chữ Phạn, chữ Hán cổ...), ông còn là một
người Việt Nam "nguyên chất" với tất cả lòng tự trọng tự hào về dân
tộc mình, thể hiện một cách lạ lùng ngoạn mục ở tất cả các công trình khoa học
của ông.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;">Trước khi nói về VESAK, tôi xin ghi lại một vài điều tâm đắc sau
khi đọc, sau khi nghe ông nói và hỏi lại thật rõ những khám phá của ông về cội
nguồn dân tộc, về nhiều sự thật của lịch sử nước nhà hàng ngàn năm bị che lấp
hoặc bị hiểu sai lệch.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><strong><span style="color: #111111;">"Ông Lê Quý Đôn
mà cũng lôi thôi quá !"</span></strong><span style="color: #111111;"><o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;">Xin chép ở
đây hai bài thơ chữ Hán, theo tôi bài nào cũng hay đến "lạnh cả
người":<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;"> <em>Nhị
bát giai nhân thích tú trì</em><o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><em><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;">
Tử kinh hoa hạ chuyển hoàng ly</span></em><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;"><o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><em><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;">
Khả liên vô hạn thương xuân ý</span></em><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;"><o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><em><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;">
Tận tại đình châm bất ngữ thì</span></em><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;"><o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;">(Tạm dịch
nghĩa: <em>Người đẹp mười sáu tuổi nhẹ tay thêu trên gấm</em><o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><em><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;">Dưới
khóm hoa tử kinh con chim hoàng ly đang chuyền</span></em><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;"><o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><em><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;">Thật
đáng thương nỗi lòng vô hạn đối với mùa xuân</span></em><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;"><o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><em><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;">Ngưng
đọng nơi mũi kim, lặng lẽ không nói</span></em><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;">)<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;">Đó là bài <em>Xuân nhật tức sự</em>, được Lê Quý Đôn chép
trong Kiến văn tiểu lục và ghi là của thiền sư Huyền Quang thời nhà Trần
(1254-1334). Từ đó nhiều thế hệ học giả đã dẫn giải, bình luận, coi là một kiệt
tác thi ca chữ Hán của Việt <st1:place w:st="on"><st1:country-region w:st="on">Nam</st1:country-region></st1:place>.
Trên tạp chí Văn học số 1-1984, lần đầu tiên giáo sư Lê Mạnh Thát đã đưa ra tài
liệu chứng minh bài thơ trên không phải của thiền sư Huyền Quang mà của thiền
sư Ảo Đường Trung Nhân (?-1203) thời nhà Tống bên Trung Quốc.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;">Một bài
khác:<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><em><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;">Nhạn quá
trường không</span></em><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;"><o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><em><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;">Ảnh trầm
hàn thủy</span></em><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;"><o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><em><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;">Nhạn vô
di tích chi ý</span></em><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;"><o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><em><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;">Thủy vô
lưu ảnh chi tâm</span></em><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;"><o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;">(Tạm dịch
nghĩa: <em>Chim nhạn bay dài qua không trung</em><o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><em><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;">Ảnh chìm
dưới dòng sông lạnh</span></em><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;"><o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><em><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;">Nhạn
không có ý để lại dấu tích</span></em><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;"><o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><em><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;">Sông
không có lòng lưu lại bóng hình</span></em><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;">)<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;">Bài thơ này cũng được Lê Quý Đôn chép trong <em>Kiến văn
tiểu lục</em>, ghi là của Hương Hải thiền sư thời nhà Lê. Nhưng trong
công trình nghiên cứu rất công phu về thiền sư Hương Hải (Toàn tập Minh Châu
Hương Hải), giáo sư Lê Mạnh Thát cũng đã “trả" bài thơ này lại cho tác giả
thật của nó là thiền sư Thiên Y Nghĩa Hoài bên Trung Quốc thời Tống. Nhưng
không chỉ có vậy. Giáo sư Thát còn liệt kê trong số 59 bài thơ được coi là của
thiền sư Hương Hải do học trò của thiền sư chép trong <em>Hương Hải thiền
sư ngữ lục</em>, có đến 47 bài không phải của thiền sư. Từ đó, Lê Quý Đôn đã
chép lại 43 bài trong <em>Kiến văn tiểu lục</em>, cả 43 bài đều của các
thiền sư Trung Quốc. Ông đã chỉ rõ từng bài, là của ai, ở trong tài liệu nào,
tờ số mấy. "Ông Lê Quý Đôn mà cũng lôi thôi quá!", ông cười cười nói
với tôi. Là ông nói đùa thôi, chứ ông biết rõ Lê Quý Đôn là người rất cẩn
trọng. Ông bảo sở dĩ có sai sót này là do Lê Quý Đôn chắc chắn không biết, tức
không có dịp đọc các bộ chính sử thiền tông Trung Quốc. "<em>Hơn nữa, Lê
Quý Đôn, với tư cách là một Phật tử, có thể đã quá tin tưởng vào bản in Hương
Hải thiền sư ngữ lục, nghĩ rằng các thơ kệ và ngữ lục trong đó là đúng của Minh
Châu Hương Hải, vì chúng đã được môn đồ của vị thiền sư này cho khắc in, nên đã
không tiến hành kiểm tra, tìm hiểu và so sánh</em>", ông viết.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;">Toàn tập Minh Châu Hương Hải là một trong rất nhiều công trình
sử học của giáo sư Lê Mạnh Thát. Trong khi sưu tầm, đối chiếu, xác minh và giới
thiệu những cống hiến quan trọng về lịch sử tư tưởng, văn học và Phật giáo Việt
Nam của vị thiền sư lỗi lạc này, ông đồng thời đã cẩn trọng "trả lại cho
người khác" những gì không phải của thiền sư, dù đó là những viên ngọc quý
(như bài thơ nói trên). Đối với những nhân vật khác, ông cũng làm tương tự. Ông
bảo những nhầm lẫn trong các công trình sử học kiểu đó không những không làm
vinh dự thêm cho dân tộc mà còn rất tai hại, nó khiến cho người ta nghi ngờ
chính những cống hiến quan trọng của các nhân vật lịch sử nước ta, đặc biệt khi
các bậc thức giả nước ngoài tiếp cận những tài liệu này.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;">Dẫn ra chi tiết nhỏ trên đây để thấy sự nghiêm cẩn trong nghiên
cứu của giáo sư Lê Mạnh Thát. Nhưng ngoài sự nghiêm cẩn, ông còn có một lợi thế
tự nhiên khó có học giả nào có được. Là một thiền sư, ông đã đọc hết những bộ
kinh sách đồ sộ như <em>Đại tạng kinh</em> và<em> Tục tạng kinh
chữ Hán</em>, ông đọc trước hết là "để thưởng thức". Chính vì vậy mà
chẳng hạn như đối với trường hợp hai bài thơ nói trên, ông đã biết đến khi đọc
bộ sử thiền tông Trung Quốc (trong Tục tạng kinh), nên khi nghiên cứu về Huyền
Quang và Hương Hải ông đã phát hiện ngay sự nhầm lẫn.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><strong><span style="color: #111111;">Lịch sử dân tộc bảo
tồn trong kinh Phật</span></strong><span style="color: #111111;"><o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;"><em><span style="font-size: 11pt;">Lục độ tập kinh</span></em><span style="font-size: 11pt;"> là một tập kinh quan trọng trong <em>Đại tạng kinh</em> của
Phật giáo thế giới. Tập kinh này được dịch ra chữ Hán vào thế kỷ thứ 2, truyền
bản của nó đến ngày nay gồm 8 quyển, 91 truyện, trình bày sáu hạnh vượt bờ của
Bồ tát gồm bố thí, trì giới, nhẫn nhục, tinh tấn, thiền định và trí tuệ. Các vị
cao tăng đông tây kim cổ đều biết đến tập kinh này và từ lâu nó đã được dịch ra
tiếng Pháp và tiếng Nhật.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">Lần đầu tiên sau gần hai ngàn năm lưu truyền của <em>Lục Độ
tập kinh</em>, giáo sư Lê Mạnh Thát có những phát hiện cực kỳ quan trọng từ tập
kinh này. Ông khẳng định tập kinh đó là của Việt Nam, nó được dịch ra chữ Hán
từ một bản tiếng Việt chứ không phải từ bản tiếng Phạn; Tăng Khương Hội, người
dịch bản kinh đó, người mà sử sách cổ Trung Quốc coi là "bậc thánh
hiền", là một người Việt Nam (ít nhất là sinh ra, lớn lên, học hành, theo
đạo Phật, hành đạo và trước tác đều tại Việt Nam). Bằng kiến thức uyên bác về
lịch sử, văn hóa và ngôn ngữ, ông đã truy tận gốc tất cả những tài liệu cổ xưa
nhất có liên quan, tiến hành khảo sát, đối chiếu, giám định và đưa ra một loạt
những kết luận với các chứng cứ không thể phản bác. Ông bảo tập kinh đó chứa
đựng "một lượng bất bình thường" các tư tưởng, quan điểm và đạo lý
mang sắc thái chính trị và lịch sử Việt <st1:place w:st="on"><st1:country-region w:st="on">Nam</st1:country-region></st1:place>.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">Phát hiện đầu tiên là <em>Lục độ tập kinh</em> chứa đựng
truyền thuyết khởi nguồn của dân tộc, đó là chuyện một trăm trứng. Điều này hết
sức có ý nghĩa, là vì truyền thuyết đó được ghi vào sử sách bắt đầu từ bộ <em>Đại
Việt sử ký toàn thư</em> của Ngô Sỹ Liên. Truy lùi lại thì thấy chuyện này
được chép trong <em>Lĩnh <st1:place w:st="on"><st1:country-region w:st="on">Nam</st1:country-region></st1:place>
chích quái</em>. Truy nữa thì "bó tay", không biết nó xuất phát từ
đâu, chỉ thấy nó liên quan tới truyện Liễu Nghi đời... Đường bên Trung Quốc. Từ
trước tới nay mọi bàn cãi đều tập trung vào việc chấp nhận hay không truyền
thuyết đó, mà chấp nhận hay phủ nhận nó không phải là vấn đề của lịch sử. Dân
tộc nào cũng có truyền thuyết khởi nguyên, mà đã là truyền thuyết thì ít nhiều
đều mang yếu tố hoang đường, nhưng đó là hồn thiêng dân tộc. Với Lục độ tập
kinh, chúng ta đã truy ra thời điểm khởi nguồn của hồn thiêng dân tộc của mình.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">Trong khi phát hiện truyền thuyết trăm trứng nằm trong <em>Lục
Độ tập kinh</em>, giáo sư Lê Mạnh Thát còn khám phá một sự thật lịch sử thú vị
liên quan đến An Dương Vương và Triệu Đà. Từ truyền thuyết trăm trứng nằm trong
truyện 23 của <em>Lục Độ tập kinh</em>, ông đối chiếu với một dị bản bằng
tiếng Phạn và lại phát hiện truyền thuyết An Dương Vương giống như câu chuyện
về trận đánh quyết định trong anh hùng ca Mahàbhàrata giữa hai anh em Pandu và
Duryodhana. Đối chiếu với tất cả những gì được ghi trong Sử Ký của Tư Mã Thiên
và các tài liệu cổ sử khác của Trung Quốc, ông khẳng định truyền thuyết An
Dương Vương đánh bại vua Hùng Vương thứ 18 rồi lập nên một triều đại (dưới ngòi
bút của Ngô Sỹ Liên trong Đại Việt sử ký toàn thư) là không có thật, nó chẳng
qua chỉ là một phiên bản của câu chuyện Mahàbhàrata từ Ấn Độ truyền vào Việt
Nam thời Hùng Vương mà thôi. Ông cũng tiếp tục đối chiếu sử sách và khẳng định
không những không có chuyện Triệu Đà đánh An Dương Vương (vì làm gì có An Dương
Vương mà đánh!) mà nước ta cũng không bao giờ bị Triệu Đà chiếm. Nước Nam Việt
của Triệu Đà chưa bao giờ bao hàm nước ta trong đó cả. Có nghĩa là, cho đến năm
43 (sau dương lịch), trước khi cuộc chiến tranh vệ quốc của Hai Bà Trưng thất
bại, nước ta vẫn là một nước độc lập. Đó là triều đại Hùng Vương, là nhà nước
Hùng Vương. Nhà nước đó đã được xây dựng trên một nền văn hiến với điển chương
riêng của nó, có luật pháp, có chữ viết, có lịch số, có âm nhạc, có văn học...
Nhà nước đó, nền văn hiến đó hoàn toàn không do người Trung Quốc đến "khai
hóa" mà có. Nó có đủ bản lĩnh, đủ sức mạnh để tiếp thu những gì là tinh
hoa và để tự vệ trước âm mưu nô dịch của ngoại bang. Nó có đủ sự nổi trội để đóng
góp vào nền văn minh chung của nhân loại mà <em>Lục Độ tập kinh</em> là
một trong những dẫn chứng sống động. Với những khám phá của ông, chúng ta có đủ
tài liệu để dựng lại lịch sử vẻ vang của dân tộc ta từ hai ngàn năm trước... (<em>còn
tiếp</em>) </span><strong><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;">H.H.V</span></strong><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;"><o:p></o:p></span></p><p>
<i><span style="color: #333333; font-size: 11pt;">Lời Tòa Soạn: Trong lúc dân Việt từ khắp nơi
trong nước đến ngoài nước <span class="nwlinkedtag">liên tiếp</span> đứng
lên <span class="nwlinkedtag">bảo vệ</span> đất nước khỏi bị xâm lăng
từ giặc Tầu phương Bắc, <span class="nwlinkedtag">chúng tôi</span> tìm
đọc lại Sử Việt thì biết rằng cuộc đấu tranh của dân tộc ta từ sau khi cuộc
kháng chiến của Hai Bà Trưng thất bại nhưng thực sự <span class="nwlinkedtag">chưa bao giờ</span> ngưng nghỉ. Các <span class="nwlinkedtag">thời kỳ</span> đất nước bị các thái thú <span class="nwlinkedtag">Trung Quốc</span> đến đô hộ, <span class="nwlinkedtag">chúng ta</span> "mất nước chứ không mất hạnh",
nghĩa là dân tộc vẫn còn, nền <span class="nwlinkedtag">văn hóa</span> dân
tộc được <span class="nwlinkedtag">xây dựng</span> từ thời Hùng Vương
vẫn được <span class="nwlinkedtag">bảo tồn</span> và phát triển. Sự <span class="nwlinkedtag">quật cường</span> của dân tộc Việt <span class="nwlinkedtag">một lần</span> nữa đang tiếp diễn…Kính mời quý <span class="nwlinkedtag">độc giả</span> xem trang tiếp theo:<br />
</span></i><span style="color: #333333; font-size: 11pt;"><br />
<!--[if !supportLineBreakNewLine]--><br />
<!--[endif]--></span></p>Ngô Chí Trunghttp://www.blogger.com/profile/09098521283573621182noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2343024887845982700.post-66312590850481336602021-04-07T03:19:00.004-07:002021-04-08T03:39:35.770-07:00THIỀN SƯ LÊ MẠNH THÁT VÀ NHỮNG PHÁT HIỆN LỊCH SỬ CHẤN ĐỘNG (Hoàng Hải Vân)<p> (tiếp theo)</p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://1.bp.blogspot.com/-5L1_tuFrw0Y/YG59aSGgV1I/AAAAAAAACeo/-Yttj-br4b8raD3lJOkuramRQwAihnongCLcBGAsYHQ/s395/le-manh-that.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="395" data-original-width="293" height="400" src="https://1.bp.blogspot.com/-5L1_tuFrw0Y/YG59aSGgV1I/AAAAAAAACeo/-Yttj-br4b8raD3lJOkuramRQwAihnongCLcBGAsYHQ/w296-h400/le-manh-that.jpg" width="296" /></a></div><br /><p> Giáo sư Tiến sĩ Lê Mạnh Thát</p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11.5pt;">Nếu nói các <span class="nwlinkedtag">truyền
thuyết</span> An Dương Vương là không có thật thì phải <span class="nwlinkedtag">giải đáp</span> như thế nào về Loa thành? Nếu nói nước
ta đến năm 43 vẫn là nước <span class="nwlinkedtag">độc lập</span> thì
các "thái thú" Tích Quang, Nhâm Diên sang "cai trị" ở đâu?<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11.5pt;">Tất cả những <span class="nwlinkedtag">kết
luận</span> của giáo sư Lê Mạnh Thát đều được đưa ra kèm theo sự <span class="nwlinkedtag">so sánh</span> <span class="nwlinkedtag">đối chiếu</span> <span class="nwlinkedtag">hết sức</span> <span class="nwlinkedtag">cẩn thận</span>,
kèm theo là các <span class="nwlinkedtag">tài liệu</span> <span class="nwlinkedtag">dẫn chứng</span> <span class="nwlinkedtag">cụ thể</span> có
thể <span class="nwlinkedtag">tra cứu</span> đến tận gốc. Rất
tiếc <span class="nwlinkedtag">giới hạn</span> của một bài báo
không <span class="nwlinkedtag">cho phép</span> <span class="nwlinkedtag">chúng tôi</span> dẫn ra đây, vì nó quá nhiều. Về <span class="nwlinkedtag">vấn đề</span> <span class="nwlinkedtag">chúng tôi</span> đang
đề cập, có thể xem: <span class="nwlinkedtag">Lục độ tập kinh</span> và <span class="nwlinkedtag">lịch sử</span> khởi nguyên của dân tộc ta - Lê Mạnh
Thát, NXB Tổng hợp TP.HCM, 2006.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm;"><strong>Làm </strong><span class="nwlinkedtag"><b>trong sạch</b></span><strong> những trang sử của </strong><span class="nwlinkedtag"><b>tổ tiên</b></span><strong> bờ cõi<o:p></o:p></strong></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;">Như <span class="nwlinkedtag">chúng
tôi</span> đã đề cập, giáo sư Lê Mạnh Thát đề nghị <span class="nwlinkedtag">dứt khoát</span> <span class="nwlinkedtag">loại bỏ</span> <span class="nwlinkedtag">truyền thuyết</span> An Dương Vương và nước Nam Việt của
Triệu Đà ra khỏi <span class="nwlinkedtag">lịch sử</span> nước ta.
Cần biết, <span class="nwlinkedtag">toàn bộ</span> cơ sở để dựng
lên <span class="nwlinkedtag">thời kỳ</span> An Dương Vương và Triệu
Đà <span class="nwlinkedtag">trong lịch sử</span> <span class="nwlinkedtag">Việt Nam</span>, bắt đầu từ Đại <span class="nwlinkedtag">Việt
sử</span> lược, rồi Đại <span class="nwlinkedtag">Việt sử</span> ký
toàn thư và Khâm định <span class="nwlinkedtag">Việt sử</span> <span class="nwlinkedtag">thông giám</span> <span class="nwlinkedtag">cương mục</span>... <span class="nwlinkedtag">cho đến</span> sử sách ngày nay mà <span class="nwlinkedtag">chúng ta</span> biết, là lấy từ 4 <span class="nwlinkedtag">tài liệu</span> <span class="nwlinkedtag">cổ sử</span> <span class="nwlinkedtag">Trung Quốc</span>, đó là Giao châu ngoại vức ký, Quảng Châu
ký, Nam Việt chí và Nhật Nam truyện. Theo giáo sư Lê Mạnh Thát, trong 4 <span class="nwlinkedtag">tài liệu</span> đó, 3 <span class="nwlinkedtag">tài
liệu</span> không rõ nguồn gốc và niên đại (chỉ <span class="nwlinkedtag">phỏng đoán</span> được <span class="nwlinkedtag">đại
khái</span> là vào thế kỷ thứ VI, thứ VII), riêng Nam Việt chí thì có
nguồn gốc niên đại <span class="nwlinkedtag">rõ ràng</span> (thế kỷ thứ
V), nhưng tất cả đều <span class="nwlinkedtag">mơ hồ</span>, <span class="nwlinkedtag">mâu thuẫn</span> và không <span class="nwlinkedtag">đáng
tin</span> cậy. Trong khi đó, <span class="nwlinkedtag">căn cứ vào</span> những <span class="nwlinkedtag">tài liệu</span> <span class="nwlinkedtag">lịch sử</span> <span class="nwlinkedtag">chính thống</span> xưa nhất của <span class="nwlinkedtag">Trung Quốc</span>, <span class="nwlinkedtag">cụ thể</span> là
Sử ký của <span class="nwlinkedtag">Tư Mã Thiên</span> và Tiền Hán
thơ, <span class="nwlinkedtag">chúng ta</span> <span class="nwlinkedtag">hoàn
toàn</span> không thấy có chuyện Triệu Đà đánh An Dương Vương hay <span class="nwlinkedtag">tương tự</span>, mà các <span class="nwlinkedtag">tài liệu</span> đó
còn có những <span class="nwlinkedtag">thông báo</span> xác định <span class="nwlinkedtag">rõ ràng</span> là <span class="nwlinkedtag">cho đến</span> <span class="nwlinkedtag">hết thời</span> Triệu Đà cùng <span class="nwlinkedtag">cháu chắt</span> ông ta làm vua Nam Việt bên đất <span class="nwlinkedtag">Trung Quốc</span>, nước ta vẫn đang có vua và đang là một
nước <span class="nwlinkedtag">độc lập</span>. Nước ta <span class="nwlinkedtag">chưa bao giờ</span> thuộc Nam Việt của Triệu Đà
bên <span class="nwlinkedtag">Trung Quốc</span> là điều đã rõ. <span class="nwlinkedtag">Vấn đề</span> là xác định đất đai Nam Việt của Triệu Đà
đến đâu? <span class="nwlinkedtag">Kết luận</span> là: Nước Nam Việt
không bao giờ lan ra khỏi địa phận tỉnh Quảng Đông, một phần tỉnh <span class="nwlinkedtag">Hồ <st1:place w:st="on"><st1:country-region w:st="on">Nam</st1:country-region></st1:place></span> và
Quí Châu cũng như Quảng Tây ngày nay. Ông bảo <span class="nwlinkedtag">kết
luận</span> này cũng không phải mới. "Tư không Trương Hoa đời Tấn
viết Bác vật chí 2 tờ 4b11-12 cũng nói: "Nước Nam Việt cùng tiếp với Sở,
Ngũ lĩnh về trước đến tới Nam hải, là nước tiếp giáp biển. Đất Giao chỉ gọi là <st1:place w:st="on"><st1:country-region w:st="on">Nam</st1:country-region></st1:place>
duệ". Viết như thế, Giao chỉ <span class="nwlinkedtag">rõ ràng</span> không
thuộc đất Nam Việt. Một khi đã <span class="nwlinkedtag">kết luận</span> như
vậy, Triệu Đà <span class="nwlinkedtag">dĩ nhiên</span> không quan hệ
gì đến nước ta. Phần gọi là "Triệu kỷ" trong các cuốn sử ta từ
Đại <span class="nwlinkedtag">Việt sử</span> lược trở đi do thế đáng
nên loại bỏ" (sách đã dẫn).<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;">Việc dùng những <span class="nwlinkedtag">tài liệu</span> không <span class="nwlinkedtag">đáng
tin</span> cậy để ghi vào sử sách nước nhà, rồi cứ đinh ninh như vậy <span class="nwlinkedtag">cho đến</span> ngày nay, từ Đại <span class="nwlinkedtag">Việt sử</span> lược trở đi, theo giáo sư Lê Mạnh Thát,
là do "những người viết sử đã không bao giờ chịu <span class="nwlinkedtag">nghiên cứu</span> và <span class="nwlinkedtag">cân
nhắc</span> một cách kỹ càng những sử liệu mà họ dùng". Ông cho rằng,
để viết <span class="nwlinkedtag">lịch sử</span> nước ta vào những thế
kỷ trước và <span class="nwlinkedtag">sau công nguyên</span>, phải dùng
"những <span class="nwlinkedtag">báo cáo</span> của Sử ký và Tiền
Hán thơ như những <span class="nwlinkedtag">tài liệu</span> cơ bản cho
việc <span class="nwlinkedtag">kiểm soát</span>..., dù biết rằng <span class="nwlinkedtag">sự kiện</span> của mọi cuốn sử <span class="nwlinkedtag">chính thống</span> <span class="nwlinkedtag">Trung Quốc</span> từ
Sử ký trở đi không nên được <span class="nwlinkedtag">chúng ta</span> <span class="nwlinkedtag">tin cậy</span> hoàn toàn" (như <span class="nwlinkedtag">trường hợp</span> về Nhâm Diên, Tích Quang nói dưới đây
và nhiều <span class="nwlinkedtag">trường hợp</span> <span class="nwlinkedtag">tương tự</span> khác). <span class="nwlinkedtag">Tuy
nhiên</span>, theo ông, "nó <span class="nwlinkedtag">vẫn có</span> <span class="nwlinkedtag">giá trị</span> và <span class="nwlinkedtag">đáng tin</span> gấp
bội lần" so với những thứ như 4 <span class="nwlinkedtag">tài liệu</span> đã
dẫn, bởi vì ngay cả <span class="nwlinkedtag">tài liệu</span> có nguồn
gốc <span class="nwlinkedtag">rõ ràng</span> như Nam Việt chí, nó
cũng <span class="nwlinkedtag">xuất hiện</span> sau Sử ký đến những sáu
trăm năm (sách đã dẫn).<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;">Với những sử liệu đã dẫn, <span class="nwlinkedtag">vấn đề</span> An Dương Vương đã rõ là một phiên
bản <span class="nwlinkedtag">Việt Nam</span> trong bản <span class="nwlinkedtag">anh hùng</span> ca Mahãbhãrata, thế thì xử lý như thế nào
về quan hệ giữa An Dương Vương với thành Cổ loa? Giáo sư Lê Mạnh Thát viết:
"Để <span class="nwlinkedtag">trả lời</span> câu hỏi đó, trước hết
cần có một <span class="nwlinkedtag">ý niệm</span> tổng quát về quá
trình hình thành quan hệ giữa các kỳ <span class="nwlinkedtag">quan tự</span> nhiên
hay <span class="nwlinkedtag">nhân tạo</span> với các nhân vật kỳ
vĩ, <span class="nwlinkedtag">cụ thể</span> là chuyện con trâu vàng
của <span class="nwlinkedtag">Không Lộ</span> với Hồ tây. <span class="nwlinkedtag">Không Lộ</span> là vị <span class="nwlinkedtag">thiền
sư</span> mất năm 1119, thế mà lại có một kết nối việc hình thành Hồ tây
trong <span class="nwlinkedtag">truyền thuyết</span> dân gian như Lĩnh <st1:place w:st="on"><st1:country-region w:st="on">Nam</st1:country-region></st1:place>
chích quái và Việt điện <span class="nwlinkedtag">u linh</span> đã ghi
lại. Vậy, việc kết nối An Dương Vương với thành Cổ loa trong <span class="nwlinkedtag">truyền thuyết</span> không <span class="nwlinkedtag">nhất
thiết</span> là một <span class="nwlinkedtag">sự thật</span> <span class="nwlinkedtag">lịch sử</span>, dù sau Lĩnh Nam chích quái, một kết nối như
thế đã được Ngô Sỹ Liên đưa vào Đại <span class="nwlinkedtag">Việt sử</span> ký
toàn thư và khoác cho nó một bộ áo <span class="nwlinkedtag">lịch sử</span> chính
thức". <span class="nwlinkedtag">Dĩ nhiên</span> <span class="nwlinkedtag">triều đại</span> Hùng Vương của <span class="nwlinkedtag">chúng ta</span> không thể nào không có thành quách,
nên <span class="nwlinkedtag">chắc chắn</span> <span class="nwlinkedtag">chúng
ta</span> có một cái thành như vậy, nhưng 4 <span class="nwlinkedtag">tài
liệu</span> đã dẫn nói về An Dương Vương cũng không nói gì về tên thành Cổ
loa, do đó Cổ loa chẳng qua là một tên gọi được Ngô Sỹ Liên lấy từ <span class="nwlinkedtag">truyền thuyết</span> của Lĩnh Nam chích quái để đưa vào
Đại <span class="nwlinkedtag">Việt sử</span> ký toàn thư gắn vào An
Dương Vương mà thôi.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;">Như vậy, các <span class="nwlinkedtag">triều đại</span> An Dương Vương và Triệu Đà đã được các
sử gia <span class="nwlinkedtag">Việt Nam</span> từ Lê Văn Hưu đến Ngô
Sỹ Liên dựng lên từ những <span class="nwlinkedtag">tài liệu</span> không <span class="nwlinkedtag">đáng tin</span> cậy, kiểm chứng tới đâu thấy sai tới đó.
Nay với những sử liệu <span class="nwlinkedtag">tin cậy</span> có thể
kiểm chứng được đến tận gốc mà giáo sư Lê Mạnh Thát đã chỉ ra, <span class="nwlinkedtag">chúng ta</span> có đủ cơ sở loại chúng ra khỏi <span class="nwlinkedtag">lịch sử</span>, để làm <span class="nwlinkedtag">trong
sạch</span> <span class="nwlinkedtag">tổ tiên</span> bờ cõi <span class="nwlinkedtag">chúng ta</span>. Một người thì <span class="nwlinkedtag">tiêu
diệt</span> vua Hùng (An Dương Vương), một người thì chiếm nước ta (Triệu
Đà), khi đã có đủ chứng cứ là không đúng <span class="nwlinkedtag">sự thật</span>,
thì <span class="nwlinkedtag">vinh dự</span> gì mà vẫn để <span class="nwlinkedtag">tồn tại</span> trong những trang sử của dân tộc?<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;">Nhưng khi khẳng định nước ta là
nước <span class="nwlinkedtag">độc lập</span> <span class="nwlinkedtag">cho
đến</span> năm Mã Viện đánh bại cuộc kháng chiến của Hai Bà Trưng,
thì <span class="nwlinkedtag">giải quyết</span> như thế nào đối với các
nhân vật như Tích Quang, Nhâm Diên được coi là các "thái thú" <span class="nwlinkedtag">Trung Quốc</span> cai trị nước ta trước đó? Hai nhân vật
này được sử sách <span class="nwlinkedtag">Trung Quốc</span> cho là
những người đến "khai hóa" dân tộc ta, bằng những lời lẽ <span class="nwlinkedtag">vô cùng</span> xấc xược, coi dân tộc ta là
"mọi", là "cầm thú", là "sâu bọ chồn cáo" (lời
trong Hậu Hán thơ). Bằng những sử liệu khó chối
cãi, giáo sư Lê Mạnh Thát <span class="nwlinkedtag">chứng minh</span> Tích
Quang, Nhâm Diên <span class="nwlinkedtag">chưa bao giờ</span> làm thái
thú ở nước ta cả, đó chỉ là sự "hư cấu <span class="nwlinkedtag">lố bịch</span> khôi
hài". Lấy <span class="nwlinkedtag">thí dụ</span> như Nhâm Diên,
Hậu Hán thơ viết ông này được cử làm thái thú Cửu Chân (nước ta) vào năm Kiến
vũ thứ nhất (năm 25 sau dương lịch), nhưng thời điểm đó cũng theo Hậu Hán
thơ, <span class="nwlinkedtag">tình hình</span> chính trị <span class="nwlinkedtag">Trung Quốc</span> từ sông Dương Tử về phía nam cực
kỳ <span class="nwlinkedtag">phức tạp</span>, các tướng mỗi nơi chiếm một
phương, <span class="nwlinkedtag">thiên hạ</span> <span class="nwlinkedtag">loạn lạc</span> đến nỗi "vua tự đem quân thân chinh
mà còn bị <span class="nwlinkedtag">cản đường</span>, xe ngựa không tiến lên
được", thì làm sao Nhâm Diên đến được Cửu Chân để làm thái thú ? Vả lại,
chứng cứ <span class="nwlinkedtag">đanh thép</span> nhất mà sử gia Lê
Mạnh Thát <span class="nwlinkedtag">tiếp tục</span> dẫn ra là, sau khi
Mã Viện "chém Trưng Trắc, Trưng Nhị, đưa đầu về Lạc Dương", Hậu Hán
thơ viết: "Viện (Mã Viện) điều tấu Việt luật cùng Hán luật, sai hơn 10
việc, bèn cùng người Việt nói rõ để ước thúc". Như vậy <span class="nwlinkedtag">rõ ràng</span> nước ta đã có <span class="nwlinkedtag">luật pháp</span>. Bộ luật đó một chính quyền ngắn ngủi không
làm nổi, nó phải là sản phẩm của một nhà nước <span class="nwlinkedtag">độc
lập</span> <span class="nwlinkedtag">tồn tại</span> từ <span class="nwlinkedtag">lâu đời</span>. Nếu nói nước ta lúc đó chỉ là quận, huyện
của <span class="nwlinkedtag">Trung Quốc</span>, do các thái thú của <span class="nwlinkedtag">Trung Quốc</span> sang cai trị, thì chỗ đâu để có bộ Việt
luật cho Mã Viện điều tấu? Mà nếu có Việt luật, nghĩa là có một nhà nước <span class="nwlinkedtag">độc lập</span>, thì Tích Quang, Nhâm Diên "cai trị"
ở đâu?<br />
<!--[if !supportLineBreakNewLine]--><br />
<!--[endif]--></span><span style="color: #333333; font-family: Arial; font-size: 11.5pt;"><o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm;"><i><span style="font-size: 11.5pt;">Lê <span class="nwlinkedtag">Thánh Tôn</span> nói: Một tấc đất của <span class="nwlinkedtag">tổ tiên</span> cũng không để mất! Kèm theo câu nói đó là
việc dựng lại Ngọc phả Hùng Vương...<o:p></o:p></span></i></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm;"><i><span style="font-size: 11.5pt;"> </span></i></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm;"><span class="nwlinkedtag"><b>Tiếp tục</b></span><strong> </strong><span class="nwlinkedtag"><b>hành trình</b></span><strong> về </strong><span class="nwlinkedtag"><b>thời đại</b></span><strong> Hùng Vương<o:p></o:p></strong></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm;"><span style="font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span class="nwlinkedtag"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;">Cho đến</span></span><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;"> nay, với nhiều <span class="nwlinkedtag">nỗ lực</span> <span class="nwlinkedtag">nghiên cứu</span>,
các nhà sử học nước ta đã phát hiện rất nhiều <span class="nwlinkedtag">tài
liệu</span> quan trọng về nền <span class="nwlinkedtag">văn minh</span> của
nước ta <span class="nwlinkedtag">thời đại</span> Hùng Vương, <span class="nwlinkedtag">đặc biệt</span> là đã thu thập, <span class="nwlinkedtag">giám định</span>, phân tích một khối lượng đồ sộ các di chỉ
khảo cổ học từ <span class="nwlinkedtag">văn hóa</span> Phùng
Nguyên, <span class="nwlinkedtag">văn hóa</span> Đồng Đậu, <span class="nwlinkedtag">văn hóa</span> Gò Mun đến <span class="nwlinkedtag">văn
hóa</span> <span class="nwlinkedtag">Đông Sơn</span>. Những <span class="nwlinkedtag">nỗ lực</span> đó <span class="nwlinkedtag">cho phép</span> phác
thảo <span class="nwlinkedtag">bước đầu</span> diện mạo của <span class="nwlinkedtag">thời đại</span> khởi nguồn của dân tộc, đủ để <span class="nwlinkedtag">bác bỏ</span> những mưu đồ phủ nhận hoặc hạ thấp <span class="nwlinkedtag">công lao</span> dựng nước của <span class="nwlinkedtag">tổ tiên</span>. Ghi nhớ <span class="nwlinkedtag">lời dặn</span> của
Chủ tịch Hồ <span class="nwlinkedtag">Chí Minh</span> "Các vua
Hùng có công dựng nước...", Nhà nước ta đã <span class="nwlinkedtag">chính
thức</span> <span class="nwlinkedtag">quyết định</span> lấy ngày Giỗ tổ
Hùng Vương làm Quốc Giỗ.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;">"Sau ngày <span class="nwlinkedtag">độc lập</span>, cụ Hồ <span class="nwlinkedtag">Chí Minh</span> rất <span class="nwlinkedtag">chính xác</span> khi lấy tên Hùng Vương đặt cho <span class="nwlinkedtag">con đường</span> chính giữa thủ đô, ngang qua Hội trường
Ba Đình, đó là điều <span class="nwlinkedtag">hết sức</span> có ý
nghĩa", giáo sư Lê Mạnh Thát nói với <span class="nwlinkedtag">chúng
tôi</span>. Ông <span class="nwlinkedtag">lưu ý</span> rằng, không
phải <span class="nwlinkedtag">ngẫu nhiên</span> mà trong khi Ngọc phả
nhà Lý mất, Ngọc phả nhà Trần mất, Ngọc phả nhà Lê cũng mất thì Ngọc phả Hùng
Vương lại được lưu giữ, hiện còn 3 truyền bản, 2 truyền bản có từ thời Tiền Lê
(Lê <span class="nwlinkedtag">Đại Hành</span>) và 1 có từ thời Lê <span class="nwlinkedtag">Thánh Tôn</span>. "Lê <span class="nwlinkedtag">Đại
Hành</span> dựng lại Ngọc phả Hùng Vương giữa lúc chuẩn bị đánh Tống. Đánh
Tống là cuộc kháng chiến chống một cường quốc chứ không phải chống đội quân lèo
tèo như Nam Hán. Lê <span class="nwlinkedtag">Thánh Tôn</span> nói: <b><i>Một
tấc đất của <span class="nwlinkedtag">tổ tiên</span> cũng không để
mất! </i></b>Kèm theo câu nói đó là việc dựng lại Ngọc phả Hùng
Vương". Ông nói tiếp: "Giữa lúc người Mỹ <span class="nwlinkedtag">tuyên bố</span> đưa <span class="nwlinkedtag">Việt
Nam</span> <span class="nwlinkedtag">trở về</span> <span class="nwlinkedtag">thời kỳ</span> đồ đá thì <span class="nwlinkedtag">Việt
Nam</span> lại có một cuộc khảo sát lớn nhất về <span class="nwlinkedtag">thời đại</span> Hùng Vương do chính <span class="nwlinkedtag">Thủ tướng</span> Phạm Văn Đồng <span class="nwlinkedtag">chỉ đạo</span>. Giữa cuộc kháng chiến chống Mỹ, <span class="nwlinkedtag">chúng ta</span> đã <span class="nwlinkedtag">thực
hiện</span> 4 tập sách về <span class="nwlinkedtag">thời đại</span> Hùng
Vương. Đó là một cuộc <span class="nwlinkedtag">nghiên cứu</span> nghiêm
túc nhất từ trước tới nay. Lần đầu tiên <span class="nwlinkedtag">chúng ta</span> có
một cuộc <span class="nwlinkedtag">nghiên cứu</span> khoa học về <span class="nwlinkedtag">thời đại</span> Hùng Vương với quy mô lớn, do Nhà nước
chủ trương, chứ không phải là <span class="nwlinkedtag">nghiên cứu</span> <span class="nwlinkedtag">lẻ tẻ</span>. <span class="nwlinkedtag">Chúng ta</span> thu
được những <span class="nwlinkedtag">thành quả</span> quan trọng về
khảo cổ học và tập hợp được một số <span class="nwlinkedtag">tài liệu</span> chữ
Hán giai đoạn đầu. Điều đó rất có <span class="nwlinkedtag">ý nghĩa</span> và
cần được tiến hành tiếp tục".<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span class="nwlinkedtag"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;">Tuy nhiên</span></span><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;">, rất nhiều <span class="nwlinkedtag">vấn đề</span> quan trọng về <span class="nwlinkedtag">lịch sử</span> của <span class="nwlinkedtag">thời đại</span> này
vẫn đang bị bỏ ngỏ hoặc bế tắc, trong đó có <span class="nwlinkedtag">vấn đề</span> <span class="nwlinkedtag">chữ viết</span>, <span class="nwlinkedtag">luật pháp</span> cùng
những <span class="nwlinkedtag">vấn đề</span> <span class="nwlinkedtag">căn
bản</span> khác của một nhà nước mà <span class="nwlinkedtag">chắc chắn</span> là
nó phải có trong <span class="nwlinkedtag">thời đại</span> Hùng Vương.
Bởi vậy, những <span class="nwlinkedtag">khám phá</span> của giáo sư Lê
Mạnh Thát có <span class="nwlinkedtag">ý nghĩa</span> <span class="nwlinkedtag">vô cùng</span>.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;">Sau khi đưa ra các minh chứng để đề
nghị <span class="nwlinkedtag"><b>loại bỏ</b></span><b> hai <span class="nwlinkedtag">triều đại</span> An Dương Vương và Triệu Đà</b> <b>ra
khỏi <span class="nwlinkedtag">lịch sử</span></b> và xác định <span class="nwlinkedtag">thời đại</span> Hùng Vương <span class="nwlinkedtag">tồn
tại</span> <span class="nwlinkedtag">cho đến</span> năm 43, giáo sư Lê
Mạnh Thát <span class="nwlinkedtag">tiếp tục</span> phát hiện thêm
những <span class="nwlinkedtag">tài liệu</span> quan trọng có thể khai
thông những bế tắc từ bấy lâu nay.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;">Việc <span class="nwlinkedtag">tồn
tại</span> của Việt luật (mà Mã Viện "điều tấu"), theo giáo sư
Lê Mạnh Thát, <span class="nwlinkedtag">cho phép</span> <span class="nwlinkedtag">chúng ta</span> <span class="nwlinkedtag">giả thiết</span> rằng
tiếng nước ta vào thời điểm đó (thời Hai Bà Trưng) đã phát triển đến một mức
độ <span class="nwlinkedtag">chính xác</span> <span class="nwlinkedtag">nhất
định</span> và có một <span class="nwlinkedtag">hệ thống</span> <span class="nwlinkedtag">chữ viết</span> đủ <span class="nwlinkedtag">rõ ràng</span> để
ghi chép các <span class="nwlinkedtag">quy định</span> của <span class="nwlinkedtag">luật pháp</span>.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span class="nwlinkedtag"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;">Vấn đề</span></span><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;"> là Việt luật hiện nay không còn,
điều đó không có gì là lạ, vì chính Hán luật cũng không còn. <span class="nwlinkedtag">Chúng ta</span> cũng chưa tìm được <span class="nwlinkedtag">chữ viết</span> trong các di chỉ khảo cổ học. Điều đó
cũng không có gì lạ và chưa tìm được không có nghĩa là nó không có, bởi ngay
đến <span class="nwlinkedtag">chữ viết</span> thời Lý - Trần mà vẫn
không tìm được trên các di chỉ khảo cổ học khai quật tại Hà Nội, trừ bia Lý
Thường Kiệt và vài tấm bia ít ỏi khác tìm được ở rất xa ngoài Thăng Long.
"Lịch sử Lý - Trần <span class="nwlinkedtag">rực rỡ</span> như <span class="nwlinkedtag">vậy mà</span> không còn một tấm bia nào ở thủ đô hết,
chúng (nhà Minh) <span class="nwlinkedtag">nhất định</span> không để
lại một vết tích nào của <span class="nwlinkedtag">lịch sử</span>. Đến nỗi,
ông Hoàng Xuân Hãn phải đề nghị một hướng mới là tìm nó <span class="nwlinkedtag">dưới nước</span>, tức là khảo sát dưới hồ Tây", <span class="nwlinkedtag">thiền sư</span> Lê Mạnh Thát bức xúc. <b>Nói thế để
thấy <span class="nwlinkedtag">kẻ thù</span> thâm độc như thế nào trong
mưu đồ <span class="nwlinkedtag">triệt hạ</span> <span class="nwlinkedtag">văn hóa</span> của dân tộc ta, <span class="nwlinkedtag">triệt hạ</span> tận gốc để dân ta không biết gốc tích
của mình.<o:p></o:p></b></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;">Truy lại <span class="nwlinkedtag">chữ
viết</span> của <span class="nwlinkedtag">tổ tiên</span> <span class="nwlinkedtag">vì vậy</span> mà trở nên thiên nan <span class="nwlinkedtag">vạn nan</span>. Nhưng không phải không có cách. Giáo sư Lê
Mạnh Thát nói đầu thế kỷ trước, người Pháp đã khai quật một ngôi mộ cổ ở Bắc
Ninh, phát hiện một thứ <span class="nwlinkedtag">chữ viết</span> trên
gốm, "giống chữ Hán nhưng người Hán không đọc được", nghĩa là một
thứ <span class="nwlinkedtag">chữ viết</span> theo kiểu Hán nhưng không
phải chữ Hán, đó rất có thể là chữ Việt.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;">Theo ông, <span class="nwlinkedtag">chúng
ta</span> <span class="nwlinkedtag">hiện có</span> hai nguồn tư liệu cơ
bản: Nguồn thứ nhất là <span class="nwlinkedtag">Lục độ tập kinh</span> cùng
các dịch phẩm khác của <span class="nwlinkedtag">Khương Tăng Hội</span> là
Cựu tập <span class="nwlinkedtag">thí dụ kinh</span>, <span class="nwlinkedtag">An ban thủ ý kinh</span> <span class="nwlinkedtag">chú
giải</span> và <span class="nwlinkedtag">Tạp thí dụ kinh</span> do
một <span class="nwlinkedtag">tác giả</span> <span class="nwlinkedtag">vô
danh</span> <span class="nwlinkedtag">thực hiện</span>. Ông đã khảo cứu một
cách <span class="nwlinkedtag">công phu</span> tường tận ngữ âm tiếng
Việt còn lưu giữ trong những tập kinh này. Chẳng hạn, để <span class="nwlinkedtag">diễn tả</span> <span class="nwlinkedtag">ý niệm</span> "trong
lòng", <span class="nwlinkedtag">Lục độ tập kinh</span> có hai
dạng cấu trúc. Dạng thứ nhất tập trung ở quyển 7 có 7 <span class="nwlinkedtag">trường hợp</span> dùng "tâm trung" (cấu trúc
ngữ âm tiếng <span class="nwlinkedtag">Trung Quốc</span>), dạng thứ hai có
8 <span class="nwlinkedtag">trường hợp</span> rải đều trên 6 quyển dùng
từ "trung tâm" (cấu trúc ngữ âm tiếng Việt). Khảo sát tiếp <span class="nwlinkedtag">Kinh Thi</span> do <span class="nwlinkedtag">Khổng Tử</span> san
định, trong 305 bài thì có 15 bài dùng "trung tâm". Sau <span class="nwlinkedtag">Kinh Thi</span> là <span class="nwlinkedtag">Lễ ký</span> do <span class="nwlinkedtag">ảnh hưởng</span> của <span class="nwlinkedtag">Kinh
Thi</span> có 4 lần <span class="nwlinkedtag">sử dụng</span> "trung
tâm". Và trong 300 năm đầu sau dương lịch, dạng "trung tâm"
hầu <span class="nwlinkedtag">như không</span> được các <span class="nwlinkedtag">học giả</span> <span class="nwlinkedtag">Trung Quốc</span> dùng
tới, nếu có vài <span class="nwlinkedtag">trường hợp</span> thì đều là
ở dạng trích từ <span class="nwlinkedtag">Kinh Thi</span> hoặc nhái
theo <span class="nwlinkedtag">Kinh Thi</span> mà thôi. Thế mà <span class="nwlinkedtag">Lục độ tập kinh</span>, với 91 truyện, có 8 lần <span class="nwlinkedtag">sử dụng</span> cấu trúc đó, <span class="nwlinkedtag">tỷ lệ</span> gần 1/10, cao hơn nhiều so với <span class="nwlinkedtag">Kinh Thi</span> (15/305). Trong 7 lần <span class="nwlinkedtag">sử dụng</span> dạng "tâm trung", có khả
năng <span class="nwlinkedtag">ban đầu</span> cũng dùng dạng
"trung tâm", sau bị <span class="nwlinkedtag">điều chỉnh</span> lại,
là do nó chỉ tập trung trong quyển 7, là quyển chủ yếu trình bày về
thiền, <span class="nwlinkedtag">chắc chắn</span> do nhu cầu <span class="nwlinkedtag">tìm hiểu</span> về thiền nên nó được <span class="nwlinkedtag">lưu hành</span> <span class="nwlinkedtag">rộng rãi</span> qua
nhiều tay người đọc <span class="nwlinkedtag">Trung Quốc</span> và quá
trình đó đã được nhuận sắc <span class="nwlinkedtag">cho đến</span> khi
được khắc bản vào năm 927, trong khi cấu trúc dạng "trung tâm" <span class="nwlinkedtag">tiếp tục</span> <span class="nwlinkedtag">tồn tại</span> trong
các quyển kia của <span class="nwlinkedtag">Lục độ</span> kinh.
Trong <span class="nwlinkedtag">Lục độ</span> kinh còn có một số cấu
trúc ngữ âm <span class="nwlinkedtag">tương tự</span>, ví dụ như cấu trúc
"thần thọ" có nghĩa là "thần cây" chứ không phải "cây
thần" như tiếng <span class="nwlinkedtag">Trung Quốc</span>...<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;">"Bộ <em>Việt luật</em> còn
đó. Bài <em>Việt ca</em> còn đó. Truyện trăm trứng còn đó... Thế mà
cứ nhắm mắt nói càn nước ta thành ra nước <span class="nwlinkedtag">văn hiến</span> từ
Sỹ Vương. Thật khốn nạn hết chỗ nói !" (<span class="nwlinkedtag">Thiền sư</span> Lê
Mạnh Thát).<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm;"><span class="nwlinkedtag"><b>Thiền sư</b></span><strong> </strong><span class="nwlinkedtag"><b>nổi giận<o:p></o:p></b></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm;"><span style="font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;">Ngoài việc phát hiện việc <span class="nwlinkedtag"><i>Lục độ tập kinh</i></span> chữ Hán "không chấp
hành" nguyên tắc ngữ âm tiếng <span class="nwlinkedtag">Trung Quốc</span> như <span class="nwlinkedtag">trường hợp</span> cấu trúc "trung tâm", trong
khi dịch tập kinh này ra tiếng Việt hiện nay, giáo sư Lê Mạnh Thát còn phát
hiện các <span class="nwlinkedtag">trường hợp</span> <span class="nwlinkedtag">Khương Tăng Hội</span> dùng "tá âm" hoặc
dùng <span class="nwlinkedtag">thuần túy</span> tiếng Việt, chỉ phiên
âm ra nó <span class="nwlinkedtag">lập tức</span> <span class="nwlinkedtag">biến thành</span> những câu tiếng Việt <span class="nwlinkedtag">dễ hiểu</span>. Ông <span class="nwlinkedtag">lưu ý</span> do <span class="nwlinkedtag">Khương Tăng Hội</span> "sinh ra, lớn lên và <span class="nwlinkedtag">đào tạo</span> thành tài ở nước ta" cho nên
khi <span class="nwlinkedtag">phiên dịch</span> và trước tác <span class="nwlinkedtag">dứt khoát</span> không thể nào không chịu <span class="nwlinkedtag">ảnh hưởng</span> của tiếng Việt trên cả ba mặt ngữ vựng,
ngữ pháp và <span class="nwlinkedtag">cú pháp</span>, song <span class="nwlinkedtag">Khương Tăng Hội</span> lại là người <span class="nwlinkedtag">sử dụng</span> tiếng <span class="nwlinkedtag">Trung
Quốc</span> tới mức "nhuần nhuyễn của một diệu thủ" thì lẽ ra
những <span class="nwlinkedtag">ảnh hưởng</span> đó phải bị <span class="nwlinkedtag">hạn chế</span> tối đa, thế thì tại sao <span class="nwlinkedtag"><i>Lục độ tập kinh</i></span> <span class="nwlinkedtag">tồn
tại</span> nặng nề và sâu đậm đến vậy những "tàn dư" của ngữ
vựng, ngữ pháp và <span class="nwlinkedtag">cú pháp</span> tiếng Việt ?
Chỉ có thể <span class="nwlinkedtag">giải thích</span> là tập kinh đó
đã được dịch ra chữ Hán bằng một nguyên bản tiếng Việt.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;">Tôi hỏi giáo sư Lê Mạnh Thát:
"Khi <span class="nwlinkedtag">đối chiếu</span> cấu trúc<em> "trung
tâm"</em> trong <span class="nwlinkedtag"><i>Lục độ tập kinh</i></span> chữ
Hán với <span class="nwlinkedtag">ngôn ngữ</span> của <span class="nwlinkedtag">Trung Quốc</span>, thầy viết rằng, "kiểm soát <span class="nwlinkedtag">toàn bộ</span> văn liệu" tiếng <span class="nwlinkedtag">Trung Quốc</span> (do người <span class="nwlinkedtag">Trung Quốc</span> viết) từ đầu thế kỷ thứ I sau dương
lịch <span class="nwlinkedtag">trở về</span> sau <span class="nwlinkedtag">cho đến</span> thế kỷ thứ III, <span class="nwlinkedtag">trong khoảng</span> <span class="nwlinkedtag">thời gian</span> 300
năm, cấu trúc <em>"trung tâm"</em> chỉ được dùng đúng 3
lần, trong khi cấu trúc này được dùng <span class="nwlinkedtag">phổ biến</span> trong <span class="nwlinkedtag"><i>Lục độ tập kinh</i></span>. Nói như vậy có nghĩa là
để <span class="nwlinkedtag">đối chiếu</span> chỉ hai chữ <em>"trung
tâm"</em>, thầy đã phải đọc hết tất cả của <span class="nwlinkedtag">Trung
Quốc</span> trong 3 thế kỷ?". Ông bảo: "Đúng vậy. Không đọc hết
thì làm sao mà khảo sát, <span class="nwlinkedtag">đối chiếu</span> được!". <span class="nwlinkedtag">Liên quan đến</span> tiếng Việt trong <span class="nwlinkedtag"><i>Lục độ tập kinh</i></span>, ông còn chỉ ra một nguồn <span class="nwlinkedtag">tài liệu</span> quan trọng thứ hai. Đó là sách <em>Thuyết
Uyển</em> của Lưu Hướng, <span class="nwlinkedtag">tồn tại</span> từ
năm 16 trước dương lịch mà "không có nhà nho nào là không biết". Đây
là bộ sách <span class="nwlinkedtag">duy nhất</span> chép lại nguyên
văn một <span class="nwlinkedtag">tác phẩm</span> <span class="nwlinkedtag">văn học</span> khác với tiếng <span class="nwlinkedtag">Trung Quốc</span>, đó là bài <em>Việt ca</em>. <em>Thuyết
Uyển</em> không phải là một cuốn sách thường, nó là cuốn sách được viết để
"dâng vua", cho nên <span class="nwlinkedtag">tài liệu</span> được
nó <span class="nwlinkedtag">sử dụng</span> phải là những <span class="nwlinkedtag">tài liệu</span> được kiểm chứng, trong đó có <span class="nwlinkedtag">tài liệu</span> lấy từ "Trung thư", tức là một
loại thư viện của <span class="nwlinkedtag">hoàng gia</span>. Điểm <span class="nwlinkedtag">hết sức</span> <span class="nwlinkedtag">thú vị</span> của
bài <em>Việt ca</em> chép trong <em>Thuyết Uyển</em> là nó
"ghi bằng chữ Hán mà người Hán không đọc được", phải "dịch ra
tiếng Sở", tức là kèm theo một bản dịch tiếng <span class="nwlinkedtag">Trung Quốc</span>. Dù Lưu Hướng nói rõ đó là bài ca "do
người Việt ôm mái chèo mà ca", nhưng hơn hai ngàn năm nay chưa một
ai <span class="nwlinkedtag">nghiên cứu</span> giải mã bài ca này,
ngoài <span class="nwlinkedtag">sự cố</span> gắng <span class="nwlinkedtag">tìm hiểu</span> của Quách Mạt Nhược (từng là Chủ tịch
Viện <span class="nwlinkedtag">Hàn lâm</span> khoa học <span class="nwlinkedtag">Trung Quốc</span>) cho rằng bài ca này là của người Choang
vùng Quảng Tây <span class="nwlinkedtag">Trung Quốc</span> ngày nay, và
một <span class="nwlinkedtag">học giả</span> người Nhật cho bài ca đó
là của... Chiêm Thành. Giáo sư Lê Mạnh Thát đã dành nhiều <span class="nwlinkedtag">thời gian</span>, thông qua nhiều <span class="nwlinkedtag">tài liệu</span> để giải mã và <span class="nwlinkedtag">bước đầu</span> phục chế diện mạo tiếng Việt của bài<em> Việt
ca</em> này (xem <a href="https://thuvienhoasen.org/p55a24480/ii-nghien-cuu-ve-luc-do-tap-kinh"><strong><span style="background: yellow; color: #002d51; text-decoration-line: none;">Lục độ tập kinh và lịch sử khởi nguồn của dân tộc ta</span></strong><span style="background: yellow; color: #002d51; text-decoration-line: none;">,</span></a> <em>chương IV, sđd, và</em> <a href="https://thuvienhoasen.org/a10641/lich-su-phat-giao-viet-nam-tien-si-le-manh-that"><strong><span style="background: yellow; color: #002d51; text-decoration-line: none;">Lịch sử Phật giáo Việt Nam của Lê Mạnh Thát</span></strong><span style="background: yellow; color: #002d51; text-decoration-line: none;">,</span></a> <em>NXB Tổng hợp TP.HCM, trang 41-47</em>).<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;">Như đã nói, mỗi lần tràn sang là mỗi lần
kẻ <span class="nwlinkedtag">xâm lược</span> hủy diệt một cách tàn độc
tất cả những gì có thể để cho <span class="nwlinkedtag">văn hóa</span> được <span class="nwlinkedtag">lưu truyền</span>, <span class="nwlinkedtag">đặc biệt</span> là
việc tận diệt bia đá một cách có <span class="nwlinkedtag">hệ thống</span> sau
khi "thu gom" hết sách vở, nhưng với những gì còn lưu lại của bốn
ngàn năm <span class="nwlinkedtag">văn hiến</span> và những <span class="nwlinkedtag">nỗ lực</span> mới nhất của những nhà khoa học đầy tâm
huyết và <span class="nwlinkedtag">trách nhiệm</span> với <span class="nwlinkedtag">tổ tiên</span> như Lê Mạnh Thát, <span class="nwlinkedtag">chúng ta</span> có cơ sở để khẳng định <span class="nwlinkedtag">chắc chắn</span> là <span class="nwlinkedtag">chúng
ta</span> đã có <span class="nwlinkedtag">chữ viết</span> từ thuở
các vua Hùng. Kẻ <span class="nwlinkedtag">xâm lược</span> quyết không
cho người Việt biết đến "mặt chữ" của <span class="nwlinkedtag">tổ
tiên</span>, nhưng <span class="nwlinkedtag">dấu tích</span> nó vẫn còn
đó: trong kinh Phật, trong chính sách vở của <span class="nwlinkedtag">Trung
Quốc</span> và còn lẩn khuất ở <span class="nwlinkedtag">đâu đó</span> nữa.
Cùng với việc khảo sát trong lòng đất và "dưới nước" như hướng mà
giáo sư Hoàng Xuân Hãn đề nghị, hướng <span class="nwlinkedtag">nghiên cứu</span> của
giáo sư Lê Mạnh Thát rất cần được sự <span class="nwlinkedtag">đồng hành</span>, <span class="nwlinkedtag">phối hợp</span> của nhiều nhà sử học khác.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="background: white; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;"><a href="https://thuvienhoasen.org/images/file/IsszOn-82AgBAPZU/phat-thanh-dao-7389.jpg"></a>Tôi
hỏi ông: "Thầy nghĩ gì về <span class="nwlinkedtag"><span style="color: #333333;">ý kiến</span></span> cho rằng có thể tìm vết
tích <span class="nwlinkedtag"><span style="color: #333333;">chữ viết</span></span> thời
Hùng Vương trên mặt trống đồng?". Ông nói: "Có <span class="nwlinkedtag"><span style="color: #333333;">giả thiết</span></span> như
vậy, nhưng khảo sát những hoa văn trên trống đồng <span class="nwlinkedtag"><span style="color: #333333;">chúng ta</span></span> không thấy chúng có <span class="nwlinkedtag"><span style="color: #333333;">liên quan đến</span></span> <span class="nwlinkedtag"><span style="color: #333333;">chữ viết</span></span>, vì <span class="nwlinkedtag"><span style="color: #333333;">chữ viết</span></span> phải
có <span class="nwlinkedtag"><span style="color: #333333;">quy luật</span></span> về
cấu trúc của nó. <span class="nwlinkedtag"><span style="color: #333333;">Suy
đoán</span></span> từ những <span class="nwlinkedtag"><span style="color: #333333;">giả định</span></span> không có cơ sở sẽ khó có sức
thuyết phục". Việc <span class="nwlinkedtag"><span style="color: #333333;">nghiên
cứu</span></span> <span class="nwlinkedtag"><span style="color: #333333;">ngôn
ngữ</span></span> cổ, nhất là ngữ âm cổ rất <span class="nwlinkedtag"><span style="color: #333333;">phức tạp</span></span>. Chẳng hạn người <span class="nwlinkedtag"><span style="color: #333333;">Trung Quốc</span></span> cũng
như người Việt 2.000 năm trước <span class="nwlinkedtag"><span style="color: #333333;">phát âm</span></span> như thế nào ngày nay <span class="nwlinkedtag"><span style="color: #333333;">chúng ta</span></span> không
biết được, để <span class="nwlinkedtag"><span style="color: #333333;">nghiên
cứu</span></span> nó giáo sư Lê Mạnh Thát đã phải dùng hệ <span class="nwlinkedtag"><span style="color: #333333;">phát âm</span></span> tiếng <span class="nwlinkedtag"><span style="color: #333333;">Trung Quốc</span></span> thời
Hán của Karlgren, là công cụ mà các nhà Hán học đều thống nhất, rồi <span class="nwlinkedtag"><span style="color: #333333;">đối chiếu</span></span> với
những <span class="nwlinkedtag"><span style="color: #333333;">tài liệu</span></span> <span class="nwlinkedtag"><span style="color: #333333;">đánh dấu</span></span> sự <span class="nwlinkedtag"><span style="color: #333333;">biến đổi</span></span> <span class="nwlinkedtag"><span style="color: #333333;">ngôn ngữ</span></span> để
truy lùi về thời điểm <span class="nwlinkedtag"><span style="color: #333333;">nghiên
cứu</span></span>, và cũng bằng <span class="nwlinkedtag"><span style="color: #333333;">phương pháp</span></span> <span class="nwlinkedtag"><span style="color: #333333;">tương tự</span></span>, ông <span class="nwlinkedtag"><span style="color: #333333;">đối chiếu</span></span> những mối <span class="nwlinkedtag"><span style="color: #333333;">liên hệ</span></span> giữa
tiếng <span class="nwlinkedtag"><span style="color: #333333;">Trung Quốc</span></span>,
tiếng Việt và <span class="nwlinkedtag"><span style="color: #333333;">các loại</span></span> <span class="nwlinkedtag"><span style="color: #333333;">ngôn ngữ</span></span> khác trong
vùng (chữ Phạn, Chăm, Khmer, tiếng nói các dân tộc <span class="nwlinkedtag"><span style="color: #333333;">Trung Quốc</span></span> giáp
giới với <span class="nwlinkedtag"><span style="color: #333333;">Việt Nam</span></span>...)
để phác thảo diện mạo tiếng Việt của bài <em><span style="color: #333333;">Việt
ca</span></em>, <span class="nwlinkedtag"><span style="color: #333333;">bác bỏ</span></span> <span class="nwlinkedtag"><span style="color: #333333;">kết luận</span></span> <span class="nwlinkedtag"><span style="color: #333333;">sai trái</span></span> của
Quách Mạt Nhược và <span class="nwlinkedtag"><span style="color: #333333;">học
giả</span></span> người Nhật nói trên... (<em><span style="color: #333333;">bạn
đọc muốn </span></em><span class="nwlinkedtag"><i><span style="color: #333333;">tìm
hiểu</span></i></span><em><span style="color: #333333;"> sâu hơn, xin xem
các sách đã dẫn</span></em>).<span style="color: #333333;"><o:p></o:p></span></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span class="nwlinkedtag"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;">Tiếp theo</span></span><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;"> và cùng với <span class="nwlinkedtag">chữ viết</span> là lịch pháp. Lâu nay chưa ai biết dân
tộc ta <span class="nwlinkedtag">thời đại</span> Hùng Vương sắp xếp
ngày tháng như thế nào. Giáo sư Hoàng Xuân Hãn từng đoán: "Văn hóa Trống
đồng của nước Văn Lang chắc đã dùng năm 12 tháng, tháng <span class="nwlinkedtag">lần lượt</span> 29-30 ngày cũng không hẳn là vô lý"
(<em>Lịch và lịch </em><span class="nwlinkedtag"><i>Việt Nam</i></span><em>,
Tập san Khoa học </em><span class="nwlinkedtag"><i>xã hội</i></span><em>,
Paris, 1982, trích từ Lê Mạnh Thát, </em><span class="nwlinkedtag"><i>Lịch
sử</i></span><em> </em><span class="nwlinkedtag"><i>Phật giáo Việt Nam</i></span><em> tập
1, NXB Tổng hợp TP.HCM 2006, trang 71</em>). Nay những phát hiện trong <span class="nwlinkedtag"><i>Lục độ tập kinh</i></span> <span class="nwlinkedtag">cho
phép</span> khẳng định được lời đoán của giáo sư Hoàng Xuân Hãn.
Những <span class="nwlinkedtag">câu chuyện</span> ghi trong tập kinh
này cho thấy, nước ta thời Hùng Vương <em>đã dùng </em><span class="nwlinkedtag"><i>hệ thống</i></span><em> lịch chia năm ra 360 ngày,
phân bổ thành 4 mùa, mỗi mùa có 3 tháng và đã dùng </em><span class="nwlinkedtag"><i>đơn vị</i></span><em> tuần, mỗi tuần 7 ngày</em>. <span class="nwlinkedtag">Đối chiếu</span> với những <span class="nwlinkedtag">tài
liệu</span> cổ <span class="nwlinkedtag">Trung Quốc</span> thì
thấy <span class="nwlinkedtag">hệ thống</span> lịch nước ta khác với
lịch <span class="nwlinkedtag">Trung Quốc</span> cùng thời, vì
lịch <span class="nwlinkedtag">Trung Quốc</span> thời đó mỗi năm 366
ngày và một <span class="nwlinkedtag">đơn vị</span> tuần của họ có tới
10 ngày. Nó cũng không giống <span class="nwlinkedtag">Ấn Độ</span>, vì tuần
của <span class="nwlinkedtag">Ấn Đ</span><em>ộ</em> thời đó có 15 ngày.
Phát hiện này <span class="nwlinkedtag">cho phé</span><em>p</em> <span class="nwlinkedtag">kết luậ</span><em>n</em> nước ta thời Hùng Vương đã có
lịch pháp riêng của một nhà nước <span class="nwlinkedtag">độc lậ</span><em>p</em>.
Giáo sư Lê Mạnh Thát cho rằng, để bảo lưu được một <span class="nwlinkedtag">hệ thốn</span><em>g</em> lịch <span class="nwlinkedtag">pháp nh</span><em>ư</em> thế, các <span class="nwlinkedtag">câu chuyệ</span><em>n</em> trong <span class="nwlinkedtag"><i>Lục độ tập kin</i></span><em><span style="font-style: normal;">h</span></em> <span class="nwlinkedtag">chắc chắ</span><em>n</em> phải được <span class="nwlinkedtag">lưu truyề</span><em>n</em> "vào thời <span class="nwlinkedtag">hệ thốn</span><em>g</em> lịch đó còn hiệu lực", tức
là từ năm 43 <span class="nwlinkedtag">trở v</span><em>ề</em> trước,
bởi vì sau năm đó nhà Hán đã chiếm nước ta, một sự bảo lưu như thế <span class="nwlinkedtag">dứt khoá</span><em>t</em> không thể nào xảy ra dưới bộ
máy <span class="nwlinkedtag">đàn á</span><em>p</em> của Mã Viện...<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;">Những <span class="nwlinkedtag">kết
luậ</span><em>n</em> của giáo sư Lê Mạnh Thát có thể và cần được các nhà
sử học <span class="nwlinkedtag">tiếp tụ</span><em>c</em> bổ sung,
nhưng không có gì <span class="nwlinkedtag">thái qu</span><em>á</em> khi
nói rằng với phát hiện đó trên nền tảng những <span class="nwlinkedtag">thành
qu</span><em>ả</em> quan trọng trong cuộc <span class="nwlinkedtag">nghiên
cứ</span><em>u</em> lớn về thời Hùng Vương trong <span class="nwlinkedtag">thời gia</span><em>n</em> chống Mỹ, <span class="nwlinkedtag">chúng t</span><em>a</em> có thể và phải dựng lại <span class="nwlinkedtag">lịch s</span><em>ử</em> <span class="nwlinkedtag">thời đạ</span><em>i</em> Hùng
Vương với những <span class="nwlinkedtag">sự thậ</span><em>t</em> của
nó. Nó <span class="nwlinkedtag">một lầ</span><em>n</em> nữa <span class="nwlinkedtag">chứng min</span><em>h</em> việc Nhà nước ta lấy ngày giỗ
tổ Hùng Vương làm Quốc Giỗ là <span class="nwlinkedtag">vô cùn</span><em>g</em> <span class="nwlinkedtag">đúng đắ</span><em>n</em>.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;">Là <span class="nwlinkedtag">nhà tu
hàn</span><em>h</em> nhưng <span class="nwlinkedtag">thiền s</span><em>ư</em> Lê
Mạnh Thát đã không kìm nén tức giận khi thấy người ta "thóa mạ làm
nhục <span class="nwlinkedtag">tổ tiê</span><em>n</em> mình với kiểu ăn
nói của Ngô Sỹ Liên: <em>Nước ta hiểu thi, thơ, tập Lễ Nhạc thành ra nước</em> <span class="nwlinkedtag"><i>văn hiế</i></span><em><span style="font-style: normal;">n</span>,
bắt đầu từ Sỹ Vương</em>. Bộ <em>Việt luật</em> còn đó. Bài <em>Việt
ca</em> còn đó. Truyện trăm trứng còn đó... Thế mà cứ nhắm mắt nói càn
nước ta <em>thành ra nước</em> <span class="nwlinkedtag"><i>văn hiế</i></span><em><span style="font-style: normal;">n</span> từ Sỹ Vương</em>. Thật khốn nạn hết chỗ
nói!". Sự <span class="nwlinkedtag">nổi giậ</span><em>n</em> của
vị <span class="nwlinkedtag">thiền s</span><em>ư</em> này rất cần được
sự hưởng ứng của tất cả những ai còn coi mình</span><span style="color: #333333; font-family: Arial; font-size: 11.5pt;"> là con cháu Lạc Hồng... <br />
<br />
</span><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;">Không có cái gọi là <span class="nwlinkedtag">thời k</span><em>ỳ</em> "Bắc thuộc lần thứ
nhất". Việc lập 9 quận, trong đó có Giao Chỉ, Cửu Chân và Nhật Nam thuộc
Hán chỉ là sự "đoạt khống" đất đai nhằm <span class="nwlinkedtag">thỏa
mã</span><em>n</em> não trạng và <span class="nwlinkedtag">ao ướ</span><em>c</em> bành
trướng của nhà Hán mà thôi.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm;"><span style="color: #333333; font-family: Arial; font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm;"><strong>Nhà Hán "đoạt khống" đất đai
nước ta<o:p></o:p></strong></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm;"><span style="color: #333333; font-family: Arial; font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;">- Nếu nước ta thời Hùng Vương vẫn là một
nước <span class="nwlinkedtag">độc lậ</span><em>p</em> kéo dài <span class="nwlinkedtag">cho đế</span><em>n</em> năm 43, nghĩa là giai đoạn “Bắc
thuộc lần thứ nhất” không tồn tại? - Tôi hỏi giáo sư Lê Mạnh Thát.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><em><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;">- Đúng vậy. Phải loại phần đó ra khỏi</span></em><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;"> <span class="nwlinkedtag"><i>lịch s</i></span><em><span style="font-style: normal;">ử</span>.</em> <span class="nwlinkedtag"><i>Chúng
t</i></span><em><span style="font-style: normal;">a</span> có đủ chứng cứ để
làm như vậy.<o:p></o:p></em></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;">- Nhưng sử sách vẫn còn ghi: năm
214 <span class="nwlinkedtag">trước công nguyê</span><em>n</em>, <span class="nwlinkedtag">Tần Thủy Hoàn</span><em>g</em> đem quân đánh lấy đất
Bách Việt, sau đó chia làm ba quận: Nam Hải, Quế Lâm và Tượng Quận mà Tượng
Quận là nước ta?<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><em><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;">- Nam Hải, Quế Lâm ngày nay nằm trong
hai tỉnh Quảng Đông và Quý Châu</span></em><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;"> <span class="nwlinkedtag"><i>Trung Quố</i></span><em><span style="font-style: normal;">c</span> thì đã rõ rồi, nhưng Tượng Quận thì
không phải. Một số</em> <span class="nwlinkedtag"><i>tài liệ</i></span><em><span style="font-style: normal;">u</span></em> <span class="nwlinkedtag"><i>Trung
Quố</i></span><em><span style="font-style: normal;">c</span> có chép một cách</em> <span class="nwlinkedtag"><i>lầm lạ</i></span><em><span style="font-style: normal;">c</span> rằng
nó là Nhật Nam (nước ta) sau này, nhưng</em> <span class="nwlinkedtag"><i>đối
chiế</i></span><em><span style="font-style: normal;">u</span> với những</em> <span class="nwlinkedtag"><i>tài liệ</i></span><em><span style="font-style: normal;">u</span></em> <span class="nwlinkedtag"><i>tin cậ</i></span><em><span style="font-style: normal;">y</span> cũng
của</em> <span class="nwlinkedtag"><i>chính Trun</i></span><em><span style="font-style: normal;">g</span> Quốc, từ rất sớm người ta đã biết Tượng
Quận nằm giữa hai quận Uất Lâm và Tường Kha của</em> <span class="nwlinkedtag"><i>Trung Quố</i></span><em><span style="font-style: normal;">c</span> chứ
không phải nước ta.<o:p></o:p></em></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;">- Sử <span class="nwlinkedtag">Trung
Quố</span><em>c</em> cũng ghi rõ, năm 111 <span class="nwlinkedtag">trước
công nguyê</span><em>n</em>, <span class="nwlinkedtag">Hán Vũ đ</span><em>ế</em> đã
chiếm nước Nam Việt của Triệu Đà và đặt 9 quận: Nam Hải, Thương Ngô, Uất Lâm,
Hợp Phố, Giao Chỉ, Cửu Chân, Nhật Nam, Châu Nhai và Đàm Nhĩ thuộc Hán.
Nếu <span class="nwlinkedtag">cho đế</span><em>n</em> năm 43 nước ta
vẫn <span class="nwlinkedtag">độc lậ</span><em>p</em> thì <span class="nwlinkedtag">giải thíc</span><em>h</em> làm sao việc nước ta gồm ba
quận Giao Chỉ, Cửu Chân, Nhật <st1:place w:st="on"><st1:country-region w:st="on">Nam</st1:country-region></st1:place>
nằm trong đất nhà Hán trước đó?<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><em><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;">-</span></em><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;"> <span class="nwlinkedtag"><i>Đối chiế</i></span><em><span style="font-style: normal;">u</span> với</em> <span class="nwlinkedtag"><i>chính
s</i></span><em><span style="font-style: normal;">ử</span></em> <span class="nwlinkedtag"><i>Trung Quố</i></span><em><span style="font-style: normal;">c</span> ta
đã thấy Triệu Đà</em> <span class="nwlinkedtag"><i>chưa bao gi</i></span><em><span style="font-style: normal;">ờ</span> chiếm Tây Âu lạc cả và</em> <span class="nwlinkedtag"><i>Hán Vũ đ</i></span><em><span style="font-style: normal;">ế</span> cũng
chỉ chiếm <st1:place w:st="on"><st1:country-region w:st="on">Nam</st1:country-region></st1:place>
Việt của Triệu Đà.</em> <span class="nwlinkedtag"><i>Rõ ràn</i></span><em><span style="font-style: normal;">g</span> là họ đã gom Giao Chỉ, Cửu Chân và Nhật
<st1:country-region w:st="on"><st1:place w:st="on">Nam</st1:place></st1:country-region>
vào đất Hán một cách</em> <span class="nwlinkedtag"><i>vô căn c</i></span><em><span style="font-style: normal;">ứ</span>. Việc này không có gì lạ, sử</em> <span class="nwlinkedtag"><i>Trung Quố</i></span><em><span style="font-style: normal;">c</span> còn
chép rằng năm 202 (trước CN) Hán</em> <span class="nwlinkedtag"><i>Cao t</i></span><em><span style="font-style: normal;">ổ</span> Lưu Bang, ông cố của</em> <span class="nwlinkedtag"><i>Hán Vũ đ</i></span><em><span style="font-style: normal;">ế</span> lấy
các đất Tượng Quận, Quế Lâm, Nam Hải của Triệu Đà phong cho Ngô Nhuế, nhưng ba
nơi đó là của Triệu Đà. "Đà chưa hàng, xa đoạt khống, lấy phong cho Nhuế
vậy". Đất chưa lấy được mà "đoạt khống" làm đất của mình, chuyện
đó là</em> <span class="nwlinkedtag"><i>bình thườn</i></span><em><span style="font-style: normal;">g</span>, không chỉ Lưu Bang mà</em> <span class="nwlinkedtag"><i>trở thàn</i></span><em><span style="font-style: normal;">h</span></em> <span class="nwlinkedtag"><i>thói que</i></span><em><span style="font-style: normal;">n</span> cho
các</em> <span class="nwlinkedtag"><i>triều đạ</i></span><em><span style="font-style: normal;">i</span> về sau này nữa... Bởi vậy việc
"đoạt khống" ba quận Giao Chỉ, Cửu Chân và Nhật <st1:place w:st="on"><st1:country-region w:st="on">Nam</st1:country-region></st1:place> của ta không có gì lạ. Việc
"đoạt khống" này có ba chứng cứ: Thứ nhất, Tiền Hán thơ ghi rõ rằng
Thứ sử Giao Chỉ "đóng ở Thương Ngô", nghĩa là quân Hán</em> <span class="nwlinkedtag"><i>chưa bao gi</i></span><em><span style="font-style: normal;">ờ</span> đặt
chân tới Giao Chỉ. Thứ hai, sử liệu</em> <span class="nwlinkedtag"><i>Trung Quố</i></span><em><span style="font-style: normal;">c</span> cũng cho thấy, việc đưa những người</em> <span class="nwlinkedtag"><i>phạm tộ</i></span><em><span style="font-style: normal;">i</span> đi
đày thời đó chỉ</em> <span class="nwlinkedtag"><i>đưa tớ</i></span><em><span style="font-style: normal;">i</span> Hợp Phố chứ không hề thấy đưa đi</em> <span class="nwlinkedtag"><i>xa hơ</i></span><em><span style="font-style: normal;">n</span>,
tuy chưa phải là chứng cứ</em> <span class="nwlinkedtag"><i>quyết địn</i></span><em><span style="font-style: normal;">h</span>, nhưng cũng</em> <span class="nwlinkedtag"><i>biểu th</i></span><em><span style="font-style: normal;">ị</span> rằng</em> <span class="nwlinkedtag"><i>biên cươn</i></span><em><span style="font-style: normal;">g</span> cực
nam của nhà Hán chưa qua khỏi Hợp Phố, là vùng giáp giới với nước ta. Chứng cứ
thứ ba là việc sử liệu</em> <span class="nwlinkedtag"><i>Trung Quố</i></span><em><span style="font-style: normal;">c</span> ghi "Phiên Ngung là một đô
hội", đây là</em> <span class="nwlinkedtag"><i>chi tiế</i></span><em><span style="font-style: normal;">t</span> khá khác thường, bởi Tiền Hán thơ đưa
ra con số thống kê nhân khẩu cho thấy quận Nam Hải có 6 huyện chỉ vỏn vẹn có
94.253 dân, bình quân mỗi huyện, trong đó có Phiên Ngung, có trên dưới 15 ngàn
dân, trong khi số dân Giao Chỉ 10 huyện số dân lên tới 764.237 người, bình quân
mỗi huyện trên 75 ngàn dân, gần bằng số dân của cả Nam Hải. Đó là chưa kể Cửu
Chân và Nhật Nam, dân số cộng lại cũng có trên 200.000 người. Thế mà lại nói
"Phiên Ngung là một đô hội". Điều không</em> <span class="nwlinkedtag"><i>hợp l</i></span><em><span style="font-style: normal;">ý</span> này
chỉ có thể được</em> <span class="nwlinkedtag"><i>giải thíc</i></span><em><span style="font-style: normal;">h</span> là 3 quận Giao Chỉ, Cửu Chân và Nhật <st1:place w:st="on"><st1:country-region w:st="on">Nam</st1:country-region></st1:place>
trong</em> <span class="nwlinkedtag"><i>thực t</i></span><em><span style="font-style: normal;">ế</span> không thuộc đất Hán. Có thể hỏi tại sao
ba quận này không phải của nhà Hán mà nhà Hán lại có số liệu về "hộ
khẩu", câu</em> <span class="nwlinkedtag"><i>trả lờ</i></span><em><span style="font-style: normal;">i</span> cũng thật</em> <span class="nwlinkedtag"><i>đơn giả</i></span><em><span style="font-style: normal;">n</span>:
Đọc trong Tiền Hán thơ, ta có thể bắt gặp một loạt tên các</em> <span class="nwlinkedtag"><i>quốc gi</i></span><em><span style="font-style: normal;">a</span></em> <span class="nwlinkedtag"><i>độc lậ</i></span><em><span style="font-style: normal;">p</span> ở
Trung Á,</em> <span class="nwlinkedtag"><i>chưa bao gi</i></span><em><span style="font-style: normal;">ờ</span> "thuộc Hán", nhưng</em> <span class="nwlinkedtag"><i>vẫn c</i></span><em><span style="font-style: normal;">ó</span> số
liệu hộ khẩu như thường. Cho nên, nhà Hán có số liệu về hộ khẩu không</em> <span class="nwlinkedtag"><i>nhất thiế</i></span><em><span style="font-style: normal;">t</span> nó
thuộc nhà Hán.<o:p></o:p></em></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;">Dù là Âu Lạc, Tây Âu, Tây Âu Lạc, Tây
Vu, Việt Thường Thị hay Giao Chỉ - Cửu Chân - Nhật <st1:place w:st="on"><st1:country-region w:st="on">Nam</st1:country-region></st1:place>, cũng đều là những tên gọi khác
nhau của nước ta. Cần biết, các <span class="nwlinkedtag">triều đạ</span><em>i</em> <span class="nwlinkedtag">phong kiế</span><em>n</em> <span class="nwlinkedtag">Trung
Quố</span><em>c</em> không bao giờ muốn nước ta <span class="nwlinkedtag">độc lậ</span><em>p</em> cả, ngay cả khi nước ta có quốc
hiệu đàng hoàng như Vạn Xuân (Lý Nam Đế), Đại Cồ Việt (Đinh Tiên Hoàng) hay Đại
Việt (Lý-Trần), sử sách <span class="nwlinkedtag">Trung Quố</span><em>c</em> vẫn <span class="nwlinkedtag">tiếp tụ</span><em>c</em> dùng những cái tên <em>Giao
Chỉ, An Nam</em> để gọi một cách tùy tiện. Việc "đoạt khống" đất
đai, theo giáo sư Lê Mạnh Thát, là "nhằm <span class="nwlinkedtag">thỏa
mã</span><em>n</em> não trạng và <span class="nwlinkedtag">ao ướ</span><em>c</em> bành
trướng" của họ.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span class="nwlinkedtag"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;">Trao đổ</span></span><em><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;">i</span></em><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;"> với <span class="nwlinkedtag">chúng tô</span><em>i</em>,
giáo sư Lê Mạnh Thát cho rằng chỉ riêng <span class="nwlinkedtag">văn min</span><em>h</em> trống
đồng thôi mà <span class="nwlinkedtag">chúng t</span><em>a</em> đã có
chứng cứ <span class="nwlinkedtag">rành ràn</span><em>h</em>. Với một nền
khoa học kỹ thuật phát triển rất cao thời đó như vậy, một nền kỹ thuật không ai
có thể chối cãi, thì <span class="nwlinkedtag">không có l</span><em>ý</em> gì
mà <span class="nwlinkedtag">chúng t</span><em>a</em> lại không có một
nền <span class="nwlinkedtag">văn hó</span><em>a</em> - <span class="nwlinkedtag">giáo dụ</span><em>c</em> <span class="nwlinkedtag">tương
ứn</span><em>g</em>.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;">Nền <span class="nwlinkedtag">văn hó</span><em>a</em> đó
vẫn được <span class="nwlinkedtag">bảo tồ</span><em>n</em>. <span class="nwlinkedtag">Trung Quố</span><em>c</em> có Thi Thơ Lễ Nhạc. "<em>Nếu
nói Thi</em> <span class="nwlinkedtag"><i>chúng t</i></span><em><span style="font-style: normal;">a</span> có cùng chùm truyện trong</em> <span class="nwlinkedtag"><i>Lục độ tập kin</i></span><em><span style="font-style: normal;">h</span>,
Cựu</em> <span class="nwlinkedtag"><i>tạp thí dụ kin</i></span><em><span style="font-style: normal;">h</span> và bài Việt ca. Nếu nói Thơ</em> <span class="nwlinkedtag"><i>chúng t</i></span><em><span style="font-style: normal;">a</span> có</em> <span class="nwlinkedtag"><i>truyền thuyế</i></span><em><span style="font-style: normal;">t</span> trăm
trứng. Nếu nói Lễ</em> <span class="nwlinkedtag"><i>chúng t</i></span><em><span style="font-style: normal;">a</span> có bộ Việt luật. Nếu nói Nhạc ta không
chỉ có bài Việt ca mà còn có trống đồng.</em>..". Nói thêm về <span class="nwlinkedtag">văn họ</span><em>c</em>, ông cho rằng "nền <span class="nwlinkedtag">văn họ</span><em>c</em> thành văn của dân tộc ta không
phải bắt đầu từ <span class="nwlinkedtag">Trần Nhân Tôn</span><em>g</em> và
Nguyễn Trãi, hay <span class="nwlinkedtag">Khuông Việ</span><em>t</em> và
Từ <span class="nwlinkedtag">Đạo Hạn</span><em>h</em>... mà nó đã bắt đầu từ
thời Hùng Vương mà bằng chứng còn lại là bài Việt ca, cụm chuyện <span class="nwlinkedtag">thần thoạ</span><em>i</em> và <span class="nwlinkedtag">cổ tíc</span><em>h</em> đầu tiên <span class="nwlinkedtag">tìm thấ</span><em>y</em> trong <span class="nwlinkedtag"><i>Lục độ tập kin</i></span><em><span style="font-style: normal;">h</span></em>.
Phân tích trong <span class="nwlinkedtag"><i>Lục độ tập kin</i></span><em><span style="font-style: normal;">h</span></em>, giáo sư Lê Mạnh Thát chỉ ra 5 truyện
trong tập kinh này tương đương với 5 truyện <span class="nwlinkedtag">cổ tíc</span><em>h</em> do
Nguyễn Đổng Chi tập hợp trong Kho tàng truyện <span class="nwlinkedtag">cổ
tíc</span><em>h</em> <span class="nwlinkedtag">Việt Na</span><em>m</em>, như
vậy "chúng ta không còn <span class="nwlinkedtag">bàn cã</span><em>i</em> một
cách tùy tiện không có cơ sở về nền <span class="nwlinkedtag">văn họ</span><em>c</em> "dân
gian" chung chung <span class="nwlinkedtag">phi thờ</span><em>i</em> gian,
phi lịch sử".<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;">Như vậy là từ thời Hùng Vương <span class="nwlinkedtag">chúng t</span><em>a</em> đã có một nền <span class="nwlinkedtag">văn hó</span><em>a</em> riêng, tạo nên bản lĩnh dân tộc.
Đó là nền tảng cho những cuộc đấu tranh <span class="nwlinkedtag">trường k</span><em>ỳ</em>,
khốc liệt <span class="nwlinkedtag">bảo v</span><em>ệ</em> đất
nước, <span class="nwlinkedtag">bảo v</span><em>ệ</em> nòi giống. Dân
tộc ta không những không bị <span class="nwlinkedtag">đồng hó</span><em>a</em>,
mà nền <span class="nwlinkedtag">văn hó</span><em>a</em> của dân tộc ta
còn được <span class="nwlinkedtag">du nhậ</span><em>p</em> vào <span class="nwlinkedtag">văn hó</span><em>a</em> <span class="nwlinkedtag">Trung
Quố</span><em>c</em> mà <span class="nwlinkedtag"><i>Lục độ tập kin</i></span><em><span style="font-style: normal;">h</span></em> - không chỉ là kinh Phật mà còn
là <span class="nwlinkedtag">tác phẩ</span><em>m</em> của "bậc
thánh hiền" như chính người <span class="nwlinkedtag">Trung Quố</span><em>c</em> gọi
- là một trong những ví dụ.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;">Nhưng không chỉ có vậy. Theo giáo sư Lê
Mạnh Thát, từ sau khi Mã Viện đánh bại Hai Bà Trưng <span class="nwlinkedtag">cho đế</span><em>n</em> khi Chu Phù, Sỹ Nhiếp cai trị
nước ta, <span class="nwlinkedtag">lịch s</span><em>ử</em> cũng có
nhiều <span class="nwlinkedtag">vấn đ</span><em>ề</em> cần đặt lại. Và
trong <span class="nwlinkedtag">thời gia</span><em>n</em> này <span class="nwlinkedtag">xuất hiệ</span><em>n</em> một nhân vật lớn là <span class="nwlinkedtag">Mâu T</span><em>ử</em>, một người <span class="nwlinkedtag">Việt Na</span><em>m</em>, với <span class="nwlinkedtag">tác
phẩ</span><em>m</em> <span class="nwlinkedtag">nổi tiến</span><em>g</em> <span class="nwlinkedtag"><i>Lý hoặc Luậ</i></span><em><span style="font-style: normal;">n</span></em> được <span class="nwlinkedtag">lưu truyề</span><em>n</em> trong nền <span class="nwlinkedtag">văn hó</span><em>a</em> điển chương <span class="nwlinkedtag">Trung Quố</span><em>c</em>, một bằng chứng hùng hồn về sự nổi
trội của <span class="nwlinkedtag">văn hó</span><em>a</em> <span class="nwlinkedtag">Việt Na</span><em>m<o:p></o:p></em></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;">"Giả như người nước ta không ghi
lại những sự việc của Lê Hoàn (<span class="nwlinkedtag">hoàng đ</span><em>ế</em> <span class="nwlinkedtag">Đại Hàn</span><em>h</em>) và <span class="nwlinkedtag">chúng
t</span><em>a</em> phải <span class="nwlinkedtag">nghiên cứ</span><em>u</em> qua
tư liệu của người <span class="nwlinkedtag">Trung Quố</span><em>c</em>, thì
một <span class="nwlinkedtag">đoán á</span><em>n</em> đương nhiên phải
xảy ra, đó là Lê Hoàn không xưng đế xưng vương hay đặt quốc hiệu lập xã tắc gì
hết, ngược lại chỉ là một <span class="nwlinkedtag">tiết đ</span><em>ộ</em> sứ,
một quan chức của nhà Tống" (<span class="nwlinkedtag"><i>thiền s</i></span><em><span style="font-style: normal;">ư</span> Lê Mạnh Thát)</em>.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm;"><strong>Sỹ Nhiếp là ai?<o:p></o:p></strong></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm;"><span style="font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;">Có thể có ai đó trong giới sử học
"ý kiến ra <span class="nwlinkedtag">ý kiế</span><em>n</em> vào"
về những phát hiện của giáo sư Lê Mạnh Thát mà <span class="nwlinkedtag">chúng
tô</span><em>i</em> đang <span class="nwlinkedtag">giới thiệ</span><em>u</em> một
phần <span class="nwlinkedtag">hết sứ</span><em>c</em> tóm lược. Mong
rằng những người <span class="nwlinkedtag">quan tâ</span><em>m</em> có
thể tìm đọc các <span class="nwlinkedtag">công trìn</span><em>h</em> của
ông để <span class="nwlinkedtag">trao đổ</span><em>i</em> <span class="nwlinkedtag">học thuậ</span><em>t</em>. <span class="nwlinkedtag">Chúng
tô</span><em>i</em> xin <span class="nwlinkedtag">lưu </span><em>ý</em>,
những gì mà <span class="nwlinkedtag">chúng tô</span><em>i</em> <span class="nwlinkedtag">giới thiệ</span><em>u</em> ở đây, giáo sư Lê Mạnh Thát
đã <span class="nwlinkedtag">công b</span><em>ố</em> từ cách đây trên
dưới 40 năm, nay được in lại trong hai bộ <a href="https://thuvienhoasen.org/p55a24455/tong-tap-van-hoc-phat-giao-viet-nam-tap-1"><em><span style="background: yellow; color: #002d51; text-decoration-line: none;">Tổng tập văn học Phật giáo Việt Na</span></em><span style="background: yellow; color: #002d51; text-decoration-line: none;">m</span></a>(tập 1)
và<a href="https://thuvienhoasen.org/a10641/lich-su-phat-giao-viet-nam-tien-si-le-manh-that"><span style="background: yellow; color: #002d51; text-decoration-line: none;"> <em>Lịch sử Phật giáo Việt Nam</em> </span></a>(tập 1), đều do
NXB Tổng hợp TP.HCM phát hành năm 2006, ngoài sách <span class="nwlinkedtag"><i>Lục độ tập kin</i></span><em><span style="font-style: normal;">h</span> và</em> <span class="nwlinkedtag"><i>lịch s</i></span><em><span style="font-style: normal;">ử</span> khởi
nguyên của dân tộc ta</em> mà <span class="nwlinkedtag">chúng tô</span><em>i</em> đã
dẫn. Trong những <span class="nwlinkedtag">công trìn</span><em>h</em> này,
mỗi một <span class="nwlinkedtag">vấn đ</span><em>ề</em> đưa ra ông đều
dẫn kèm theo tất cả các <span class="nwlinkedtag">tài liệ</span><em>u</em> có <span class="nwlinkedtag">liên qua</span><em>n</em> bằng những <span class="nwlinkedtag">ngôn ng</span><em>ữ</em> gốc. Những <span class="nwlinkedtag">tài liệ</span><em>u</em> đó được ông <span class="nwlinkedtag">giới thiệ</span><em>u</em> <span class="nwlinkedtag">cụ th</span><em>ể</em>,
chỉ rõ số trang, số tờ, nơi <span class="nwlinkedtag">ấn hàn</span><em>h</em> hoặc <span class="nwlinkedtag">lưu tr</span><em>ữ</em>, nếu ai <span class="nwlinkedtag">nghi
ng</span><em>ờ</em> thì có thể tra tận gốc, bằng tiếng Việt, chữ Hán cổ và
chữ <span class="nwlinkedtag">Trung Quố</span><em>c</em> hiện nay, cùng
tiếng Anh, tiếng Pháp, tiếng Nhật, chữ Phạn cổ...<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;">Ông dẫn việc nhà Tống với Lê Hoàn như
trên để nói rằng những sử liệu từ <span class="nwlinkedtag">Trung Quố</span><em>c</em> là
"không <span class="nwlinkedtag">hoàn toà</span><em>n</em> <span class="nwlinkedtag">đáng ti</span><em>n</em> cậy", ví dụ như <span class="nwlinkedtag">chính s</span><em>ử</em> <span class="nwlinkedtag">Trung
Quố</span><em>c</em> ghi nhiều thứ sử Giao Châu (nước ta) nhưng <span class="nwlinkedtag">thực t</span><em>ế</em> những người đó chỉ được
"phong khống" chứ <span class="nwlinkedtag">chưa bao gi</span><em>ờ</em> bước
chân qua nước ta. Việc <span class="nwlinkedtag">nghiên cứ</span><em>u</em> <span class="nwlinkedtag">lịch s</span><em>ử</em> nước nhà phải <span class="nwlinkedtag">sử dụn</span><em>g</em> tất cả những <span class="nwlinkedtag">tài liệ</span><em>u</em> của <span class="nwlinkedtag">tổ tiê</span><em>n</em> ta để lại, rồi <span class="nwlinkedtag">đối chiế</span><em>u</em> với <span class="nwlinkedtag">chính s</span><em>ử</em> <span class="nwlinkedtag">Trung
Quố</span><em>c</em> để <span class="nwlinkedtag">thẩm địn</span><em>h</em>,
xác minh <span class="nwlinkedtag">tìm r</span><em>a</em> <span class="nwlinkedtag">sự thậ</span><em>t</em>. Cho nên, mỗi một cuộc truy tìm, mỗi
một phát hiện được <span class="nwlinkedtag">tài liệ</span><em>u</em> của <span class="nwlinkedtag">tổ tiê</span><em>n</em> đều khiến cho <span class="nwlinkedtag">lịch s</span><em>ử</em> nước nhà trở nên sáng rõ.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;">Ông bảo nói "<b>một ngàn năm đô hộ
giặc Tàu" như lời <span class="nwlinkedtag">bài há</span><em>t</em> của
Trịnh Công Sơn là cách nói đau buồn mà không <span class="nwlinkedtag">chính
xá</span><em>c</em></b>. Cuộc đấu tranh của dân tộc ta từ sau khi cuộc kháng
chiến của Hai Bà Trưng thất bại <span class="nwlinkedtag">chưa bao gi</span><em>ờ</em> ngưng
nghỉ. Bởi chưa đầy 60 năm sau, cuộc khởi nghĩa Tượng Lâm lần thứ nhất đã nổ ra
vào năm 100, dẫn tới việc người <span class="nwlinkedtag">anh hùn</span><em>g</em> Khu
Liên lập khu <span class="nwlinkedtag">tự d</span><em>o</em> vào năm
138, làm <span class="nwlinkedtag">hậu phươn</span><em>g</em> cho các
cuộc khởi nghĩa về sau, <span class="nwlinkedtag">cho đế</span><em>n</em> thời
Chu Phù, Sỹ Nhiếp. <span class="nwlinkedtag">Thực chấ</span><em>t</em> trong
hơn 150 năm bị các thái thú <span class="nwlinkedtag">Trung Quố</span><em>c</em> đến
đô hộ, <span class="nwlinkedtag">chúng t</span><em>a</em> "mất
nước chứ không mất hạnh", nghĩa là dân tộc vẫn còn, nền <span class="nwlinkedtag">văn hó</span><em>a</em> dân tộc được <span class="nwlinkedtag">xây dựn</span><em>g</em> từ thời Hùng Vương vẫn
được <span class="nwlinkedtag">bảo tồ</span><em>n</em> và phát triển.
Sự <span class="nwlinkedtag">quật cườn</span><em>g</em> của dân tộc
chính người <span class="nwlinkedtag">Trung Quố</span><em>c</em> cũng
phải <span class="nwlinkedtag">thừa nhậ</span><em>n</em>: <em>"Trưởng
lại đặt ra, tuy có cũng như không"</em>.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;">Có một nhân vật lạ lùng <span class="nwlinkedtag">trong lịch s</span><em>ử</em> nước ta, đó là Sỹ Nhiếp.
Cả sử <span class="nwlinkedtag">Trung Quố</span><em>c</em> và sử ta đều
nói ông là thái thú Giao Chỉ (sau đổi thành Giao Châu). Tuy là một "thái
thú" đến cai trị, nhưng các sử gia <span class="nwlinkedtag">Việt <st1:place w:st="on"><st1:country-region w:st="on">Na<em>m</em></st1:country-region></st1:place></span> đều
dành những lời lẽ mến mộ khi nói về Sỹ Nhiếp. Lê Văn Hưu viết: <em>"Sỹ
Vương biết lấy khoan hậu khiêm tốn để</em> <span class="nwlinkedtag"><i>kính
trọn</i></span><em><span style="font-style: normal;">g</span> kẻ sĩ, được
người</em> <span class="nwlinkedtag"><i>thân yê</i></span><em><span style="font-style: normal;">u</span> mà</em> <span class="nwlinkedtag"><i>đạt
đế</i></span><em><span style="font-style: normal;">n</span> thịnh một
thời"</em>. Ngô Sỹ Liên cũng vậy. Trần Trọng Kim thì viết: <em>"Sỹ
Nhiếp trị dân có phép tắc, và lại chăm sự</em> <span class="nwlinkedtag"><i>dạy
bả</i></span><em><span style="font-style: normal;">o</span> dân cho nên lòng
người cảm mộ</em> <span class="nwlinkedtag"><i>công đứ</i></span><em><span style="font-style: normal;">c</span>, mới gọi tên là Sỹ Vương"</em>.
Khi <span class="nwlinkedtag">nhân dâ</span><em>n</em> gọi Sỹ Nhiếp là
"Sỹ Vương", tức là vua của mình, còn có <span class="nwlinkedtag">lý
d</span><em>o</em> nào nữa không?<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;">Phần trước <span class="nwlinkedtag">chúng
tô</span><em>i</em> có nêu sự "nổi giận" của giáo sư Lê Mạnh
Thát khi trích lời Ngô Sỹ Liên <em>"Nước ta hiểu thi thơ, tập Lễ Nhạc
thành ra nước</em> <span class="nwlinkedtag"><i>văn hiế</i></span><em><span style="font-style: normal;">n</span>, bắt đầu từ Sỹ Vương"</em>, cần nói rõ
là ông bất bình với việc cho rằng nước ta hiểu thi thơ, tập Lễ Nhạc mới thành
ra nước <span class="nwlinkedtag">văn hiế</span><em>n</em>, chứ <span class="nwlinkedtag">hoàn toà</span><em>n</em> không <span class="nwlinkedtag">xem thườn</span><em>g</em> Sỹ Nhiếp. Cũng như Trần Trọng
Kim viết: <em>"Nhà làm sử thường cho nước ta có</em> <span class="nwlinkedtag"><i>văn họ</i></span><em><span style="font-style: normal;">c</span> là
khởi đầu từ Sỹ Nhiếp. Cái</em> <span class="nwlinkedtag"><i>ý kiế</i></span><em><span style="font-style: normal;">n</span> ấy có lẽ không phải"</em> (<span class="nwlinkedtag">Việt <st1:place w:st="on"><st1:country-region w:st="on">Na<em>m</em></st1:country-region></st1:place></span> sử
lược).<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;">Đưa ra nhiều <span class="nwlinkedtag">tài liệ</span><em>u</em> <span class="nwlinkedtag">dẫn
chứn</span><em>g</em>, giáo sư Lê Mạnh Thát cho rằng, trong <span class="nwlinkedtag">thực t</span><em>ế</em> chính quyền Sỹ Nhiếp (từ 187),
cũng như trước đó là Chu Phù (khoảng 180), là "chính quyền <span class="nwlinkedtag">Việt Na</span><em>m</em> độc lập". Sử <span class="nwlinkedtag">Trung Quố</span><em>c</em> chép rõ Chu Phù <em>"vứt
điển huấn tiền thánh, bỏ</em> <span class="nwlinkedtag"><i>pháp luậ</i></span><em><span style="font-style: normal;">t</span> Hán gia"</em>. Còn đối với Sỹ
Nhiếp, sử <span class="nwlinkedtag">Trung Quố</span><em>c</em> (Ngô
chí) viết rằng: <em>"(Sỹ Nhiếp)</em> <span class="nwlinkedtag"><i>tổ
tiê</i></span><em><span style="font-style: normal;">n</span> vốn người Mấn
Dương nước Lỗ, đến loạn Vương Mãng tỵ nạn Giao Châu, tới Nhiếp là sáu đời"</em>.
Ông cho rằng một người có <span class="nwlinkedtag">tổ tiê</span><em>n</em> 6
đời ở <span class="nwlinkedtag">Việt Na</span><em>m</em> thì đã
"Việt Nam hóa", <span class="nwlinkedtag">trở thàn</span><em>h</em> người <span class="nwlinkedtag">Việt Na</span><em>m</em> rồi. Cũng theo Ngô chí: <em>"Sỹ
phủ quân (Sỹ Nhiếp) của Giao Chỉ học vấn đã ưu bác, lại</em> <span class="nwlinkedtag"><i>thành côn</i></span><em><span style="font-style: normal;">g</span> về
chính trị, ở trong</em> <span class="nwlinkedtag"><i>đại loạ</i></span><em><span style="font-style: normal;">n</span>, bảo toàn một quận hơn 20 năm, cương trường
vô sự, dân không thất nghiệp, những bọn</em> <span class="nwlinkedtag"><i>lệ
thuộ</i></span><em><span style="font-style: normal;">c</span> đều được nhờ
ân"; "Anh em Nhiếp đều là người hùng các quận, làm tướng một châu,
riêng ở</em> <span class="nwlinkedtag"><i>vạn l</i></span><em><span style="font-style: normal;">ý</span>, uy tôn</em> <span class="nwlinkedtag"><i>vô
thượn</i></span><em><span style="font-style: normal;">g</span>. Ra vào đánh
chuông khánh, đầy đủ</em> <span class="nwlinkedtag"><i>uy ngh</i></span><em><span style="font-style: normal;">i</span>, kèn sáo cổ xuy, xe ngựa đầy đường. Người Hồ
theo sát</em> <span class="nwlinkedtag"><i>đốt hươn</i></span><em><span style="font-style: normal;">g</span>,</em> <span class="nwlinkedtag"><i>thường
c</i></span><em><span style="font-style: normal;">ó</span> mấy mươi. Thê
thiếp đi xe màn, tử đệ theo lính kỵ. Đương thời</em> <span class="nwlinkedtag"><i>quý trọn</i></span><em><span style="font-style: normal;">g</span>,
chấn phục trăm mọi. Úy Đà cũng không đủ hơn"</em>. Từ <span class="nwlinkedtag">tài liệ</span><em>u</em> trên, theo giáo sư Lê Mạnh
Thát: "Sỹ Nhiếp dẫu được <span class="nwlinkedtag">đào tạ</span><em>o</em> trong
khuôn mẫu <span class="nwlinkedtag">Trung Quố</span><em>c</em>, đã có
những <span class="nwlinkedtag">hành v</span><em>i</em> <span class="nwlinkedtag">xa l</span><em>ạ</em> với phong tục tập quán <span class="nwlinkedtag">Trung Quố</span><em>c</em>. Nói rõ ra, ông đã được Việt hóa.
Việc Ngô chí <span class="nwlinkedtag">so sán</span><em>h</em> Sỹ Nhiếp
với Triệu Đà cho thấy nền cai trị nước ta thời bấy giờ <span class="nwlinkedtag">độc lậ</span><em>p</em> tới mức nào. <span class="nwlinkedtag">Thực t</span><em>ế</em> có thể nói chính quyền <span class="nwlinkedtag">độc lậ</span><em>p</em> đầu tiên sau chính quyền Hai Bà
Trưng là chính quyền Chu Phù - Sỹ Nhiếp". Theo ông, dưới thời Sỹ Nhiếp,
nước ta đã có một nền nông nghiệp rất phát triển. <em>"Lúa Giao Chỉ
mùa hè chín,</em> <span class="nwlinkedtag"><i>nông dâ</i></span><em><span style="font-style: normal;">n</span> một năm trồng hai lần"</em> (theo <em>Kinh
Dương dĩ nam dị vật chí</em>). <em>"Một năm tám lứa kén tằm đến từ
Nhật <st1:place w:st="on"><st1:country-region w:st="on">Nam</st1:country-region></st1:place>"</em> (<span class="nwlinkedtag"><i>Văn tuyể</i></span><em><span style="font-style: normal;">n</span></em> 5
tờ 9b4). <em>"Nhiếp mỗi khi sai sứ đến Quyền đều dâng tạp hương, vải
mỏng thường tới số ngàn. Món quý</em> <span class="nwlinkedtag"><i>minh châ</i></span><em><span style="font-style: normal;">u</span>, sò lớn,</em> <span class="nwlinkedtag"><i>lưu
l</i></span><em><span style="font-style: normal;">y</span>, lông thú, đồi mồi,
sừng tê, ngà voi, các thứ vật lạ quả kỳ như chuối, dừa, long nhãn, không năm
nào không đưa đến"</em> (<em>Ngô chí</em> 4 tờ 8b1-3 nói về
những <span class="nwlinkedtag">cống vậ</span><em>t</em> mà Sỹ Nhiếp
gửi đến <span class="nwlinkedtag">Tôn Quyề</span><em>n</em>).<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;">Giáo sư Lê Mạnh Thát <span class="nwlinkedtag">dẫn giả</span><em>i</em> tiếp: Sau khi Sỹ Nhiếp chết
(226), <span class="nwlinkedtag">lúc ấ</span><em>y</em> <span class="nwlinkedtag">Tôn Quyề</span><em>n</em> đã chiếm cứ phía Nam <span class="nwlinkedtag">Trung Quố</span><em>c</em> để <span class="nwlinkedtag">tranh hùn</span><em>g</em> với Tào Tháo và Lưu Bị, nên
nhân cái chết của Sỹ Nhiếp tiến hành thôn tính nước ta, lúc đó "là một
nước <span class="nwlinkedtag">độc lậ</span><em>p</em> <span class="nwlinkedtag">dựa trê</span><em>n</em> điển huấn và <span class="nwlinkedtag">pháp luậ</span><em>t</em> của người Việt". Con Sỹ
Nhiếp là Sỹ Huy <span class="nwlinkedtag">nối nghiệ</span><em>p</em> cha, <span class="nwlinkedtag">chống lạ</span><em>i</em> <span class="nwlinkedtag">Tôn
Quyề</span><em>n</em>, <span class="nwlinkedtag">tuy nhiê</span><em>n</em> do
mất <span class="nwlinkedtag">cảnh giá</span><em>c</em>, nên đã thất bại, Sỹ
Huy <span class="nwlinkedtag">bị bắ</span><em>t</em> và <span class="nwlinkedtag">bị giế</span><em>t</em>, <span class="nwlinkedtag">Tôn
Quyề</span><em>n</em> chiếm nước ta. Nhưng do bị chống đối quyết liệt, nền
cai trị của <span class="nwlinkedtag">Tôn Quyề</span><em>n</em> không <span class="nwlinkedtag">bền vữn</span><em>g</em> và không <span class="nwlinkedtag">lâu dà</span><em>i</em>, vì chỉ 18 năm sau, Triệu Thị Trinh
(Bà Triệu) cùng anh là Triệu Quốc Đạt nổi lên khởi nghĩa giành lại chính quyền.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;">Về <span class="nwlinkedtag">sự kiệ</span><em>n</em> Bà
Triệu khởi nghĩa, giáo sư Lê Mạnh Thát cho rằng đây là cuộc "khởi nghĩa
thành công". Ông viết: "Tôn Quyền sai Lục Dận làm An nam hiệu úy và
thương thảo với quân khởi nghĩa bằng <span class="nwlinkedtag">ấn tí</span><em>n</em> và <span class="nwlinkedtag">tiền củ</span><em>a</em>. Đây là lối <span class="nwlinkedtag">đánh dẹ</span><em>p</em> khá <span class="nwlinkedtag">lạ k</span><em>ỳ</em>, hiếm thấy <span class="nwlinkedtag">trong lịch s</span><em>ử</em> <span class="nwlinkedtag">Trung
Quố</span><em>c</em> đối với nước ta. Và <span class="nwlinkedtag">cuối
cùn</span><em>g</em> Lục Dận cũng có thể <span class="nwlinkedtag">báo
cá</span><em>o</em> là đã <em>"dẹp yên được giặc Giao Chỉ"</em> và
được phong làm thứ sử Giao Châu. Nhưng <em>châu trị</em> của Giao
Châu lần này không phải ở nước ta, mà phải ở Quảng Châu, vì nó ngó ra biển (<em>lâm
hải</em>), như bài biểu của Hoa Thạch trong <em>Ngô chí</em> tờ 10b3
đã <span class="nwlinkedtag">ghi nhậ</span><em>n</em>. Nói cách khác, <b>nước
ta từ năm 248 <span class="nwlinkedtag">tiếp tụ</span><em>c</em> là một
nước <span class="nwlinkedtag">độc lậ</span><em>p</em></b> và Bà
Triệu <span class="nwlinkedtag">tiếp tụ</span><em>c</em> <span class="nwlinkedtag">đứng đầ</span><em>u</em> đất nước, <span class="nwlinkedtag">cho đế</span><em>n</em> khi Tôn Hựu sai Đặng Tuân (<em>Ngụy
chí</em> 4 tờ 27a3 viết là Đặng Cú) đến Giao Chỉ vào năm 257, ra lịnh cho
thái thú Giao Chỉ bắt dân đưa lên Kiến Nghiệp làm lính. Và như <em>Thiên <st1:country-region w:st="on"><st1:place w:st="on">Nam</st1:place></st1:country-region></em> <span class="nwlinkedtag"><i>ngữ lụ</i></span><em><span style="font-style: normal;">c</span></em> đã <span class="nwlinkedtag">ghi nhậ</span><em>n</em> là Bà Triệu đã bị tử trận trong
một cuộc chiến đấu với chính Đặng Tuân sau khi đã <span class="nwlinkedtag">tiêu
diệ</span><em>t</em> Lục Dận (...). Những <span class="nwlinkedtag">mô
t</span><em>ả</em> này (<em>trong Thiên Nam</em> <span class="nwlinkedtag"><i>ngữ lụ</i></span><em><span style="font-style: normal;">c</span></em>) <span class="nwlinkedtag">hoàn toà</span><em>n</em> <span class="nwlinkedtag">phù hợ</span><em>p</em> với
tư liệu của <em>Ngụy chí</em> 4 tờ 27a2-27b5, <span class="nwlinkedtag">đặc biệ</span><em>t</em> là tờ chiếu năm Hàm Hi thứ nhất
(264) của Tào Hoán..." (<span class="nwlinkedtag"><i>Lịch s</i></span><em><span style="font-style: normal;">ử</span></em> <span class="nwlinkedtag"><i>Phật
giáo Việt <st1:place w:st="on"><st1:country-region w:st="on">Na<em><span style="font-style: normal;">m</span></em></st1:country-region></st1:place></i></span><em> tập
1, trang 385-386)...<o:p></o:p></em></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;">Mỗi một <span class="nwlinkedtag">di
sả</span><em>n</em> của <span class="nwlinkedtag">tổ tiê</span><em>n</em> đều
phải được truy tìm, cũng như mỗi một tấc đất của <span class="nwlinkedtag">tổ
tiê</span><em>n</em> đều phải được <span class="nwlinkedtag">gìn gi</span><em>ữ</em>.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm;"><strong>Một minh chứng </strong><span class="nwlinkedtag"><b>văn hó</b></span><em><b>a<o:p></o:p></b></em></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm;"><span style="font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;">Những phát hiện nói trên của giáo sư Lê
Mạnh Thát <span class="nwlinkedtag">cho phé</span><em>p</em> dựng
lại <span class="nwlinkedtag">lịch s</span><em>ử</em> dân tộc
trong <span class="nwlinkedtag">thời k</span><em>ỳ</em> nước nhà không
có sử liệu, sử sách được viết chủ yếu căn <span class="nwlinkedtag">cứ the</span><em>o</em> các <span class="nwlinkedtag">tài liệ</span><em>u</em> của <span class="nwlinkedtag">Trung Quố</span><em>c</em>. Việc khẳng định chủ quyền của dân
tộc thời trước Hai Bà Trưng, thời Sỹ Nhiếp và sau đó nữa là có cơ sở. Những
phát hiện về <span class="nwlinkedtag">văn hó</span><em>a</em>, bắt đầu
từ <span class="nwlinkedtag">Khương Tăng Hộ</span><em>i</em> với <span class="nwlinkedtag"><i>Lục độ tập kin</i></span><em><span style="font-style: normal;">h</span></em> và <span class="nwlinkedtag">Mâu T</span><em>ử</em> với <span class="nwlinkedtag"><i>Lý
hoặc Luậ</i></span><em><span style="font-style: normal;">n</span></em>, <span class="nwlinkedtag">đặc biệ</span><em>t</em> là <span class="nwlinkedtag">sự kiệ</span><em>n</em> 6 lá thư đề cập dưới đây càng
minh chứng cho điều đó.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;"><a href="https://thuvienhoasen.org/a24470/phan-i-mau-tu-ly-hoac-luan-loi-dan-ve-ly-hoac-luan"><em><span style="background: yellow; color: #002d51; text-decoration-line: none;">Lý hoặc Luận</span></em><span style="background: yellow; color: #002d51; text-decoration-line: none;"> của Mâu Tử</span></a> là
một <span class="nwlinkedtag">tác phẩ</span><em>m</em> <span class="nwlinkedtag">nổi tiến</span><em>g</em>, được viết vào cuối thế kỷ thứ II
(198) và được <span class="nwlinkedtag">lưu hàn</span><em>h</em> tại <span class="nwlinkedtag">Trung Quố</span><em>c</em> bắt đầu từ thế kỷ thứ V,
có <span class="nwlinkedtag">ảnh hưởn</span><em>g</em> lớn ở <span class="nwlinkedtag">Trung Quố</span><em>c</em>. Nó còn là "sách gối đầu
giường" của người <span class="nwlinkedtag">Phật t</span><em>ử</em> Viễn
Đông, <span class="nwlinkedtag">cụ th</span><em>ể</em> là <span class="nwlinkedtag">Trung Quố</span><em>c</em> và <span class="nwlinkedtag">Nhật Bả</span><em>n</em>. Đến nửa đầu thế kỷ XX, một loạt
những <span class="nwlinkedtag">nghiên cứ</span><em>u</em> của
các <span class="nwlinkedtag">học gi</span><em>ả</em> <span class="nwlinkedtag">Trung Quố</span><em>c</em>, <span class="nwlinkedtag">Nhật
Bả</span><em>n</em> và Pháp được <span class="nwlinkedtag">công b</span><em>ố</em> về <span class="nwlinkedtag">tác phẩ</span><em>m</em> này, gây nên một cuộc <span class="nwlinkedtag">tranh biệ</span><em>n</em> sôi nổi và hào hứng, bắt đầu
từ <span class="nwlinkedtag">công trìn</span><em>h</em> của <span class="nwlinkedtag">Lương Khải Siê</span><em>u</em>, tiếp đó là của H.Maspéro,
Tokiwa Daijo, P.Pelliot, <span class="nwlinkedtag">Chu Thúc C</span><em>a</em>, <span class="nwlinkedtag">Hồ Thíc</span><em>h</em>, Matsumoto Bunzaro, Dư Gia Tích và
Fukui Kojun (<em>dẫn theo</em> <span class="nwlinkedtag"><i>Lịch s</i></span><em><span style="font-style: normal;">ử</span></em> <span class="nwlinkedtag"><i>Phật
giáo Việt Na</i></span><em><span style="font-style: normal;">m</span>, tập 1</em>).
Ở <span class="nwlinkedtag">Việt Na</span><em>m</em>, nó cũng được coi là
cuốn sách <span class="nwlinkedtag">lý luậ</span><em>n</em> được <span class="nwlinkedtag">quan tâ</span><em>m</em> từ hơn 1.000 năm trước, <span class="nwlinkedtag">đặc biệ</span><em>t</em> từ năm 1932 khi Trần <span class="nwlinkedtag">Văn Giá</span><em>p</em> <span class="nwlinkedtag">giới
thiệ</span><em>u</em> <span class="nwlinkedtag">Mâu T</span><em>ử</em> là
"người đầu tiên <span class="nwlinkedtag">truyền b</span><em>á</em> <span class="nwlinkedtag">đạo Phậ</span><em>t</em> ở Việt Nam", cuốn sách đó
được sự <span class="nwlinkedtag">quan tâ</span><em>m</em> <span class="nwlinkedtag">rộng rã</span><em>i</em> của <span class="nwlinkedtag">giới họ</span><em>c</em> giả và nhiều người dân. Trong
khi <span class="nwlinkedtag">nghiên cứ</span><em>u</em> <span class="nwlinkedtag"><i>Lục độ tập kin</i></span><em><span style="font-style: normal;">h</span></em>,
giáo sư Lê Mạnh Thát đã phát hiện những mối <span class="nwlinkedtag">liên h</span><em>ệ</em> <span class="nwlinkedtag">thú v</span><em>ị</em> và trên cơ sở một cuộc khảo
sát <span class="nwlinkedtag">hết sứ</span><em>c</em> <span class="nwlinkedtag">công ph</span><em>u</em>, ông đã <span class="nwlinkedtag">tìm r</span><em>a</em> bằng chứng khẳng định <span class="nwlinkedtag"><b>Mâu T</b></span><em><b>ử</b></em><b> là người <span class="nwlinkedtag">Việt Na</span><em>m</em> và <span class="nwlinkedtag"><i>Lý hoặc Luậ</i></span><em><span style="font-style: normal;">n</span></em> chính
là <span class="nwlinkedtag">tác phẩ</span><em>m</em> của <span class="nwlinkedtag">Việt Na</span><em>m</em> truyền sang <span class="nwlinkedtag">Trung Quố</span><em>c</em></b>. <span class="nwlinkedtag">Công
trìn</span><em>h</em> <span class="nwlinkedtag">nghiên cứ</span><em>u</em> này
của ông đã được <span class="nwlinkedtag">công b</span><em>ố</em> một
phần trước năm 1975 và <span class="nwlinkedtag">công b</span><em>ố</em> <span class="nwlinkedtag">toàn b</span><em>ộ</em> sau này (<em>xem Tổng tập</em> <span class="nwlinkedtag"><i>Văn họ</i></span><em><span style="font-style: normal;">c</span></em> <span class="nwlinkedtag"><i>Phật giáo Việt <st1:place w:st="on"><st1:country-region w:st="on">Na<em><span style="font-style: normal;">m</span></em></st1:country-region></st1:place></i></span><em>,
tập 1</em>).<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;">Theo giáo sư Lê Mạnh Thát:
"Trong bối cảnh <span class="nwlinkedtag">văn hó</span><em>a</em> thời <span class="nwlinkedtag">Mâu T</span><em>ử</em>, <span class="nwlinkedtag"><i>Lý
hoặc Luậ</i></span><em><span style="font-style: normal;">n</span></em> không
phải viết để xiển dương <span class="nwlinkedtag">Phật giá</span><em>o</em>,
mà là một cuộc <span class="nwlinkedtag">tổng kế</span><em>t</em> cuộc
đấu tranh về <span class="nwlinkedtag">văn hó</span><em>a</em>, giữa <span class="nwlinkedtag">văn hó</span><em>a</em> <span class="nwlinkedtag">Việt Na</span><em>m</em> đối
với <span class="nwlinkedtag">văn hó</span><em>a</em> phương Bắc".
Phải có một bề dày <span class="nwlinkedtag">văn hó</span><em>a</em> như
thế nào mới có thể có được một bản lĩnh <span class="nwlinkedtag">văn hó</span><em>a</em> như
vậy. Một bên thì áp đặt <span class="nwlinkedtag">Thi Th</span><em>ư</em> như <span class="nwlinkedtag">chân l</span><em>ý</em>, Trung Hoa là <span class="nwlinkedtag">trung tâ</span><em>m</em>, một bên <span class="nwlinkedtag">Mâu T</span><em>ử</em> đáp trả "<em>Đất Hán chưa
chắc là</em> <span class="nwlinkedtag"><i>trung tâ</i></span><em><span style="font-style: normal;">m</span> của trời đất</em>", "<em>năm
kinh chưa hẳn là lời của</em> <span class="nwlinkedtag"><i>thánh hiề</i></span><em><span style="font-style: normal;">n</span></em>". Tiếp cận <span class="nwlinkedtag">tác phẩ</span><em>m</em> của <span class="nwlinkedtag">Mâu T</span><em>ử</em>, <span class="nwlinkedtag">chúng t</span><em>a</em> còn
thấy dân tộc ta đã <span class="nwlinkedtag">bảo tồ</span><em>n</em> <span class="nwlinkedtag">văn hó</span><em>a</em> của mình như thế nào, <span class="nwlinkedtag">tiếp th</span><em>u</em> có chọn lọc những <span class="nwlinkedtag">tinh ho</span><em>a</em> của <span class="nwlinkedtag">Phật giá</span><em>o</em>, <span class="nwlinkedtag">Nho
giá</span><em>o</em> và <span class="nwlinkedtag">Lão giá</span><em>o</em> để
phát triển nền <span class="nwlinkedtag">văn hó</span><em>a</em> của
mình như thế nào và <span class="nwlinkedtag">truyền b</span><em>á</em> <span class="nwlinkedtag">văn hó</span><em>a</em> của mình ra nước <span class="nwlinkedtag">ngoài r</span><em>a</em> sao.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm;"><strong>Sáu lá thư và một vị vua<o:p></o:p></strong></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm;"><span style="color: #333333; font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11.5pt;">Một phát hiện cực kỳ quan trọng khác của
giáo sư Lê Mạnh Thát là 6 lá thư nằm trong <span class="nwlinkedtag"><i>Đại
tạng kin</i></span><em><span style="font-style: normal;">h</span></em> chữ
Hán. Đó là 6 lá thư <span class="nwlinkedtag">trao đổ</span><em>i</em> giữa
hai <span class="nwlinkedtag">pháp s</span><em>ư</em> Đạo Cao và <span class="nwlinkedtag">Pháp Min</span><em>h</em> với một "sứ quân"
của Giao Châu tên là Lý Miễu. Trước khi ông <span class="nwlinkedtag">công b</span><em>ố</em> 6
lá thư này, chưa có một <span class="nwlinkedtag">tài liệ</span><em>u</em> nào
đề cập tới. Từ điểm gây tò mò đầu tiên trong 6 lá thư là địa danh "Giao
Châu", ông đã tiến hành một cuộc truy tìm <span class="nwlinkedtag">ngoạn
mụ</span><em>c</em>. Trước hết là tìm nguồn gốc <span class="nwlinkedtag">Việt
<st1:country-region w:st="on">Na<em>m</em></st1:country-region></span> về
mặt <span class="nwlinkedtag">điển c</span><em>ố</em> <span class="nwlinkedtag">lịch s</span><em>ử</em>, tìm nguồn gốc <span class="nwlinkedtag">Việt <st1:place w:st="on"><st1:country-region w:st="on">Na<em>m</em></st1:country-region></st1:place></span> về
mặt <span class="nwlinkedtag">điển c</span><em>ố</em> thư tịch, kế đó
là tìm niên đại và <span class="nwlinkedtag">tung tíc</span><em>h</em> <span class="nwlinkedtag">tác gi</span><em>ả</em> 6 bức thư.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11.5pt;">Khó khăn nhất là <span class="nwlinkedtag">tìm r</span><em>a</em> <span class="nwlinkedtag">tác gi</span><em>ả</em> của
chúng. Ông bảo <span class="nwlinkedtag">tung tíc</span><em>h</em> của
những người mang tên Đạo Cao, <span class="nwlinkedtag">Pháp Min</span><em>h</em> và
Lý Miễu ngày nay <span class="nwlinkedtag">chúng t</span><em>a</em> không
biết một tí gì hết.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11.5pt;">Ông "kiểm soát toàn bộ" những tư
liệu <span class="nwlinkedtag">lịch s</span><em>ử</em> <span class="nwlinkedtag">Trung Quố</span><em>c</em> và <span class="nwlinkedtag">Phật giáo Trung Quố</span><em>c</em>, cũng như tư liệu <span class="nwlinkedtag">lịch s</span><em>ử</em> <span class="nwlinkedtag">Việt Na</span><em>m</em> và <span class="nwlinkedtag">Phật giáo Việt Na</span><em>m</em>, cũng không <span class="nwlinkedtag">tìm thấ</span><em>y</em> những người có các cái tên ấy.
Ông lục tìm trong <em>Tấn thư, Tống thư, Nam Tề thư, Lương thư, Ngụy thư,
Bắc sử, Nam sử</em> và <span class="nwlinkedtag"><i>Tư trị thông giá</i></span><em><span style="font-style: normal;">m</span> sử cũng như Đại</em> <span class="nwlinkedtag"><i>Việt s</i></span><em><span style="font-style: normal;">ử</span> lược,
Đại</em> <span class="nwlinkedtag"><i>Việt s</i></span><em><span style="font-style: normal;">ử</span> ký toàn thư,</em> <span class="nwlinkedtag"><i>Việt s</i></span><em><span style="font-style: normal;">ử</span> tiêu
án và Khâm định</em> <span class="nwlinkedtag"><i>Việt s</i></span><em><span style="font-style: normal;">ử</span></em> <span class="nwlinkedtag"><i>thông
giá</i></span><em><span style="font-style: normal;">m</span></em> <span class="nwlinkedtag"><i>cương mụ</i></span><em><span style="font-style: normal;">c</span></em> cũng
không gặp một "sứ quân" (hoặc chức vụ tương đương) nào với cái tên Lý
Miễu; lục tìm trong <span class="nwlinkedtag"><i>Cao tăng truyệ</i></span><em><span style="font-style: normal;">n</span></em> và <span class="nwlinkedtag"><i>Tục
cao tăng truyệ</i></span><em><span style="font-style: normal;">n</span></em> cũng
như <span class="nwlinkedtag"><i>Thiền Uyển tập an</i></span><em><span style="font-style: normal;">h</span></em>, cũng không <span class="nwlinkedtag">tìm thấ</span><em>y</em> một <span class="nwlinkedtag">pháp s</span><em>ư</em> nào có tên Đạo Cao hay <span class="nwlinkedtag">Pháp Min</span><em>h</em>. Chỉ <span class="nwlinkedtag">duy
nhấ</span><em>t</em> trong <em>Toàn Tấn văn 157</em> tờ 15a12-2
có liệt ra tên một Thích Đạo Cao, nhưng <span class="nwlinkedtag">kiểm tr</span><em>a</em> bản <span class="nwlinkedtag">mục lụ</span><em>c</em> của <span class="nwlinkedtag">văn liệ</span><em>u</em> này cũng như <span class="nwlinkedtag">xuất x</span><em>ứ</em> của tên ấy dẫn từ <span class="nwlinkedtag"><i>Cao tăng truyệ</i></span><em><span style="font-style: normal;">n</span></em> 5
tờ 255b15-17 thì thấy là Thích Đạo Tung chứ không phải Đạo Cao, sự khác nhau đó
là do <em>Toàn Tấn văn</em> khắc nhầm.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11.5pt;">Ông <span class="nwlinkedtag">mở rộn</span><em>g</em> việc
truy tìm sang các <span class="nwlinkedtag">tài liệ</span><em>u</em> <span class="nwlinkedtag">Nhật Bả</span><em>n</em> và <span class="nwlinkedtag">Triều Tiê</span><em>n</em>. Trong khi khảo sát <span class="nwlinkedtag">toàn b</span><em>ộ</em> <span class="nwlinkedtag">tài liệ</span><em>u</em> <span class="nwlinkedtag">liên qua</span><em>n</em> của Nhật, ông đọc kỹ lại <span class="nwlinkedtag"><i>Nhật Bả</i></span><em><span style="font-style: normal;">n</span> quốc
kiến tại thư</em> <span class="nwlinkedtag"><i>mục lụ</i></span><em><span style="font-style: normal;">c</span></em> (là sách được Vũ Điền <span class="nwlinkedtag">thiên hoàn</span><em>g</em> cho viết nhằm ghi lại tất cả
những bộ sách <span class="nwlinkedtag">Trung Quố</span><em>c</em> còn
sót lại trong Thư viện <span class="nwlinkedtag">hoàng gi</span><em>a</em> sau
vụ cháy năm 887), <span class="nwlinkedtag">tìm thấ</span><em>y</em> một <span class="nwlinkedtag">dữ kiệ</span><em>n</em> <span class="nwlinkedtag">lôi cuố</span><em>n</em>.
Dưới mục thứ mười mang tên <em>Tiểu học gia</em>, liệt ra một bộ sách nhan
đề "<em>Tá âm</em>, một quyển, Thích Đạo Cao soạn" và dưới mục <span class="nwlinkedtag">Biệt tậ</span><em>p</em> lại ghi "<em>Đạo Cao</em> <span class="nwlinkedtag"><i>pháp s</i></span><em><span style="font-style: normal;">ư</span> tập</em>,
một quyển". <span class="nwlinkedtag">Vấn đ</span><em>ề</em> là
Đạo Cao <span class="nwlinkedtag">tác gi</span><em>ả</em> của hai cuốn
sách <em>Tá âm</em> và <em>Đạo Cao</em> <span class="nwlinkedtag"><i>pháp s</i></span><em><span style="font-style: normal;">ư</span> tập</em> này
có phải là Đạo Cao <span class="nwlinkedtag">pháp s</span><em>ư</em> trong
6 lá thư hay không? <span class="nwlinkedtag">Đối chiế</span><em>u</em> thì
thấy hai <span class="nwlinkedtag">tác phẩ</span><em>m</em> này <span class="nwlinkedtag">chắc chắ</span><em>n</em> không phải do người Nhật <span class="nwlinkedtag">biên soạ</span><em>n</em> mà phải là từ <span class="nwlinkedtag">Trung Quố</span><em>c</em> mang về, vì khảo sát <span class="nwlinkedtag">toàn th</span><em>ể</em> <span class="nwlinkedtag">tài liệ</span><em>u</em> <span class="nwlinkedtag">Phật giáo Nhật Bả</span><em>n</em> ông không thấy tăng
sĩ <span class="nwlinkedtag">Nhật Bả</span><em>n</em> nào mang tên Đạo
Cao cả. <span class="nwlinkedtag">Vấn đ</span><em>ề</em> là họ mang về
Nhật từ lúc nào. Một cuộc <span class="nwlinkedtag">kiểm soá</span><em>t</em> tiếp
vẫn không <span class="nwlinkedtag">cho biế</span><em>t</em> một tí gì
cả, chỉ biết <span class="nwlinkedtag">chắc chắ</span><em>n</em> là nó
phải được mang về trước năm 887 để có thể ghi vào <span class="nwlinkedtag">bản
th</span><em>ư</em> mục nói trên. Ông cũng <span class="nwlinkedtag">kiểm
soá</span><em>t</em> những <span class="nwlinkedtag">bản th</span><em>ư</em> tịch <span class="nwlinkedtag">liệt k</span><em>ê</em> những tư liệu <span class="nwlinkedtag">liên qua</span><em>n</em> tàng trữ ở các nước Anh, Pháp,
Liên Xô, cũng không <span class="nwlinkedtag">tìm thấ</span><em>y</em> gì
hết.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span class="nwlinkedtag"><span style="font-size: 11.5pt;">Tuy nhiê</span></span><em><span style="font-size: 11.5pt;">n</span></em><span style="font-size: 11.5pt;">, ở đây <span class="nwlinkedtag">xuất hiệ</span><em>n</em> một <span class="nwlinkedtag">vấn đ</span><em>ề</em> mới. Trước hết về cuốn <em>Tá
âm</em>. Nó được liệt vào loại <em>Tiểu học gia</em>, mà <span class="nwlinkedtag">căn cứ và</span><em>o</em> định nghĩa của <em>Tùy
thư kinh tịch chí</em>, nó là loại sách <span class="nwlinkedtag">ngôn ng</span><em>ữ</em>.
Cần nói thêm, một <span class="nwlinkedtag">chú giả</span><em>i</em> trong <span class="nwlinkedtag">tài liệ</span><em>u</em> <span class="nwlinkedtag">Nhật Bả</span><em>n</em> còn
ghi "<em>Kinh tịch chí của Tùy thư có ghi Tá âm tự một quyển, nhưng không
ghi họ tên người viết".</em>Ghi chú này đã được <span class="nwlinkedtag">xác nhậ</span><em>n</em> từ <span class="nwlinkedtag">tài liệ</span><em>u</em> <span class="nwlinkedtag">Trung
Quố</span><em>c</em> và từ <span class="nwlinkedtag">dẫn giả</span><em>i</em> của
các <span class="nwlinkedtag">tài liệ</span><em>u</em> <span class="nwlinkedtag">Trung Quố</span><em>c</em> cũng như <span class="nwlinkedtag">Nhật Bả</span><em>n</em>, có thể coi <em>Tá âm tự</em> là
một <span class="nwlinkedtag">tác phẩ</span><em>m</em> khác nữa của
Thích Đạo Cao. Như vậy là <span class="nwlinkedtag">ít nhấ</span><em>t</em> Thích
Đạo Cao cũng có 3 <span class="nwlinkedtag">tác phẩ</span><em>m</em> được
nhắc đến. <span class="nwlinkedtag">Vấn đ</span><em>ề</em> đặt ra là
tại sao những <span class="nwlinkedtag">tác phẩ</span><em>m</em> đó
được <span class="nwlinkedtag">Nhật Bả</span><em>n</em> đem về từ <span class="nwlinkedtag">Trung Quố</span><em>c</em> mà <span class="nwlinkedtag">Trung Quố</span><em>c</em> lại không ghi một cách đàng
hoàng trong các <span class="nwlinkedtag">tài liệ</span><em>u</em> <span class="nwlinkedtag">chính thốn</span><em>g</em> của mình, mà chỉ ghi một
cách sơ sài khuyết danh trong <em>Tùy thư</em>? <span class="nwlinkedtag">Tiếp tụ</span><em>c</em> <span class="nwlinkedtag">nghiên
cứ</span><em>u</em> và <span class="nwlinkedtag">đối chiế</span><em>u</em>,
ông xác định rằng <span class="nwlinkedtag">sở d</span><em>ĩ</em> như
vậy là vì những sách đó <span class="nwlinkedtag">chắc chắ</span><em>n</em> không
phải tiếng <span class="nwlinkedtag">Trung Quố</span><em>c</em> mà là
tiếng nước ngoài.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11.5pt;">Những khảo sát như vậy dẫn đến <span class="nwlinkedtag">kết luậ</span><em>n</em>, Đạo Cao <span class="nwlinkedtag">chắc chắ</span><em>n</em> không phải là người <span class="nwlinkedtag">Trung Quố</span><em>c</em>, <span class="nwlinkedtag">Nhật
Bả</span><em>n</em> hay <span class="nwlinkedtag">Triều Tiê</span><em>n</em>,
trong khi người mang tên đó là một trong hai <span class="nwlinkedtag">tác
gi</span><em>ả</em> các bức thư <span class="nwlinkedtag">trao đổ</span><em>i</em> với
Lý Miễu, "sứ quân" Giao Châu. Bởi vậy Đạo Cao <span class="nwlinkedtag">chắc chắ</span><em>n</em> là người <span class="nwlinkedtag">Việt <st1:place w:st="on"><st1:country-region w:st="on">Na<em>m</em></st1:country-region></st1:place></span>.
Và từ nhân vật này, ông phát hiện một chứng cứ quan trọng khác về một cột mốc
phát triển <span class="nwlinkedtag">ngôn ng</span><em>ữ</em> dân
tộc: <em>Tá âm</em> là một quyển sách <span class="nwlinkedtag">ngữ
họ</span><em>c</em> về quốc âm, còn <em>Tá âm tự</em> là một
cuốn tự điển về thứ tiếng quốc âm đó. Rất tiếc là chúng đã thất lạc,
nhưng <span class="nwlinkedtag">chắc chắ</span><em>n</em> là có những
cuốn sách đó. Ông bảo trong sưu tập Stein tàng trữ tại <span class="nwlinkedtag">Bảo tàn</span><em>g</em> viện Anh Quốc có một <span class="nwlinkedtag">thủ bả</span><em>n</em> mang ký hiệu S.5731, <span class="nwlinkedtag">mô t</span><em>ả</em> một <span class="nwlinkedtag">tài
liệ</span><em>u</em> giống như vậy, nhưng vì ông "chưa có trong
tay" <span class="nwlinkedtag">thủ bả</span><em>n</em> đó nên chưa
thể khẳng định.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span class="nwlinkedtag"><span style="font-size: 11.5pt;">Chúng tô</span></span><em><span style="font-size: 11.5pt;">i</span></em><span style="font-size: 11.5pt;"> <span class="nwlinkedtag">dẫn chứn</span><em>g</em> dài
dòng đoạn trên, tuy rất <span class="nwlinkedtag">sơ lượ</span><em>c</em>,
để bạn đọc phần nào thấy được cách làm việc <span class="nwlinkedtag">cẩn
trọn</span><em>g</em> của giáo sư Lê Mạnh Thát. Những khảo sát như vậy đã
được tiến hành và dễ dàng <span class="nwlinkedtag">tìm r</span><em>a</em> tông
tích <span class="nwlinkedtag">Việt <st1:place w:st="on"><st1:country-region w:st="on">Na<em>m</em></st1:country-region></st1:place></span> của người
thứ hai là <span class="nwlinkedtag">Pháp Min</span><em>h</em>.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11.5pt;">Đối với nhân <span class="nwlinkedtag">vật
L</span><em>ý</em> Miễu, nội dung 6 lá thư cho thấy Lý Miễu được gọi là
"sứ quân" và lời lẽ của nhị vị <span class="nwlinkedtag">pháp s</span><em>ư</em> trong
6 lá thư coi ông "ở <span class="nwlinkedtag">địa v</span><em>ị</em> của
một bậc thiên tử". <span class="nwlinkedtag">Đối chiế</span><em>u</em> danh
sách những chức danh tương đương với "sứ quân" như "thái
thú", "thứ sử" <span class="nwlinkedtag">Trung Quố</span><em>c</em> cử
sang thì không thấy tên Lý Miễu. <span class="nwlinkedtag">Toàn b</span><em>ộ</em> sử
sách <span class="nwlinkedtag">Trung Quố</span><em>c</em> cũng
như <span class="nwlinkedtag">Việt <st1:place w:st="on"><st1:country-region w:st="on">Na<em>m</em></st1:country-region></st1:place></span> đều không
có tên Lý Miễu. Với một khảo sát <span class="nwlinkedtag">văn liệ</span><em>u</em> <span class="nwlinkedtag">tương t</span><em>ự</em> cùng những phân tích chính
trị, <span class="nwlinkedtag">xã hộ</span><em>i</em> đến tận ngọn
nguồn, ông <span class="nwlinkedtag">kết luậ</span><em>n</em> Lý Miễu
chính là một vị vua của <span class="nwlinkedtag">Việt <st1:country-region w:st="on"><st1:place w:st="on">Na<em>m</em></st1:place></st1:country-region></span>.
Một nhân vật xưng vương xưng đế trên một đất nước <span class="nwlinkedtag">độc
lậ</span><em>p</em> mà <span class="nwlinkedtag">Trung Quố</span><em>c</em> không
với tới thì sử sách <span class="nwlinkedtag">Trung Quố</span><em>c</em> không
chép là không có gì lạ. Còn việc sử ta không chép cũng là đương nhiên, vì <span class="nwlinkedtag">không khôn</span><em>g</em> có sử liệu. Ông <span class="nwlinkedtag">ước đoá</span><em>n</em> 6 lá thư đó được viết vào những
năm 435-440, nằm trong <span class="nwlinkedtag">thời k</span><em>ỳ</em> <span class="nwlinkedtag">Nam Bắc triề</span><em>u</em> (420-588) của <span class="nwlinkedtag">Trung Quố</span><em>c</em>. Niên đại của Lý Miễu nằm <span class="nwlinkedtag">trong khoản</span><em>g</em> 390-470, của Đạo Cao khoảng
365-455 và <span class="nwlinkedtag">Pháp Min</span><em>h</em> khoảng
370-460. 6 lá thư chứa đựng những sử liệu <span class="nwlinkedtag">vô cùn</span><em>g</em> quý
giá cho việc <span class="nwlinkedtag">nghiên cứ</span><em>u</em> nghệ
thuật, <span class="nwlinkedtag">âm nhạ</span><em>c</em>, <span class="nwlinkedtag">văn họ</span><em>c</em>, <span class="nwlinkedtag">Phật
giá</span><em>o</em>, chính trị và <span class="nwlinkedtag">tư tưởn</span><em>g</em> (<em>bạn
đọc</em> <span class="nwlinkedtag"><i>quan tâ</i></span><em><span style="font-style: normal;">m</span></em> <span class="nwlinkedtag"><i>vấn đ</i></span><em><span style="font-style: normal;">ề</span> này xin đọc</em> <span class="nwlinkedtag"><i>Lịch s</i></span><em><span style="font-style: normal;">ử</span></em> <span class="nwlinkedtag"><i>Phật giáo Việt Na</i></span><em><span style="font-style: normal;">m</span> tập 1, trang 427-582).<o:p></o:p></em></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11.5pt;">Xin tạm dừng loạt bài này ở đây. <span class="nwlinkedtag">Thiền s</span><em>ư</em> Lê Mạnh Thát đã <span class="nwlinkedtag">thực hiệ</span><em>n</em> một loạt các <span class="nwlinkedtag">công trìn</span><em>h</em> <span class="nwlinkedtag">nghiên
cứ</span><em>u</em> đồ sộ về <span class="nwlinkedtag">lịch s</span><em>ử</em> dân
tộc và <span class="nwlinkedtag">lịch s</span><em>ử</em> <span class="nwlinkedtag">Phật giá</span><em>o</em>, về <span class="nwlinkedtag">văn
họ</span><em>c</em>, <span class="nwlinkedtag">triết họ</span><em>c</em>...
Riêng các <span class="nwlinkedtag">công trìn</span><em>h</em> <span class="nwlinkedtag">lịch s</span><em>ử</em> <span class="nwlinkedtag">văn họ</span><em>c</em> của
ông được tập hợp thành <em>Tổng tập</em> <span class="nwlinkedtag"><i>văn
họ</i></span><em><span style="font-style: normal;">c</span> Phật</em> giáo
khoảng 50 tập (đã in 3 tập). <span class="nwlinkedtag">Chúng tô</span><em>i</em> <span class="nwlinkedtag">giới thiệ</span><em>u</em> <span class="nwlinkedtag">sơ
lượ</span><em>c</em> một số trong rất nhiều phát hiện <span class="nwlinkedtag">lịch s</span><em>ử</em> của <span class="nwlinkedtag">thiền s</span><em>ư</em> với mong muốn những người <span class="nwlinkedtag">quan tâ</span><em>m</em> đến <span class="nwlinkedtag">lịch s</span><em>ử</em> nước nhà biết đến. Đối với
các <span class="nwlinkedtag">cơ qua</span><em>n</em> <span class="nwlinkedtag">quản l</span><em>ý</em> ngành <span class="nwlinkedtag">lịch s</span><em>ử</em> và những nhà sử học - những
người đang <span class="nwlinkedtag">nghiên cứ</span><em>u</em> <span class="nwlinkedtag">lịch s</span><em>ử</em>, <span class="nwlinkedtag">chúng
tô</span><em>i</em> <span class="nwlinkedtag">thiết ngh</span><em>ĩ</em> nó
có lợi chứ <span class="nwlinkedtag">hoàn toà</span><em>n</em> không
gây <span class="nwlinkedtag">thiệt hạ</span><em>i</em> gì cho
việc <span class="nwlinkedtag">nghiên cứ</span><em>u</em>, vì <span class="nwlinkedtag">nghiên cứ</span><em>u</em> thì cần có những <span class="nwlinkedtag">tài liệ</span><em>u</em> mới do chính mình hoặc do người
khác phát <span class="nwlinkedtag">hiện r</span><em>a</em>. Các <span class="nwlinkedtag">cơ qua</span><em>n</em> <span class="nwlinkedtag">nghiên
cứ</span><em>u</em> <span class="nwlinkedtag">lịch s</span><em>ử</em> hoặc
các nhà sử học có thể <span class="nwlinkedtag">xem xé</span><em>t</em>, <span class="nwlinkedtag">đánh gi</span><em>á</em>, <span class="nwlinkedtag">tranh
biệ</span><em>n</em>, cái gì có <span class="nwlinkedtag">tài liệ</span><em>u</em> <span class="nwlinkedtag">chứng min</span><em>h</em> là không đúng thì nói là
không đúng, cái gì cần <span class="nwlinkedtag">tiếp tụ</span><em>c</em> làm
rõ thì cùng nhau <span class="nwlinkedtag">tìm tò</span><em>i</em> làm
rõ, nhưng cái gì thấy có cơ sở là đúng rồi thì cần <span class="nwlinkedtag">thừa nhậ</span><em>n</em> để đưa vào dòng <span class="nwlinkedtag">chính thốn</span><em>g</em>. Tất cả đều nhằm <span class="nwlinkedtag">mục đíc</span><em>h</em> <span class="nwlinkedtag">tìm r</span><em>a</em> <span class="nwlinkedtag">sự thậ</span><em>t</em> để tôn vinh dân tộc <span class="nwlinkedtag">chúng t</span><em>a</em>. Mỗi một <span class="nwlinkedtag">di sả</span><em>n</em> của <span class="nwlinkedtag">tổ
tiê</span><em>n</em> đều phải được truy tìm, cũng như mỗi một tấc đất
của <span class="nwlinkedtag">tổ tiê</span><em>n</em> đều phải
được <span class="nwlinkedtag">gìn gi</span><em>ữ</em>.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11.5pt;"> </span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11.5pt;"><span style="color: black; text-decoration-line: none;"><a href="https://thuvienhoasen.org/a29941/thien-su-le-manh-that-va-nhung-phat-hien-lich-su-chan-dong">Theo <strong>Hoàng
Hải Vân - TNO</strong></a></span><o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11.5pt;"><br /></span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11.5pt;">Chủ trang blog đã tổng hợp 6 kỳ còn lại trên báo Thanh Niên vào trang nầy cho tiện theo dõi. Đăng lại từ địa chỉ:</span></p><p style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify;"><span style="font-size: 11.5pt;"> </span><span style="font-size: 10.5pt;">https://thuvienhoasen.org/a29941/thien-su-le-manh-that-va-nhung-phat-hien-lich-su-chan-dong</span></p><p class="MsoNormal" style="background: white; text-align: justify;"><span style="font-size: 10.5pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="background: white; text-align: justify;"><b>Các lý thuyết mới
về lịch sử Việt <st1:country-region w:st="on"><st1:place w:st="on">Nam</st1:place></st1:country-region>
của Giáo sư Tiến sĩ Lê Mạnh Thát<o:p></o:p></b></p><p class="MsoNormal" style="background: white; text-align: justify;"><b>Một số phát hiện:<o:p></o:p></b></p><p class="MsoNormal" style="background: white; margin-bottom: 1.2pt; margin-left: 38.4pt; mso-list: l8 level1 lfo12; mso-margin-top-alt: auto; tab-stops: list 36.0pt; text-align: justify; text-indent: -18pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="font-size: 11pt;">1.<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]--><span style="font-size: 11pt;">Ông tuyên bố đã phát hiện ra <i><a href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_%C4%91%E1%BB%99_t%E1%BA%ADp_kinh&action=edit&redlink=1" title="Lục độ tập kinh (trang chưa được viết)"><span style="color: black;">Lục độ
tập kinh</span></a></i>, một tập kinh quan trọng trong Đại tạng kinh của <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Ph%E1%BA%ADt_gi%C3%A1o" title="Phật giáo"><span style="color: black;">Phật giáo</span></a> thế giới đã lưu truyền 2000 năm,
tập kinh đó là của <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Vi%E1%BB%87t_Nam" title="Việt Nam"><span style="color: black;">Việt Nam</span></a>, tập kinh được
dịch ra <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Ch%E1%BB%AF_H%C3%A1n" title="Chữ Hán"><span style="color: black;">chữ Hán</span></a> từ một
bản <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Vi%E1%BB%87t" title="Tiếng Việt"><span style="color: black;">tiếng Việt</span></a> chứ
không phải từ bản <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Ph%E1%BA%A1n" title="Tiếng Phạn"><span style="color: black;">tiếng Phạn</span></a>.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="background: white; margin-bottom: 1.2pt; margin-left: 38.4pt; mso-list: l8 level1 lfo12; mso-margin-top-alt: auto; tab-stops: list 36.0pt; text-align: justify; text-indent: -18pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="font-size: 11pt;">2.<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]--><span style="font-size: 11pt;">Cho rằng <a href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Truy%E1%BB%81n_thuy%E1%BA%BFt_tr%C4%83m_tr%E1%BB%A9ng&action=edit&redlink=1" title="Truyền thuyết trăm trứng (trang chưa được viết)"><span style="color: black;">truyền thuyết trăm trứng</span></a> có khởi nguồn từ <i>Lục độ
tập kinh</i>, trước kia chỉ biết có truyền thuyết trăm trứng là hồn thiêng dân
tộc, nhưng khởi nguồn thì không biết từ đâu.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="background: white; margin-bottom: 1.2pt; margin-left: 38.4pt; mso-list: l8 level1 lfo12; mso-margin-top-alt: auto; tab-stops: list 36.0pt; text-align: justify; text-indent: -18pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="font-size: 11pt;">3.<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]--><span style="font-size: 11pt;">Ông khẳng định truyền thuyết <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/An_D%C6%B0%C6%A1ng_V%C6%B0%C6%A1ng" title="An Dương Vương"><span style="color: black;">An Dương Vương</span></a> đánh
bại vua Hùng Vương thứ 18 rồi lập nên một triều đại (dưới ngòi bút của <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Ng%C3%B4_S%C4%A9_Li%C3%AAn" title="Ngô Sĩ Liên"><span style="color: black;">Ngô Sỹ Liên</span></a> trong
Đại Việt sử ký toàn thư) là không có thật, nó chẳng qua chỉ là một phiên bản
của câu chuyện <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Mahabharata" title="Mahabharata"><span style="color: black;">Mahabharata</span></a> (Mahàbhàrata)
từ <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99" title="Ấn Độ"><span style="color: black;">Ấn Độ</span></a> truyền vào Việt
Nam thời <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/H%C3%B9ng_V%C6%B0%C6%A1ng" title="Hùng Vương"><span style="color: black;">Hùng Vương</span></a> mà
thôi.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="background: white; margin-bottom: 1.2pt; margin-left: 38.4pt; mso-list: l8 level1 lfo12; mso-margin-top-alt: auto; tab-stops: list 36.0pt; text-align: justify; text-indent: -18pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="font-size: 11pt;">4.<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]--><span style="font-size: 11pt;">Ông cho rằng không có chuyện <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Tri%E1%BB%87u_V%C5%A9_v%C6%B0%C6%A1ng" title="Triệu Vũ vương"><span style="color: black;">Triệu Đà</span></a> đánh
An Dương Vương ("vì làm gì có An Dương Vương mà đánh!") và <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/An_D%C6%B0%C6%A1ng_V%C6%B0%C6%A1ng" title="An Dương Vương"><span style="color: black;">nhà Thục</span></a> cũng
không bao giờ bị Triệu Đà chiếm. Có nghĩa là, cho đến năm 43 (sau công nguyên),
trước khi cuộc chiến tranh vệ quốc của <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Hai_B%C3%A0_Tr%C6%B0ng" title="Hai Bà Trưng"><span style="color: black;">Hai Bà Trưng</span></a> thất bại, Văn Lang vẫn là một
nước độc lập. Đó là <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/H%E1%BB%93ng_B%C3%A0ng" title="Hồng Bàng"><span style="color: black;">triều đại Hùng Vương</span></a> được xây dựng trên một
nền văn hiến với điển chương riêng của nó, có <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Lu%E1%BA%ADt_ph%C3%A1p" title="Luật pháp"><span style="color: black;">luật pháp</span></a>, có <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Ch%E1%BB%AF_vi%E1%BA%BFt" title="Chữ viết"><span style="color: black;">chữ viết</span></a>, có <a href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%91&action=edit&redlink=1" title="Lịch số (trang chưa được viết)"><span style="color: black;">lịch số</span></a>,
có <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/%C3%82m_nh%E1%BA%A1c" title="Âm nhạc"><span style="color: black;">âm nhạc</span></a>, có <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/V%C4%83n_h%E1%BB%8Dc" title="Văn học"><span style="color: black;">văn học</span></a>,... Nhà nước và văn hiến đó hoàn toàn
không do người <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Trung Quốc"><span style="color: black;">Trung Quốc</span></a> đến
"khai hóa" mà có. Nhà nước Hùng Vương có đủ bản lĩnh, sức mạnh để
tiếp thu tinh hoa và để tự vệ trước âm mưu nô dịch của ngoại bang, đóng góp vào
nền văn minh chung của nhân loại mà <i>Lục Độ tập kinh</i> là một
trong những dẫn chứng sống động. Ông dẫn chứng, sau khi <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/M%C3%A3_Vi%E1%BB%87n" title="Mã Viện"><span style="color: black;">Mã Viện</span></a> "chém <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Hai_B%C3%A0_Tr%C6%B0ng" title="Hai Bà Trưng"><span style="color: black;">Trưng Trắc</span></a>, <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Hai_B%C3%A0_Tr%C6%B0ng" title="Hai Bà Trưng"><span style="color: black;">Trưng Nhị</span></a>, đưa đầu về Lạc Dương", <a href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=H%E1%BA%ADu_H%C3%A1n_th%C6%A1&action=edit&redlink=1" title="Hậu Hán thơ (trang chưa được viết)"><span style="color: black;">Hậu Hán
thơ</span></a> viết: <i>"Viện (Mã Viện) điều tấu Việt luật cùng
Hán luật, sai hơn 10 việc, bèn cùng người Việt nói rõ để ước thúc"</i>.
Ông lập luận rằng, như vậy rõ ràng nước Việt đã có luật pháp, bộ luật đó một
chính quyền Hai Bà Trưng ngắn ngủi không làm nổi, nó phải là sản phẩm của một
nhà nước độc lập tồn tại từ lâu đời.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="background: white; text-align: justify;"><b>Các đề nghị sửa
lại lịch sử<o:p></o:p></b></p><p class="MsoNormal" style="background: white; margin-bottom: 1.2pt; margin-left: 38.4pt; mso-list: l3 level1 lfo13; mso-margin-top-alt: auto; tab-stops: list 36.0pt; text-align: justify; text-indent: -18pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="font-size: 11pt;">1.<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]--><span style="font-size: 11pt;">Dứt khoát loại bỏ truyền thuyết An Dương
Vương và nước <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Nam_Vi%E1%BB%87t" title="Nam Việt"><span style="color: black;">Nam Việt</span></a> của <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Tri%E1%BB%87u_V%C5%A9_V%C6%B0%C6%A1ng" title="Triệu Vũ Vương"><span style="color: black;">Triệu Đà</span></a> ra
khỏi <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_Vi%E1%BB%87t_Nam" title="Lịch sử Việt Nam"><span style="color: black;">lịch sử nước ta</span></a>.
Lý do, trước đây ta viện dẫn từ 4 tài liệu cổ sử Trung Quốc, đó là <i><a href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Giao_ch%C3%A2u_ngo%E1%BA%A1i_v%E1%BB%B1c_k%C3%BD&action=edit&redlink=1" title="Giao châu ngoại vực ký (trang chưa được viết)"><span style="color: black;">Giao
châu ngoại vực ký</span></a>, <a href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A3ng_Ch%C3%A2u_k%C3%BD&action=edit&redlink=1" title="Quảng Châu ký (trang chưa được viết)"><span style="color: black;">Quảng
Châu ký</span></a>, <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Nam_tri%E1%BB%81u_c%C3%B4ng_nghi%E1%BB%87p_di%E1%BB%85n_ch%C3%AD" title="Nam triều công nghiệp diễn chí"><span style="color: black;">Nam Việt chí</span></a> và <a href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Nh%E1%BA%ADt_Nam_truy%E1%BB%87n&action=edit&redlink=1" title="Nhật Nam truyện (trang chưa được viết)"><span style="color: black;">Nhật
Nam truyện</span></a></i>, trong đó 3 tài liệu không rõ nguồn gốc. Trong khi
đó, căn cứ vào những tài liệu lịch sử chính thống xưa nhất của Trung Quốc
là <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/S%E1%BB%AD_k%C3%BD_T%C6%B0_M%C3%A3_Thi%C3%AAn" title="Sử ký Tư Mã Thiên"><i><span style="color: black;">Sử ký Tư Mã Thiên</span></i></a> và <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/H%C3%A1n_th%C6%B0" title="Hán thư"><i><span style="color: black;">Tiền Hán thư</span></i></a>, hoàn toàn không thấy có chuyện
Triệu Đà đánh An Dương Vương hay tương tự, mà các tài liệu đó còn có những
thông báo xác định rõ ràng là cho đến hết thời Triệu Đà cùng cháu chắt ông ta
làm vua Nam Việt bên đất Trung Quốc, nước ta vẫn đang có vua và đang là một
nước độc lập. Vậy, nước ta chưa bao giờ thuộc Nam Việt của <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Tri%E1%BB%87u_V%C5%A9_V%C6%B0%C6%A1ng" title="Triệu Vũ Vương"><span style="color: black;">Triệu Đà</span></a> bên
Trung Quốc.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="background: white; margin-bottom: 1.2pt; margin-left: 38.4pt; mso-list: l3 level1 lfo13; mso-margin-top-alt: auto; tab-stops: list 36.0pt; text-align: justify; text-indent: -18pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="font-size: 11pt;">2.<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]--><span style="font-size: 11pt;">Nước ta từ thời Hùng Vương vẫn là một
nước <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/%C4%90%E1%BB%99c_l%E1%BA%ADp" title="Độc lập"><span style="color: black;">độc lập</span></a> kéo dài cho
đến năm 43, nghĩa là giai đoạn <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Th%E1%BB%9Di_k%E1%BB%B3_B%E1%BA%AFc_thu%E1%BB%99c_l%E1%BA%A7n_th%E1%BB%A9_nh%E1%BA%A5t" title="Thời kỳ Bắc thuộc lần thứ nhất"><span style="color: black;">Bắc thuộc lần
thứ nhất</span></a> không tồn tại.<o:p></o:p></span></p><h3 style="background: white; margin-bottom: 0cm; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 3.6pt; margin: 3.6pt 0cm 0cm;"><span class="mw-headline"><span style="font-size: 12pt;">Lý giải về
những "sai sót" chép sử trước đây</span></span><span style="font-size: 12pt;"><o:p></o:p></span></h3><p class="MsoNormal" style="background: white; text-align: justify;"><span style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; font-size: 11pt;">Ông cho rằng trước đây đã
dùng những sử liệu không đáng tin cậy để viết sử rồi cứ đinh ninh như vậy cho
tới nay. Từ </span><span style="font-size: 11pt;"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_Vi%E1%BB%87t_s%E1%BB%AD_l%C6%B0%E1%BB%A3c" title="Đại Việt sử lược"><span style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: black;">Đại Việt sử
lược</span></a><span style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial;"> trở đi, theo giáo sư Lê
Mạnh Thát, là do <i>"những người viết sử đã không bao giờ chịu nghiên
cứu và cân nhắc một cách kỹ càng những sử liệu mà họ dùng"</i>. Ông cho
rằng, để viết lịch sử nước ta vào những thế kỷ trước và sau công nguyên, phải
dùng <i>"những báo cáo của Sử ký và Tiền Hán thư như những tài liệu
cơ bản cho việc kiểm soát..., dù biết rằng sự kiện của mọi cuốn sử chính thống
Trung Quốc từ Sử ký trở đi không nên được chúng ta tin cậy hoàn toàn"</i>.
Tuy nhiên, theo ông, <i>"nó vẫn có giá trị và đáng tin gấp bội
lần"</i> so với những thứ như 4 tài liệu đã dẫn trên đây, bởi vì ngay
cả tài liệu có nguồn gốc rõ ràng như </span><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Nam_tri%E1%BB%81u_c%C3%B4ng_nghi%E1%BB%87p_di%E1%BB%85n_ch%C3%AD" title="Nam triều công nghiệp diễn chí"><span style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: black;">Nam Việt chí</span></a><span style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial;">, <i>"nó
cũng xuất hiện sau Sử ký đến những sáu trăm năm".</i><sup><o:p></o:p></sup></span></span></p><p class="MsoNormal" style="background: white; text-align: justify;"><sup><span style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; font-size: 11pt;"><o:p> </o:p></span></sup></p><p>
</p><p class="MsoNormal" style="background: white; text-align: justify;"><span style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #202122;">Theo Bách khoa toàn thư mở Wikipedia</span><b><o:p></o:p></b></p><p><br /></p>Ngô Chí Trunghttp://www.blogger.com/profile/09098521283573621182noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2343024887845982700.post-41080131266062905312021-04-07T02:48:00.002-07:002021-04-08T03:46:02.398-07:00Nhìn lại loạt bài: “Thiền sư Lê Mạnh Thát và những phát hiện lịch sử chấn động”<p> Báo Người Lao Động</p><p class="dateandcatclearfix" style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; vertical-align: baseline;"><span class="pdatefl"><span style="border: 1pt none windowtext; font-size: 10pt; padding: 0cm;">13-03-2008 - 11:58 AM</span></span><span class="line-middle"><span style="border: 1pt none windowtext; font-size: 10pt; padding: 0cm;">|</span></span><span style="font-size: 10pt;"><a href="https://nld.com.vn/thoi-su.htm" title="Thời sự trong nước"><span style="border: 1pt none windowtext; color: black; mso-border-alt: none windowtext 0cm; padding: 0cm;">Thời sự trong nước</span></a><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p><h2 style="background: white; line-height: 18pt; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 18.75pt; margin: 18.75pt 0cm 15pt; text-align: justify; vertical-align: baseline;"><span style="font-size: 11pt;">(NLĐO)- Vừa
qua, giới làm báo cũng như bạn đọc cả nước xôn xao trước loạt bài viết về
“Thiền sư Lê Mạnh Thát và những phát hiện lịch sử chấn động” Để dư luận hiểu rõ
hơn về những vấn đề liên quan đến lịch sử dân tộc và khoa học lịch sử, theo đề
nghị của TTXVN, Tiến sĩ Nguyễn Việt, Giám đốc Trung tâm Tiền sử Đông Nam Á, đã
viết bài phản biện những vấn đề được đề cập trong loạt bài báo nói trên. Bạn
đọc có nhu cầu tham khảo những trích dẫn tên sách và tài liệu khoa học trong
bài, xin liên hệ trực tiếp với Tiến sĩ Nguyễn Việt (ĐTDĐ 0903440102 hoặc Email:
dr nguyenviet@yahoo.com).<o:p></o:p></span></h2><p class="MsoNormal" style="background: white; line-height: 18.75pt; text-align: justify; vertical-align: baseline;"><span style="color: #252525; font-size: 11pt;">Quả
là nhà báo Hoàng Hải Vân và báo Thanh Niên đã đạt được mục tiêu gây “chấn động”
thông qua loạt bài viết về thiền sư Lê Mạnh Thát và mượn lời thiền sư để gây ra
một chấn động thực sự trong giới sử học cũng như những người yêu sử. Tôi viết
bài này với cả hai tư cách : Người nghiên cứu lịch sử và người yêu sử. 1. Có
thể thiền sư Lê Mạnh Thát đã có những phát hiện có giá trị cao về tư liệu lịch
sử. Nhà báo Hoàng Hải Vân (HHV) đã mở đường cho loạt bài của mình bằng phần
giới thiệu rất ấn tượng về thiền sư Lê Mạnh Thát (LMT) (học vấn uyên bác, nhiều
bằng cấp học vị, thông thạo nhiều ngoại ngữ và có trọng trách trong Phật giới).
Tuy nhiên, do hoạt động khoa học của ông chủ yếu ở trong Phật giới nên quả thực
không mấy người trong giới học thuật “ngoài đời” biết tiếng ông. Bản thân tôi,
sau khi đọc loạt bài viết về ông, xin có mấy ý kiến như sau : a. Thiền sư LMTcó
thể là một nhà nghiên cứu Phật giáo uyên bác. Ông đã có điều kiện và đã dành
rất nhiều công sức để khai thác từ những tàng thư kinh Phật và sách sử liên
quan đến kinh Phật. Quả thực, đây là một loại hình tư liệu có liên quan đến
lịch sử văn hoá dân tộc nhưng không dễ khai thác đối với các nhà khoa học ngoại
đạo. Chúng ta đều biết rằng nhà chùa và nhà thờ trong một thời gian dài dưới
thời trung cổ luôn là những trung tâm văn hoá, giáo dục kiến thức khoa học. Rất
nhiều nơi trên thế giới, các trường đại học đầu tiên ra đời từ các trung tâm
tôn giáo như vậy. Trong hệ thống này, từ rất sớm đã có những kho lưu trữ, tàng
thư, thư viện và những nhà tri thức uyên bác. Vì vậy, tôi trân trọng và đánh
giá cao một số phát hiện của thiền sư LMT mà nhà báo HHV đã giới thiệu trong
loạt bài viết, ví dụ cuốn Lục độ tập kinh, sáu lá thư hồi đầu công nguyên, một
số văn cảo, thơ ca do các nhà sư Việt Nam trước tác...Chắc chắn tới đây tôi và
nhiều đồng nghiệp khác sẽ mong muốn được tiếp cận tìm hiểu những tư liệu mới
này. b. Có nên chăng chỉ vì những phát hiện cá nhân về sử liệu mà xúc phạm các
bậc tiền nhân : Không hiểu những hành vi của thiền sư được nhà báo HHV viết
trong bài có đúng sự thực không, như việc nhà sư bức xúc nổi xung văng tục
trước nhà Sử học Ngô Sĩ Liên, chê cười một cách quá dễ dãi đối với nhà bác học
Lê Quý Đôn hoặc trở nên “đanh đá” một cách thái quá với Triệu Đà, An Dương
Vương. Tôi không muốn luận bàn về học thuật với thiền sư LMT chỉ thông qua
những bài viết của nhà báo HHV, nhưng nếu nhà báo HHV viết chân thực về thiền
sư thì quả thực ta thấy những lời trách cứ tiền nhân mà ông và nhà báo Hoàng
Hải Vân sử dụng thật vội vàng và khó tiếp thu quá. Đó là chưa kể, khi đi vào
thảo luận học thuật, chưa chắc thiền sư Lê Mạnh Thát đã hiểu đúng bản ý của sử
gia Ngô Sĩ Liên. Những lầm lẫn của nhà bác học Lê Quý Đôn khi dẫn chép lại các
sách sử xưa cũng đã được phát hiện không phải là ít, chính vì vậy mới có công
tác hiệu đính, bổ sung văn bản. Những nhầm lẫn như vậy trong khoa học cũng như
trong sách sử kể ra thì nhiều lắm. Nhưng ngay cả những nhà hiệu đính văn bản cổ
vào hạng bậc thầy như các giáo sư Đào Duy Anh, Hà Văn Tấn, Trần Quốc Vượng …
khi phát hiện những sai sót cũng chưa bao giờ dám dùng đến từ “khốn nạn” trên
mặt báo để trách cứ, phê phán tiền nhân như thiền sư Lê Mạnh Thát. c. Thiền sư
LMT có thể là một học giả uyên bác nhưng không phải một nhà sử học chuyên
nghiệp. Phải thừa nhận rằng bằng trí tuệ thông thái và lòng ham mê tra cứu,
thiền sư LMT sẽ còn mang lại nhiều phát hiện mới về sử liệu và văn học có giá
trị cho Phật học và Khoa học nhân văn Việt Nam nói chung. Chúng ta đang sống
trong thời đại có xu hướng chuyên hoá các lĩnh vực hoạt động xã hội. Rõ ràng,
trong phạm vi Phật học, chắc chắn thiền sư LMT là một chuyên gia rất đáng kính
nể. Ông đã từng dồn tâm sức, trí tuệ trong việc khai thác kho tàng văn bản của
các tàng thư phật giáo trong và ngoài nước, nhưng đã không quên góp sức vào
việc đời bằng những phát hiện, thu thập tư liệu liên quan đến lịch sử dân tộc với
nguyện vọng làm chính xác hơn lịch sử. Tuy nhiên, không mấy khó khăn để nhận ra
ông không phải là một nhà sử học chuyên nghiệp. Tôi nhận thấy và cảm thông
những lúng túng, tuỳ tiện trong cách xử lý tư liệu của ông. Ví dụ ông tự cho
mình cái quyền suy diễn chữ “Việt luật” trong tờ tấu của Mã Viện là bộ luật
“thành văn” để chứng minh sự tồn tại một bộ máy nhà nước của người Việt đã có
những văn bản pháp luật viết bằng chữ Việt cổ (TN 28.2.08). Ở đây có hai vấn
đề, thứ nhất “Việt” là một phạm trù tộc danh rất rộng chỉ chung những nhóm tộc
người khác Hoa Hạ ở phía nam sông Giang Thuỷ (Trường Giang). Bản thân chữ Việt
không bao hàm nghĩa quốc gia, nhà nước. Thứ hai, khi người Hán (tên gọi người
Hoa Hạ dưới thời nhà Hán) chinh phục miền đất phía nam của người Việt nhận thấy
phong tục của người Việt khác phong tục của người Hán khó cho việc cai trị nên
mới xuất hiện bản tấu của Mã Viện. “Luật” ở đây phải hiểu là “luật tục” như từ
ngữ mà chúng ta hiện dùng cho các quy ước xã hội trong các vùng dân tộc thiểu
số nước ta. Nhiều nhà khoa học nước ta cũng như các học giả trên thế giới rất
muốn chứng minh tính chất nhà nước của xã hội Hùng Vương, nhưng chưa ai dám
dùng “Việt luật” trong bản tấu của Mã Viện để làm bằng chứng như thiền sư cả.
Không phải họ không biết bản tấu của Mã Viện, mà ở chỗ không ai chứng minh được
“Việt luật” trong tấu chương đó là một quyển sách có chữ viết thể hiện cho cuốn
luật của một nhà nước. Trong một đoạn khác, khi thiền sư LMT muốn minh
chứng một “thiện ý” là nước ta không bị nhà Tây Hán đô hộ sau khi họ chinh phục
được nước Nam Việt của Triệu Đà, ông đã sử dụng phương pháp loại trừ “Phiên
Ngung” không thể coi như “nơi đô hội” bằng cách chia bình quân số nhân khẩu của
quận Nam Hải ra cho 6 huyện để tự áp cho Phiên Ngung - từng là thủ phủ của nước
Nam Việt, một con số trung bình (15 ngàn người) để so với các huyện của Giao
Chỉ trung bình lên đến 75 ngàn người. Từ đó suy ra Giao Chỉ không thuộc Tây Hán
(TN 3.3.08). Hình như ông đã không tham khảo các công trình nghiên cứu về Lịch
sử nhân khẩu học và Lịch sử địa lý Trung Quốc và cũng cố tình không để ý đến
ngụ ý Phiên Ngung thành trấn (“đô hội”) chứ không phải cả một vùng Phiên Ngung
huyện. Nếu biết rằng trong toàn quận Nam Hải lúc đó có 94.253 khẩu nhưng mật độ
dân số trung bình chỉ đạt dưới 1 người trên <st1:metricconverter productid="1 km" w:st="on">1 km</st1:metricconverter> vuông , thì con số tập
trung ở Phiên Ngung thành trấn phải lên tới hàng chục ngàn người cư trú quanh
một thành trì tương tự như quy mô thành Lũng Khê (Bắc Ninh) mỗi bề chừng <st1:metricconverter productid="2 km" w:st="on">2 km</st1:metricconverter> mà khảo cổ học đã khai
quật nhiều lần. Người ta cũng đã khai quật được hàng ngàn mộ Hán tập trung tại
thành Phiên Ngung này. Trong tương quan dân số đương thời, đó thực sự là một
“nơi đô hội”. Tìm về chữ viết thời Hùng vương đã và sẽ còn thu hút công sức của
nhiều nhà nghiên cứu: các giáo sư Hoàng Xuân Hãn, Đinh Gia Khánh, Hà Văn Tấn,
và rồi gần đây báo chí đưa tin một nhà giáo ở Phú Thọ đã lặn lội hàng chục năm
hưu trí của mình để lần tìm về chữ viết tổ tiên. Thiền sư LMT cũng đã dành
nhiều tâm huyết cho công việc này. Tuy nhiên, khi gắng tìm về chữ viết của
người Việt, thiền sư LMT cũng có những suy luận, đoán định thiếu khách quan, ví
như trường hợp ông dẫn ra một ngôi mộ gạch người Pháp đào được ở Bắc Ninh hồi
đầu thế kỷ trước có chữ kiểu Hán ghi trên gốm mà người Hán không đọc được. Thứ
nhất, không phải chữ Hán nào người Hán cũng đọc được – vì thế mới có ngành giáp
cốt, minh văn học. Suy luận rằng chữ mà người Hán không đọc được là chữ Việt
thì cũng là hơi vội vàng. Dạng chữ giống chữ phạn cổ thường được in trên gạch
mộ Hán đương thời nhiều khi người Hán không đọc được đã đành, thậm chí những
chuyên gia chữ phạn cũng chỉ đoán mà thôi, bởi người thợ làm gạch không biết
chữ đôi khi đã vẽ lên theo kiểu làm dáng. Hiện tại tôi đang giữ một viên gạch
như vậy khai quật trong một mộ Hán ở Sông Khoai (Yên Hưng, Quảng Ninh). Thậm
chí mãi sau này, đến tận đời nhà Minh, Thanh, khi vẽ chữ lên gốm, nhiều người
thợ Trung Hoa ít chữ vẫn chỉ vẽ “tạo dáng” chữ Hán khiến chúng ta chỉ có thể
đoán định dựa vào mẫu những chữ đã biết. Tôi cũng vừa tiến hành khảo sát những
chữ Hán 100% được khắc trên các đồ đồng Đông Sơn, trên môt số trống đồng, thạp
đồng, trong số gần 50 chữ, có vài ba chữ tôi và các chuyên gia cũng chưa đọc
được, không thể đoán những chữ đó là chữ Việt được. Thứ hai, mộ gạch Hán chỉ
xuất hiện ở Việt <st1:place w:st="on"><st1:country-region w:st="on">Nam</st1:country-region></st1:place>
lác đác vào thế kỷ thứ I sau Công nguyên. Những mộ gạch đào được ở Bắc Ninh,
Thanh Hoá, Quảng Ninh, Hải Dương đa phần thuộc thế kỷ thứ II sau công nguyên,
chịu ảnh hưởng rõ rệt của văn hoá thời Đông Hán. Chữ trên gạch và gốm tuỳ táng
đều là chữ Hán và có thể đọc được. Chúng tôi đang có trong tay hàng trăm chữ
dạng như vậy.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; line-height: 18.75pt; margin-bottom: 9.75pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 9.75pt; text-align: justify; vertical-align: baseline;"><span style="color: #252525; font-size: 11pt;">(Còn tiếp)<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="background: white; text-align: justify; vertical-align: baseline;"><span class="authorfr"><b><span style="border: 1pt none windowtext; color: #373737; font-size: 11pt; mso-border-alt: none windowtext 0cm; padding: 0cm;">B.T.T<o:p></o:p></span></b></span></p><p class="MsoNormal" style="background: white; vertical-align: baseline;"><span class="authorfr"><b><span style="border: 1pt none windowtext; color: #373737; font-family: Arial; font-size: 10.5pt; mso-border-alt: none windowtext 0cm; padding: 0cm;"> </span></b></span></p><p class="MsoNormal" style="background: white; vertical-align: baseline;"><span class="authorfr"><b><span style="border: 1pt none windowtext; color: #373737; font-family: Arial; font-size: 10.5pt; mso-border-alt: none windowtext 0cm; padding: 0cm;">Đăng
lại từ địa chỉ:<o:p></o:p></span></b></span></p><p class="MsoNormal" style="background: white; vertical-align: baseline;"><span style="font-family: Arial; font-size: 10pt;">https://nld.com.vn/thoi-su-trong-nuoc/nhin-lai-loat-bai-thien-su-le-manh-that-va-nhung-phat-hien-lich-su-chan-dong-217847.htm<o:p></o:p></span></p><p>
</p><p class="MsoNormal" style="background: white; vertical-align: baseline;"><span style="font-family: Arial; font-size: 9pt;"> </span></p>Ngô Chí Trunghttp://www.blogger.com/profile/09098521283573621182noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2343024887845982700.post-89506828262590337492021-04-07T02:45:00.001-07:002021-04-08T03:47:54.006-07:00Nhìn lại loạt bài: “Thiền sư Lê Mạnh Thát và những phát hiện lịch sử chấn động”<p> Báo Người Lao Động</p><p class="dateandcatclearfix" style="background: white; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; vertical-align: baseline;"><span class="pdatefl"><span style="border: 1pt none windowtext; font-size: 10pt; padding: 0cm;">13-03-2008 - 12:00 PM</span></span><span class="line-middle"><span style="border: 1pt none windowtext; font-size: 10pt; padding: 0cm;">|</span></span><span style="font-size: 10pt;"><a href="https://nld.com.vn/thoi-su.htm" title="Thời sự trong nước"><span style="border: 1pt none windowtext; color: black; mso-border-alt: none windowtext 0cm; padding: 0cm;">Thời sự trong nước</span></a><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="background: white; vertical-align: baseline;"><span style="font-family: Arial; font-size: 9pt;"> </span></p><h2 style="background: white; line-height: 18pt; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 18.75pt; margin: 18.75pt 0cm 15pt; text-align: justify; vertical-align: baseline;"><span style="font-size: 13.5pt;">(</span><span style="font-size: 11pt;">NLĐO)- Sau khi phát phần đầu bài
viết: Nhìn lại loạt bài: “Thiền sư Lê Mạnh Thát và những phát hiện lịch sử chấn
động” đã được đông đảo bạn đọc và dư luận xã hội quan tâm, TTXVN trân trọng
giới thiệu với bạn đọc phần tiếp theo bài viết của Tiến sĩ Nguyễn Việt:<o:p></o:p></span></h2><p class="MsoNormal" style="background: white; line-height: 18.75pt; text-align: justify; vertical-align: baseline;"><span style="color: #252525; font-size: 11pt;">Hiện
tượng “Việt ca” được Lưu Hướng chép lại trong Thuyết Uyển thời Tây Hán muộn
(thế kỷ 1 trước Công nguyên) quả là một tư liệu rất quý, nó đã được rất nhiều
người nghiên cứu tiếp sau Quách Mạt Nhược. Lưu Hướng đã kể lại câu chuyện một
viên quan người Hồ Bắc (nước Sở) đi chơi thuyền với một hoàng tử con thứ ba của
vua Sở Công Vương (590 – 560 trước Công nguyên) đã ghi lại lời ca của người
chèo thuyền tộc người Bangxie vốn là một nhánh của người Việt cổ ở vùng này. Đó
là trường hợp hiếm có còn lưu lại ngữ âm Việt cổ được chép lại bằng chữ Hán. Có
thể ban đầu nó đã được ghi lại bằng chữ Sở (?) hoặc được truyền khẩu rồi mới được
dịch ra chữ Hán vào thời Lưu Hướng. Tôi tin rằng với tầm học rộng, uyên thâm
của mình, thiền sư Lê Mạnh Thát (LMT) sẽ có những phát hiện thú vị khi ông đã
dày công nghiên cứu “Việt Ca”. Gần đây, Wei Qingwen đã khảo cứu kỹ “Việt Ca”
trong công trình :“Bàn về ngôn ngữ của người Bách Việt”, trong đó ông đã phát
hiện sự gần gũi của ngữ âm trong Việt Ca với ngữ âm của người Việt vùng Giang
Hán và đi đến kết luận đó là bài ca của người Việt vùng Giang Hán, tổ tiên của
người Choang và Thái hiện nay. Bài Việt Ca này cũng đã được dịch. Tôi sẽ dành
một dịp khác trình bày kỹ hơn về vấn đề này. Như vậy, “Việt Ca” sẽ giúp ích
nhiều cho việc nghiên cứu tộc Việt chung mà Lạc Việt chỉ là một bộ phận ở về
phía Đông Nam của khối lớn đó, nhưng nó hoàn toàn không liên quan trực tiếp với
nhà nước Hùng Vương. Tuy nhiên, thiền sư LMT vẫn coi “Việt Ca” như một cơ sở
quan trọng để minh chứng cho nền văn hiến Hùng Vương của mình. Những hiện tượng
phân tích và xử lý tư liệu lịch sử như trên của thiền sư LMT còn xảy ra ở rất
nhiều chỗ. Đáng tiếc là cách làm thiếu chuyên nghiệp như vậy lại đã rất thuyết
phục nhà báo Hoàng Hải Vân (HHV) để rồi nhà báo lại hùng hồn thuyết phục lại
người đọc, trích lời thiền sư thoá mạ các sử gia tiền bối bằng lợi thế của
những đầu đề giật gân trên một tờ báo vốn từng rất có uy tín và có nhiều bạn
đọc :“ Bộ Việt luật còn đó. Bài Việt ca còn đó. Truyện trăm trứng còn đó... Thế
mà cứ nhắm mắt nói càn nước ta thành ra nước văn hiến từ Sỹ Vương. Thật khốn
nạn hết chỗ nói!" (TN 3.3.08). </span></p><p class="MsoNormal" style="background: white; line-height: 18.75pt; text-align: justify; vertical-align: baseline;"><span style="color: #252525; font-size: 11pt;"><strong><span style="border: 1pt none windowtext; mso-border-alt: none windowtext 0cm; padding: 0cm;">Tư liệu lịch sử và sự thực lịch
sử</span></strong><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="background: white; line-height: 18.75pt; text-align: justify; vertical-align: baseline;"><span style="color: #252525; font-size: 11pt;">Đã
là nhà sử học thật sự ai cũng biết giữa tư liệu lịch sử và sự thật lịch sử bao
giờ cũng có một khoảng cách. Vì vậy, mới cần có “nghiên cứu lịch sử”. Chính
thiền sư LMT cũng cảm nhận như vậy khi ông mổ sẻ phê phán sử liệu Ngô Sĩ Liên,
thậm chí cả Hậu Hán Thư... Ông cũng đã phát hiện ra các khoảng trống trong tư
liệu lịch sử thành văn về hiện tượng Âu Lạc và An Dương Vương đồng thời giả
thuyết hiện tượng Phật thoại hoá quan hệ Hùng Thục qua hình tượng các vị thần
trong thần thoại Ấn Độ từ tư liệu trong Lục Độ tập kinh xuất hiện vào thế kỷ 2
sau Công nguyên. Tuy nhiên, theo kể lể của nhà báo HHV, thì thấy ông đã bám rất
sát và gần như không dám phê phán nguồn tư liệu của bộ kinh phật này. Thực tế,
mọi cuốn sử cổ đều có một tỷ lệ rất cao là ghi chép lại những sự kiện được lưu
truyền lại trong dân gian. Ngay cả Sử Ký của Tư Mã Thiên cũng vậy. Sự gần gũi
của những ghi chép đó với sự thực là bao nhiêu tuỳ thuộc vào hiểu biết và phân
tích của nhà chép sử lúc đó. Vì vậy, sách sử ghi chép về những thời xa xưa chỉ
phản ánh một lịch sử truyền miệng dưới dạng sử thi, mo, then... chúng chỉ có
giá trị tham khảo. Tư liệu khảo cổ học đương đại đối với những thời xa xưa như
vậy mang ý nghĩa quyết định hơn nhiều. Tuy nhiên, dường như quá say sưa với
phát hiện mới trong Lục độ tập kinh, lại chỉ tin vào vốn đọc rộng hiểu sâu của
mình, thiền sư LMT không nhận thấy những khiếm khuyết tự nhiên về phương pháp
luận sử học, từ đó đã dẫn đến những kết luận vội vàng và không chặt chẽ. Điều
này cũng thường xảy ra, nhưng nếu những nhận xét đó chỉ dừng lại trong phạm vi
trao đổi học thuật hoặc câu chuyện nội bộ thì không sao. Đáng tiếc lần này,
chúng lại được một nhà báo không có chuyên môn sâu về khoa học lịch sử, lại
nhân danh “yêu nước” đến mức mất cả sự tỉnh táo, tạo nên một chấn động xã hội
với những đầu đề rợn người như :“Với những khám phá của ông chúng ta có đủ tư
liệu để dựng lại lịch sử vẻ vang của dân tộc ta từ hai ngàn năm trước“ (TN
26.2.08). Không biết thiền sư LMT có được đọc những dòng này trước khi đăng báo
hay không và ông nghĩ gì về những lời lẽ như vậy. Chúng ta có thể thừa
nhận, Lục độ tạp kinh là một văn bản cổ rất có giá trị. Nhưng nó không đại diện
và thay thế được lịch sử. Những nhà truyền đạo đương thời đã ghi chép lại những
sự tích xảy ra từ vài trăm năm trước, thậm chí cả truyền thuyết hoang đường
(truyện trăm trứng có ở nhiều dân tộc Đông Nam Á) dưới dạng huyền thoại. Chẳng
lẽ chỉ dựa vào đó và sự không ghi chép trong một số sách sử như Sử Ký, Hậu hán
Thư để hô hào : “Dứt khoát loại bỏ truyền thuyết An Dương Vương và nước Nam
Việt của Triệu Đà ra khỏi nước ta” (TN 28.2.08). Thiền sư LMT và nhà báo HHV có
theo dõi kết quả các cuộc khai quật và các hội thảo khoa học gần đây nhất tại
Cổ Loa không ?. Có biết phát hiện trống đồng Đông Sơn ở Cổ Loa và cả đồ đồng,
đồ gốm đào được ở Quảng Châu thời Hán đều có khắc tên huyện Tây Vu mà thủ lĩnh
là con cháu Thục Phán An Dương Vương không?. Tại sao lại có đền An Dương Vương
ở Cổ Loa ( Hà Nội), Sầm Sơn ( Thanh Hoá)... đền Triệu Đà ở Văn Giang (Hưng
Yên), Đồng Xâm (Thái Bình)?. Việc khẳng định và làm rõ những điều đó cũng không
phải là dễ, nhưng sao lại dễ dàng đến như vậy, khi chỉ bằng chừng ấy chứng cớ
để “dứt khoát loại bỏ” An Dương Vương và Triệu Đà ra khỏi lịch sử nước ta. Là
những người làm sử, chúng ta đều rất cần đức tính tôn trọng sự thực lịch sử,
nhưng lịch sử nào cũng cần phải được nghiên cứu và chứng minh một cách thận
trọng. Nhất là lịch sử những vấn đề trọng đại và nhậy cảm như vấn đề Âu Lạc và
An Dương Vương.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="background: white; text-align: justify; vertical-align: baseline;"><span class="authorfr"><b><span style="border: 1pt none windowtext; color: #373737; font-size: 11pt; mso-border-alt: none windowtext 0cm; padding: 0cm;">B.T.T<o:p></o:p></span></b></span></p><p class="MsoNormal" style="background: white; vertical-align: baseline;"><span class="authorfr"><b><span style="border: 1pt none windowtext; color: #373737; font-family: Arial; font-size: 10.5pt; mso-border-alt: none windowtext 0cm; padding: 0cm;"> </span></b></span></p><p class="MsoNormal" style="background: white; vertical-align: baseline;"><span class="authorfr"><b><span style="border: 1pt none windowtext; color: #373737; font-size: 10.5pt; mso-border-alt: none windowtext 0cm; padding: 0cm;">Đăng lại từ địa chỉ:</span></b></span><span style="font-size: 9pt;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-size: 10pt;">https://nld.com.vn/thoi-su-trong-nuoc/nhin-lai-loat-bai-thien-su-le-manh-that-va-nhung-phat-hien-lich-su-chan-dong-217848.htm<o:p></o:p></span></p><p>
</p><p class="MsoNormal"><span style="font-size: 10pt;"> </span></p>Ngô Chí Trunghttp://www.blogger.com/profile/09098521283573621182noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2343024887845982700.post-46402347514554879192021-04-07T02:40:00.002-07:002021-04-08T03:50:59.103-07:00Về cái gọi là... những phát hiện lịch sử chấn động<p> Báo Nhân Dân điện tử</p><p><span style="background-color: white; font-size: 10pt;">Thứ Hai, 10-03-2008, 16:34</span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 10pt;"> </span></p>
<p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 15pt; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11pt;">Chúng tôi xin đăng bài viết của tác giả TRƯƠNG THÁI DU (nhà
nghiên cứu cổ sử ở TP Hồ Chí Minh, đã từng công bố một số công trình như: Một
cách tiếp cận những vấn đề cổ sử Việt Nam, Triệu Ðà và nước Nam Việt trong dòng
chảy lịch sử Việt Nam, Ghi chú nhỏ về An Dương Vương...) để góp phần chia sẻ
thông tin cùng bạn đọc.<o:p></o:p></span></p>
<p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 15.0pt; margin: 15pt 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11pt;">Vì yêu thích cổ sử và ít nhiều đã có một số công trình biên khảo
nhỏ, tôi đặc biệt chú ý và theo dõi rất kỹ vấn đề ông Lê Mạnh Thát theo đuổi.
Từ việc đọc bài báo "Thiền sư Lê Mạnh Thát và những phát hiện lịch sử chấn
động" đăng trên một tờ báo, kết hợp với tìm hiểu quyển Lục độ tập kinh
(LÐTK) và lịch sử khởi nguyên của dân tộc ta (Nxb Tổng hợp TP Hồ Chí Minh, năm
2006) của tác giả Lê Mạnh Thát, tôi xin trình bày một số ý kiến sau đây:<o:p></o:p></span></p>
<p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 15.0pt; margin: 15pt 0cm; text-align: justify;"><b><span style="color: #333333; font-size: 11pt;">Một số điểm nổi bật</span></b><span style="color: #333333; font-size: 11pt;"><o:p></o:p></span></p>
<p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 15.0pt; margin: 15pt 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11pt;">Xuyên suốt loạt bài báo nói trên và quyển LÐTK, có thể nhận ra
mấy vấn đề... rất "mới" ông Thát đưa ra là:<o:p></o:p></span></p>
<p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 15.0pt; margin: 15pt 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11pt;">1. Truyện mẹ Âu Cơ đẻ trăm trứng nở trăm con có nguồn gốc từ
nước Phật.<o:p></o:p></span></p>
<p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 15.0pt; margin: 15pt 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11pt;">2. Truyền thuyết An Dương Vương không có thật, nó là phiên bản
của một câu chuyện Ấn Ðộ.<o:p></o:p></span></p>
<p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 15.0pt; margin: 15pt 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11pt;">3. Triệu Ðà chưa từng xâm lược nước Việt cổ.<o:p></o:p></span></p>
<p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 15.0pt; margin: 15pt 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11pt;">4. Giao Chỉ, Cửu Chân, Nhật Nam trước thời Hai Bà Trưng là những
quận mà triều đình Hán "đoạt khống", tức đặt tên trên bản đồ nhưng
không chiếm đóng trực tiếp.<o:p></o:p></span></p>
<p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 15.0pt; margin: 15pt 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11pt;">Kết hợp với việc giải mã lịch sử ẩn trong kinh Phật, ông Thát
chứng minh từ Vua Hùng đến Hai Bà Trưng, nước ta hoàn toàn độc lập, có đầy đủ
chữ viết, luật tục, thi thơ, lễ nhạc. Quan điểm của ông Lê Mạnh Thát thiên về
tính bản địa của văn minh Việt <st1:country-region w:st="on"><st1:place w:st="on">Nam</st1:place></st1:country-region>,
tương đồng với các nghiên cứu của nhiều sử gia lớn như Phan Huy Lê, Trần Quốc
Vượng, Hà Văn Tấn... Truyền thuyết An Dương Vương có cái vỏ Mahãbhãrata. Tuy
vậy, ông Thát đã bỏ qua những chi tiết rất quan trọng, góp phần tạo dựng truyền
thuyết An Dương Vương: Tích Trương Nghi theo đường rùa bò xây thành tại nước
Thục (thế kỷ thứ 4 trước công nguyên). Theo sách Ðông Kinh hoa mộng lục, thời
Hậu Chu (951 - 959), tại Trung Quốc có xây dựng Loa thành hình xoáy trôn ốc, có
ba vòng là Thành ngoại, Thành nội và Hoàng thành. Thành này hiện vẫn còn di
tích tại thành cổ Khai Phong, tỉnh Hà <st1:place w:st="on"><st1:country-region w:st="on">Nam</st1:country-region></st1:place>, Trung Quốc. Ðó là chưa kể,
truyện dân gian Thần cung bảo kiếm của người Choang ở Quảng Tây có mô-tip rất
giống "An Dương Vương".<o:p></o:p></span></p>
<p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 15.0pt; margin: 15pt 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11pt;">Bằng việc rút mắt xích An Dương Vương và Triệu Ðà khỏi chuỗi Vua
Hùng - An Dương Vương - Triệu Ðà - Hai Bà Trưng, ông Thát bẻ cong sử liệu để
nối Vua Hùng trực tiếp với Hai Bà Trưng. Phương pháp luận này tạo ra một lỗ
hổng lớn như sau: Thời Hùng Vương, qua truyền thuyết nước ta, chỉ có thể đang ở
chế độ Phụ hệ hoặc Mẫu hệ với lãnh tụ là nam giới. Trong khi đó, thời Hai Bà
Trưng, chắc chắn nước ta ở chế độ Mẫu quyền. Nội hàm mẫu quyền bao gồm: mẫu hệ
và lãnh tụ là nữ giới.<o:p></o:p></span></p>
<p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 15.0pt; margin: 15pt 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11pt;">Chuỗi Hùng Vương - Hai Bà Trưng của ông Thát phô ra sự thụt lùi
phi thực tế về văn minh Việt cổ, đi ngược lại hình thái phát triển chung của
nhân loại là Mẫu quyền đến Mẫu hệ rồi mới đến Phụ quyền. Hơn nữa, dù tham khảo
thêm khái niệm "Mô hình xã hội lưỡng hệ" của GS sử học Hàn Quốc In
Sun Yu trong quyển Việt <st1:place w:st="on"><st1:country-region w:st="on">Nam</st1:country-region></st1:place>
học, kỷ yếu hội thảo quốc tế lần thứ nhất, tập 4 (NXB Thế giới, 2001), ta vẫn
thấy sự bất cập của chuỗi Hùng Vương - Hai Bà Trưng.<o:p></o:p></span></p>
<p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 15.0pt; margin: 15pt 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11pt;">Nhằm lý giải mâu thuẫn này, không ít học giả xưa nay nghi ngờ đã
có những cuộc di cư lớn của người Lạc Việt từ miền nam Trung Hoa đến đồng bằng
sông Hồng, dưới sức ép bành trướng lãnh thổ cũng như xâm lăng văn hóa của nền
văn minh Hoa Hạ. Hệ lụy của cuộc di tản bất đắc dĩ đã khiến xã hội Lạc Việt đi
giật lùi, trở ngược về hình thái xã hội Mẫu quyền (?) Tiếc là, hướng nghiên cứu
ấy phủ nhận thuyết bản địa của văn minh Việt Nam, điều mà toàn bộ quyển sách
LÐTK nói riêng và nền sử học Việt Nam không đồng tình. Vì cố gắng khỏa lấp lỗ
hổng đó, ông Lê Mạnh Thát đã cố công "Xác định Việt Thường là Cửu
Chân" và "Nói thẳng ra, nước ta gồm 3 quận Giao Chỉ, Cửu Chân, Nhật
Nam cho đến năm 43 sdl vẫn là một nước độc lập, của vua Hùng vẫn cai trị và
nước có tên là Việt thường hay Việt thường thị" (LÐTK trang 318, 319).
Nghĩa là, ông Lê Mạnh Thát chia cho Vua Hùng quận Cửu Chân, Hai Bà Trưng quận
Giao Chỉ (?) Xin các bạn tự đưa ra kết luận sau khi cùng tôi tham khảo tác giả
Ðào Duy Anh trong cuốn Lịch sử cổ đại Việt Nam (NXB VHTT 2005, trang 218, 219)
viết: "Sách Ðiền Hệ của Súy Phạm viết về các dân tộc thiểu số ở miền Vân
Nam cho biết rằng một dân tộc thiểu số tên là Sản Lý hay Xa Ly, có truyền
thuyết nói rằng đời Chu Thành vương họ sai sứ giả đến triều cống, khi về được
Chu công cho xe chỉ nam, vì thế họ lấy tên là Xa Lý. Lại có một dân tộc khác là
Lão Qua có truyền thuyết rằng ở thời nhà Chu, tổ tiên của họ là nước Việt
Thường. Sách Ðiền nam tạp chí thì nói Diến Ðiện là nước Việt Thường xưa. Những
dân tộc kể trên nhận Việt Thường là tổ tiên xa của mình đều có thể là di duệ
của người Di Việt, tức của người Việt tộc xưa cả. Do đó chúng ta có thể đoán
rằng nước Việt Thường xưa, một nước của Việt tộc ở miền nam Dương Tử, có thể
tồn tại thực, cho nên một số dân tộc di duệ của Việt tộc ngày nay, trong ấy có
Việt Nam, vẫn còn ghi nhớ mà xem như nước tổ của mình".<o:p></o:p></span></p>
<p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 15.0pt; margin: 15pt 0cm; text-align: justify;"><b><span style="color: #333333; font-size: 11pt;">Ðiều tồn nghi trên phương diện văn bản học về khái niệm
"Ðoạt khống"</span></b><span style="color: #333333; font-size: 11pt;"><o:p></o:p></span></p>
<p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 15.0pt; margin: 15pt 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11pt;">Gút mắc lớn nhất và "chấn động" lớn nhất, theo tôi, là
việc ông Lê Mạnh Thát khẳng định ba quận Giao Chỉ, Cửu Chân, Nhật Nam là
"... "đoạt khống" đất đai nhằm thỏa mãn não trạng và ao ước bành
trướng của nhà Hán mà thôi". Lập luận trong bài báo là: Tượng Quận nằm
ngoài lãnh thổ Việt <st1:country-region w:st="on"><st1:place w:st="on">Nam</st1:place></st1:country-region>
hiện đại. Bài báo nói trên viết: "Một số tài liệu Trung Quốc có chép một
cách lầm lạc rằng nó là Nhật Nam (nước ta) sau này, nhưng đối chiếu với những
tài liệu tin cậy cũng của chính Trung Quốc, từ rất sớm người ta đã biết Tượng
Quận nằm giữa hai quận Uất Lâm và Tường Kha của Trung Quốc chứ không phải nước
ta".<o:p></o:p></span></p>
<p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 15.0pt; margin: 15pt 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11pt;">Quan điểm này đã có hàng trăm năm nay với những cái tên quen
thuộc như Maspero, hoặc hoàn toàn xa lạ như Guime Saeki (Tạp chí Nam Phong, số
133, năm 1928). Thực ra, học giả Nguyễn Văn Tố đã bác bỏ Maspero một cách
thuyết phục như sau: Hán Thư chép năm 76 TCN bỏ Tượng Quận, lấy đất ấy nhập vào
Uất Lâm và Tường Kha. Ðây là Tượng Quận của đời Hán chứ không phải của đời Tần.
Quyển Lính Ngoại đại đáp của Chu Khứ Phi có đoạn nói Hán Vũ Ðế chiếm Nam Hải đã
tách Tượng Quận của Tần làm ba Giao Chỉ, Cửu Chân, Nhật Nam, lại cắt một ít Nam
Hải và Tượng Quận để thành Hợp Phố. Nguyễn Văn Tô đã đi xa hơn khi khẳng định
"... người Tần bấy giờ mới đi đến Quế Lâm, còn từ Quế Lâm trở vào chẳng
biết rộng hẹp thế nào, cứ đặt một quận để gọi là có tên...".<o:p></o:p></span></p>
<p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 15.0pt; margin: 15pt 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11pt;">Trước tháng 10-2004, trước khi sách của ông Thát ra đời gần hai
năm, trong nhiều bài khảo cứu đăng trên mạng, tôi đã chứng minh bằng thiên văn
một cách có hệ thống tính khái niệm của ba từ Giao Chỉ, Cửu Chân, Nhật Nam. Nó
tương đồng hoàn toàn với định nghĩa "đoạt khống" của ông Thát. Về
phần tôi, khó ai có thể quy kết tôi đã tham khảo ông Thát khi dùng thuật toán
thiên văn rất riêng của một người đi biển yêu cổ sử. Trên giấy trắng mực đen
của văn bản học, người nêu ra vấn đề trước (2004) có quyền nghi ngờ người in
sách sau (2006). Nếu độc giả tin tưởng ông Thát, xin vui lòng giúp ông Thát
chứng minh giữa sách in và bản thảo có khoảng cách "an toàn", giúp
hai hướng nghiên cứu này cùng góp phần làm sáng tỏ lịch sử Việt <st1:place w:st="on"><st1:country-region w:st="on">Nam</st1:country-region></st1:place>.<o:p></o:p></span></p>
<p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 15.0pt; margin: 15pt 0cm; text-align: justify;"><b><span style="color: #333333; font-size: 11pt;">Về sử liệu mà ông Lê Mạnh Thát sử dụng</span></b><span style="color: #333333; font-size: 11pt;"><o:p></o:p></span></p>
<p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 15.0pt; margin: 15pt 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11pt;">Sử liệu về cổ sử Việt <st1:place w:st="on"><st1:country-region w:st="on">Nam</st1:country-region></st1:place> thật ít ỏi, phần lớn là sách
Trung Quốc và truyền thuyết dân gian. Ðến thời đại văn minh mạng máy tính hôm
nay, chúng ta không những có nhiều công trình biên khảo của người Việt xuất bản
liên tục, mà còn có thể truy đến nguyên văn Hoa ngữ khá đầy đủ, hệ thống và
khoa học trên các trang web của Trung Quốc, trong đó có của Ðài Loan. Tiếc là,
phần lớn nội dung LÐTK của ông Thát viết cách đây đã 40 năm, sử liệu Trung Hoa
ông dùng thiếu độ liền mạch, thiếu đầy đủ cũng như không được cập nhật. Hơn
nữa, ông chỉ dịch cắt khúc từ những nguồn rất cũ như Tiền Hán thơ 44 7al-11a13,
hoặc Sử Ký 112 tờ 7b10-8a3, v.v... mà không có bản tiếng Hoa kèm theo. Phần
dịch sử liệu chiếm hơn một phần ba LÐTK dày 365 trang. Ðiều này gây khó khăn
cho người khảo cứu và sinh viên khoa sử muốn xem sách của ông như một tài liệu
tham khảo hữu dụng, và lại càng đánh đổ những ai muốn "tra tận gốc"
sử liệu của ông Thát như gợi ý.<o:p></o:p></span></p>
<p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 15.0pt; margin: 15pt 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11pt;">Ngoài ra, có thể nói, ông Lê Mạnh Thát đã khai thác một chiều sử
liệu Trung Hoa. Trong LÐTK, ông sử dụng khá nhiều văn bản Trung Quốc, nhưng
đáng tiếc phương pháp của ông rất cảm tính. Thứ gì có lợi cho thuyết của ông,
thì ông xem như chân lý và không nhìn nhận nó dưới nhiều góc độ. Việc
"phân đất" Cửu Chân cho Vua Hùng ở trên là thí dụ thứ nhất. Thí dụ
thứ hai: Trong mục Về vấn đề chín quận, trang 319 đến 327, ông Thát dẫn từ Tiền
Hán Thư các con số thống kê dân số năm thứ 2 sau công nguyên. Ông xem nó đúng
một cách tuyệt đối và dông dài phân tích các con số. Ở đây, tôi muốn trích lời
Xtép-phen Ơ Ha-râu (Stephen O'Harrow), trong quyển Những vấn đề
lịch sử Việt Nam (NXB Trẻ 2001, trang 30) bình luận trên cùng những con số này:
"Vào đầu thế kỷ I sau công nguyên, người Trung Hoa nói chung cũng không
thật giỏi giang và chính xác lắm, chưa kể họ còn sử dụng tri thức vì lợi ích
của họ".<o:p></o:p></span></p>
<p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 15.0pt; margin: 15pt 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11pt;">Một dẫn chứng nữa: Ngày nay, dưới nhãn quan thiên văn hiện đại,
người ta phát hiện rất nhiều ghi chép thiên văn cổ Trung Hoa có những sai lệch.
Chẳng hạn các sao hung cát đã không ít lần được sử quan cho chiếu xuống Trung
Quốc không theo chu kỳ mà đa số sử quan đã rất am tường. Giả thiết là, đây hẳn
nhiên mang dấu ấn chính trị nhằm tác động đến nhóm người mê tín nào đó có
quyền đưa ra các quyết sách quan trọng.<o:p></o:p></span></p>
<p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 15.0pt; margin: 15pt 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11pt;">Nếu lật ngược con số nhân khẩu Giao Chỉ rất lớn ở Tiền Hán Thư,
ta có thể đưa ra giả thiết: Nhóm mang dã tâm bành trướng trong triều đình Hán
muốn kê dân số Giao Chỉ lên cao để chứng minh nơi này đất rộng, người đông, sản
vật phong phú, nếu chiếm đóng sẽ mang nhiều lợi ích cho Hán tộc. Ðọc truyện Giả
Quyên Chi trong Hán thư, ta thấy triều Hán lúc nào cũng có hai nhóm ủng hộ và
phản bác việc mở rộng và trực trị cương giới phía nam.<o:p></o:p></span></p>
<p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 15.0pt; margin: 15pt 0cm; text-align: justify;"><b><span style="color: #333333; font-size: 11pt;">Tạm kết</span></b><span style="color: #333333; font-size: 11pt;"><o:p></o:p></span></p>
<p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 15.0pt; margin: 15pt 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #333333; font-size: 11pt;">Trong khuôn khổ một bài báo ngắn mà tôi viết, chỉ ra sự bất cập
trong các nghiên cứu "chấn động" của ông Lê Mạnh Thát, không thể quá
dài dòng và truy đủ cước chú. Mặc dù, còn khá nhiều lỗ hổng, nhưng công trình
của ông Thát cũng như tất cả công trình khảo sử của bất cứ ai đều cần được thảo
luận một cách bình đẳng. Trong thực tế, có thể việc tiến hành nhiều cày xới,
đưa ra nhiều suy biện thì người đọc càng có cơ hội tiếp cận gần nhất sự thật
lịch sử. Song, sự cày xới phải được tiến hành trên cơ sở của luận chứng khoa
học, và hiển nhiên, khoa học không phải là nơi dung chứa các suy biện cảm tính,
làm nhiễu loạn nhận thức chung của xã hội và công chúng về vấn đề lịch sử được
đặt ra. Ðáng nói hơn, những suy biện cảm tính đó lại được đưa ra trước công
luận với những lời lẽ tùy tiện trong bài báo, xúc phạm các nhà sử học tiền bối
đáng kính trọng của dân tộc.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="background: white; text-align: justify;"><strong><span style="color: #333333; font-size: 11pt;">TRƯƠNG THÁI DU<o:p></o:p></span></strong></p>
<p class="MsoNormal" style="background: white; text-align: justify;"><strong><span style="color: #333333; font-size: 11pt;"> </span></strong></p>
<p class="MsoNormal" style="background: white; text-align: justify;"><strong><span style="color: #333333; font-size: 11pt; font-weight: normal; mso-bidi-font-weight: bold;">Đăng lại từ địa chỉ<o:p></o:p></span></strong></p>
<p class="MsoNormal" style="background: white; text-align: justify;"><strong><span style="color: #333333; font-size: 11pt; font-weight: normal; mso-bidi-font-weight: bold;">https://nhandan.com.vn/dien-dan/V%E1%BB%81-c%C3%A1i-g%E1%BB%8Di-l%C3%A0...-nh%E1%BB%AFng-ph%C3%A1t-hi%E1%BB%87n-l%E1%BB%8Bch-s%E1%BB%AD-ch%E1%BA%A5n-%C4%91%E1%BB%99ng-488986/<o:p></o:p></span></strong></p>Ngô Chí Trunghttp://www.blogger.com/profile/09098521283573621182noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2343024887845982700.post-82675839353975985352021-04-07T02:27:00.002-07:002021-04-07T21:00:51.509-07:00Về việc “Thiền sư Lê Mạnh Thát và những phát hiện lịch sử chấn động”- Kết luận quá vội vàng, chưa đủ chứng cứ khoa học và thiếu sức thuyết phục<p style="text-align: justify;"> <span style="color: #333333;"><span style="font-size: 14.6667px;"><b>Báo Sài Gòn Giải Phóng</b></span></span></p>
<p class="MsoNormal" style="background: white; mso-margin-bottom-alt: auto; mso-margin-top-alt: auto;"><span style="font-size: 11pt; text-transform: uppercase;"><span style="color: black;"><a href="https://www.sggp.org.vn/vanhoavannghe/" title="Văn hóa - Giải trí">VĂN HÓA - GIẢI TRÍ</a></span><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="background: white;"><span style="font-size: 10.5pt;">Thứ Năm, 13/3/2008 23:05<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="background: white;"><span style="font-size: 10.5pt;"> </span><span style="color: #222222; font-size: 11pt;">Xung quanh những
vấn đề Báo Thanh niên nêu ra trong thời gian vừa qua, cho rằng đó là những phát
hiện lịch sử của Thiền sư Lê Mạnh Thát và cần viết lại lịch sử dân tộc, phóng
viên Báo SGGP đã có cuộc trao đổi với Giáo sư Phan Huy Lê<b> (ảnh)</b></span><span style="color: #222222; font-size: 11pt;"> –
Chủ tịch Hội khoa học Lịch sử Việt Nam.</span></p><p style="background: white; margin-bottom: 7.5pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 7.5pt;"><b><span style="color: #222222;">
Từ băn khoăn đến kinh ngạc<br />
</span></b><b><span style="color: #222222; font-family: Arial; font-size: 10.5pt;"><br />
* </span></b><b><span style="color: #222222; font-size: 11pt;">Phóng viên:</span></b><i><span style="color: #222222; font-size: 11pt;"> Với tư cách là một nhà sử học,
Giáo sư nhìn nhận như thế nào những vấn đề mà Báo Thanh niên đưa ra trong thời
gian qua?<o:p></o:p></span></i></p><p style="background: white; margin-bottom: 7.5pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 7.5pt; text-align: justify;"><b><span style="color: #222222; font-size: 11pt;">* Giáo sư PHAN HUY LÊ: </span></b><span style="color: #222222; font-size: 11pt;">Loạt bài 7 kỳ của Báo Thanh niên với đầu đề “Thiền sư Lê
Mạnh Thát và những phát hiện lịch sử chấn động” rất gây sự chú ý của người đọc.
Về một mặt nào đó, loạt bài đã gây chấn động trong dư luận xã hội. Tôi đã nhận
được rất nhiều thư và điện thoại của bạn đọc, bạn đồng nghiệp và nhiều người
yêu lịch sử dân tộc, hỏi về những vấn đề liên quan, ngay khi loạt bài khởi
đăng.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="background: white; mso-margin-bottom-alt: auto; mso-margin-top-alt: auto;">
</p><p style="background: white; margin-bottom: 7.5pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 7.5pt; text-align: justify;"><span style="color: #222222; font-size: 11pt;">Đọc
kỹ những bài báo đó, ấn tượng đầu tiên của tôi là rất băn khoăn. Không rõ nhà
báo Hoàng Hải Vân có phản ánh đúng thực sự thái độ của Thiền sư Lê Mạnh Thát về
những vấn đề đã đặt ra đó hay không?<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 7.5pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 7.5pt; text-align: justify;"></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://1.bp.blogspot.com/-QqO_bp5RmAw/YG5_uYVka7I/AAAAAAAACew/uhxZPjmeZk4o_heImU3_hRkJxixa42fNgCLcBGAsYHQ/s560/GS.Phan%2BHuy%2BL%25C3%25AA.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="508" data-original-width="560" height="363" src="https://1.bp.blogspot.com/-QqO_bp5RmAw/YG5_uYVka7I/AAAAAAAACew/uhxZPjmeZk4o_heImU3_hRkJxixa42fNgCLcBGAsYHQ/w400-h363/GS.Phan%2BHuy%2BL%25C3%25AA.jpg" width="400" /></a></div><br /><span style="color: #222222; font-size: 11pt;"> Giáo sư Phan Huy Lê</span><p></p><p style="background: white; margin-bottom: 7.5pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 7.5pt; text-align: justify;"><span style="color: #222222; font-size: 11pt;">Thiền
sư Lê Mạnh Thát thì tôi đã có dịp gặp gỡ, tiếp xúc trong cuộc hội thảo khoa học
về Thiền phái Trúc Lâm Yên Tử tổ chức tại Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh và sau đó
cùng đi thăm các chùa tháp tại Yên Tử. Đó là cuộc tiếp xúc rất cởi mở và để lại
trong tôi ấn tượng tốt đẹp về Thiền sư với tư cách là một thiền sư và là một
học giả nghiên cứu chuyên sâu về Phật giáo Việt Nam. Chính vì vậy, tôi rất kinh
ngạc về thái độ của Thiền sư thể hiện trên Báo Thanh niên.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 7.5pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 7.5pt; text-align: justify;"><span style="color: #222222; font-size: 11pt;">Ví
dụ như khi nói về Lê Quý Đôn, nói là “ông Lê Quý Đôn mà cũng lôi thôi quá”. Mà
điều đó chỉ dựa trên một đoạn ngắn trong “Kiến văn tiểu lục” của Lê Quý Đôn
viết về Thiền sư Hương Hải, mà trong đó Lê Quý Đôn đã dẫn rất rõ là theo cuốn
sách “Hương Hải thiền sư ngự lục” do các học trò của Thiền sư Hương Hải sưu tầm
và biên soạn.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 7.5pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 7.5pt; text-align: justify;"><span style="color: #222222; font-size: 11pt;">Dĩ
nhiên theo kết quả thẩm định công phu của Thiền sư Lê Mạnh Thát thì những người
sưu tầm đã nhầm lẫn, đưa vào tác phẩm một số bài thơ không phải của Thiền sư
Hương Hải. Nhưng không ai có thể phủ nhận Lê Quý Đôn là một nhà bác học lớn của
dân tộc, có nhiều tác phẩm biên khảo có giá trị, để lại một di sản đồ sộ với
nhiều cống hiến cực kỳ có ý nghĩa đối với việc nghiên cứu lịch sử và văn hóa
dân tộc.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 7.5pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 7.5pt; text-align: justify;"><span style="color: #222222; font-size: 11pt;">Cũng
như bất kỳ nhà khoa học nào, nhất là về khoa học xã hội, suốt cả cuộc đời làm
việc, trong toàn bộ những tác phẩm để lại, tránh sao được một số sơ suất. Hay
thái độ đối với Ngô Sỹ Liên, một nhà sử học lớn, người đã biên soạn bộ “Đại
Việt sử ký toàn thư” thời Lê sơ.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 7.5pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 7.5pt; text-align: justify;"><span style="color: #222222; font-size: 11pt;">Thực
ra, bộ “Đại Việt sử ký toàn thư” cũng có một số sơ suất mà chúng tôi đã phát
hiện và đính chính. Và chính Lê Quý Đôn cũng đã bổ chính một số nhầm lẫn cho bộ
sách này. Tuy nhiên chỉ với lời bình luận về nhân vật Sỹ Nhiếp viết trên tinh
thần Nho giáo mà Thiền sư lại đưa ra những lời bình luận là “nhắm mắt nói càn”
và “thật khốn nạn hết chỗ nói”… Tôi hết sức kinh ngạc những điều lời lẽ đó.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 7.5pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 7.5pt; text-align: justify;"><span style="color: #222222; font-size: 11pt;">Tôi
không tin rằng đây là lời và thái độ của Thiền sư Lê Mạnh Thát. Nhưng dù sao,
qua ngòi bút của tác giả Hoàng Hải Vân, thì tất cả người đọc đều cho rằng đó là
phát biểu của Thiền sư. Ông là một nhà tu hành và là một học giả, nên tôi vẫn
băn khoăn và trong lòng vẫn nghĩ rằng, dù bực bội đến đâu, cũng không thể thốt
ra những lời “bất kính” như vậy đối với các bậc học giả tiền bối của dân tộc.<br />
</span><i><span style="color: #222222; font-family: Arial; font-size: 10.5pt;"><br />
</span></i><b><i><span style="color: #222222; font-size: 11pt;">* Từ băn khoăn đó, Giáo sư đã tìm hiểu vấn đề này như</span></i></b><b><i><span style="color: #222222; font-size: 10.5pt;"> thế nào</span></i></b><i><span style="color: #222222; font-family: Arial; font-size: 10.5pt;">?<br />
<br />
</span></i><span style="color: #222222; font-size: 11pt;">* Cái tôi quan tâm là
những nội dung vấn đề được đề cập đến. Tôi không muốn nghiên cứu qua những bài
báo nói trên, mà muốn xem xét từ trong các công trình mà Thiền sư đã công bố.
Tôi đã đọc những công trình nghiên cứu của Thiền sư Lê Mạnh Thát và trong tay
tôi trước đó có 2 công trình liên quan đến những vấn đề nói trên từ khi mới
phát hành.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 7.5pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 7.5pt; text-align: justify;"><span style="color: #222222; font-size: 11pt;">Đó
là “Lịch sử Phật giáo Việt <st1:country-region w:st="on">Nam</st1:country-region>”
– tập 1 (từ khởi thủy đến thời Lý <st1:country-region w:st="on">Nam</st1:country-region>
Đế); “Tổng tập Văn học Phật giáo Việt <st1:place w:st="on"><st1:country-region w:st="on">Nam</st1:country-region></st1:place>” - tập 1. Riêng cuốn “Lục độ
Tập kinh và lịch sử khởi nguyên của dân tộc ta” (cuốn được xem là cơ sở trích
dẫn nhiều nhất trên Báo Thanh niên), vì không có trong tay, mà theo tôi biết
thì chỉ in với số lượng nhỏ, phát hành ở TPHCM, nên tôi đã cấp tốc nhờ bạn bè
tìm hộ.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 7.5pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 7.5pt; text-align: justify;"><span style="color: #222222; font-size: 11pt;">Hiện
tôi có đủ 2 bản: bản xuất bản năm 1972 ở Sài Gòn của Tu thư Đại học Vạn Hạnh và
bản thứ hai mới tái bản năm 2005 của NXB Tổng hợp TPHCM. Nội dung 2 bản này
hoàn toàn giống nhau.<br />
</span><span style="color: #222222; font-family: Arial; font-size: 10.5pt;"><br />
</span><b><span style="color: #222222; font-size: 11pt;">Không có An Dương Vương
thì giải thích như thế nào về thành Cổ Loa?</span></b><b><span style="color: #222222; font-family: Arial; font-size: 10.5pt;"><br />
</span></b><span style="color: #222222; font-family: Arial; font-size: 10.5pt;"><br />
</span><b><i><span style="color: #222222; font-size: 11pt;">* Khi đã có những cuốn sách này trong tay và nghiên cứu những
vấn đề liên quan, Giáo sư có ý kiến như thế nào về những cái gọi là “phát hiện
lịch sự chấn động” ở trên Báo Thanh niên?<br />
</span></i></b><b><span style="color: #222222; font-family: Arial; font-size: 10.5pt;"><br />
</span></b><span style="color: #222222; font-size: 11pt;">* Tôi thấy loạt bài của
nhà báo Hoàng Hải Vân chỉ mới đưa ra một phần nhỏ trong các công trình nghiên
cứu của Thiền sư Lê Mạnh Thát. Nói chung thì báo đã phản ánh đúng nội dung
sách, nhưng các tư liệu và lập luận đưa ra chưa đầy đủ. Điều đó dễ hiểu, vì đây
là một tờ báo ra hàng ngày, chứ không phải là một tạp chí chuyên ngành.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 7.5pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 7.5pt; text-align: justify;"><span style="color: #222222; font-size: 11pt;">Thiền
sư Lê Mạnh Thát là người mà đã gần như dành toàn bộ thời gian và công sức để đi
sâu vào việc nghiên cứu lịch sử Phật giáo Việt <st1:place w:st="on"><st1:country-region w:st="on">Nam</st1:country-region></st1:place> và theo tôi đó là một việc làm
rất có ý nghĩa. Với những công trình nghiên cứu về các bộ kinh Phật, về lịch sử
và văn học Phật giáo Việt Nam, Thiền sư là một người chuyên sâu nhất về lĩnh
vực này và rất đáng trân trọng.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 7.5pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 7.5pt; text-align: justify;"><span style="color: #222222; font-size: 11pt;">Tuy
nhiên từ nghiên cứu Phật giáo chuyển sang nghiên cứu lịch sử dân tộc, thì có
nhiều vấn đề cần phải bàn thêm. Đây là hai đối tượng nghiên cứu quan hệ rất mật
thiết với nhau, nhưng không phải là một. Phật giáo đã sớm gắn bó với dân tộc và
đồng hành cùng dân tộc suốt chiều dài lịch sử gần hai ngàn năm, và Phật giáo đã
có những cống hiến rất lớn cho lịch sử dân tộc.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 7.5pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 7.5pt;"><span style="color: #222222; font-size: 11pt;">Tuy nhiên văn
hóa Phật giáo là một dòng, một bộ phận của văn hóa dân tộc, chứ không thể coi
là toàn bộ văn hóa dân tộc. Từ lĩnh vực nghiên cứu Phật giáo chuyển sang lĩnh
vực nghiên cứu lịch sử dân tộc, Thiền sư Lê Mạnh Thát đã đặt ra những vấn đề
rất lớn về lịch sử cổ đại Việt <st1:place w:st="on"><st1:country-region w:st="on">Nam</st1:country-region></st1:place>,
mà điều quan trọng là về mặt khoa học đã giải quyết như thế nào?<br />
<br />
Tôi xin nói về mấy vấn đề lớn mà Báo Thanh niên đã nêu ra: khẳng định thời kỳ
An Dương Vương là không có, không có cuộc xâm lược của Triệu Đà cũng như không
có thời kỳ Bắc thuộc lần thứ nhất kể từ cuộc xâm lược của Triệu Đà cho đến cuộc
khởi nghĩa của Hai Bà Trưng và vì thế cuộc khởi nghĩa này được coi là một cuộc
kháng chiến… Như thế nước Văn Lang của các vua Hùng kéo dài cho đến năm 43 sau
Công nguyên!?<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 7.5pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 7.5pt; text-align: justify;"><span style="color: #222222; font-size: 11pt;">Theo
nghiên cứu của Thiền sư Lê Mạnh Thát, thời An Dương Vương và nước Âu Lạc hoàn
toàn là “một phiên bản”, “một hư cấu” dựa theo sử thi Mahabharata của Ấn Độ, và
các sử gia Việt Nam đã sai lầm trong quá trình chép sử, từ “Đại Việt sử lược”
cho đến các công trình sau này.<br />
<br />
Khẳng định không có Thục Phán, không có thời kỳ An Dương Vương, thì Thiền sư
giải thích như thế nào về sự ghi chép tương đối thống nhất về sự tồn tại của An
Dương Vương trong thư tịch Trung Quốc và Việt Nam? Tất nhiên, xung quanh vấn đề
An Dương Vương và nước Âu Lạc có những vấn đề cần nghiên cứu và xác minh thêm
như nguồn gốc của Thục Phán, niên đại của nước Âu Lạc...<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 7.5pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 7.5pt; text-align: justify;"><span style="color: #222222; font-size: 11pt;">Thiền
sư phủ nhận tất cả những tư liệu trên mà không chứng minh được những bộ sử đó
chép sai như thế nào. Đặc biệt luận điểm đó khó đứng vững trước một nguồn tư
liệu mà theo tôi giữ vai trò quan trọng bậc nhất trong nghiên cứu cổ sử, đó là
khảo cổ học. Tôi có cảm giác, Thiền sư đã bỏ qua, không khai thác và không cập
nhật nguồn tư liệu khảo cổ học, nhất là những kết quả khai quật và nghiên cứu
gần đây.<br />
</span><span style="color: #222222; font-family: Arial; font-size: 10.5pt;"><br />
</span><b><i><span style="color: #222222; font-size: 11pt;">* Xin Giáo sư nói rõ hơn về những vấn đề khảo cổ học liên quan
đến triều đại An Dương Vương?<br />
<br />
</span></i></b><span style="color: #222222; font-size: 11pt;">* Trong mấy chục
năm vừa qua, khảo cổ học Việt <st1:country-region w:st="on"><st1:place w:st="on">Nam</st1:place></st1:country-region>
đã có những kết quả rất quý giá, nhất là những di tích trong lòng đất, góp phần
làm sáng rõ thêm tiến trình lịch sử dân tộc, nhất là thời tiền sử, sơ sử và cổ
đại. Những di tích, những hiện vật khảo cổ học được xem là những bộ phận, là
những mảnh của lịch sử còn lưu giữ được cho đến ngày hôm nay. Nó rất khách quan
và rất trung thực.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 7.5pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 7.5pt; text-align: justify;"><span style="color: #222222; font-size: 11pt;">Bằng
những phương pháp khoa học, từ kết quả khai quật, các nhà khảo cổ học có thể
xác định được niên đại tương đối và tuyệt đối của các di tích với những sai số
chấp nhận được, có thể góp phần phục dựng trên một số phương diện nào đó diện
mạo của nền văn hóa, cuộc sống của cư dân và một số công trình xây dựng đã sụp
đổ...<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 7.5pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 7.5pt; text-align: justify;"><span style="color: #222222; font-size: 11pt;">Phủ
nhận nước Âu Lạc và An Dương Vương thì tác giả giải thích như thế nào về thành
Cổ Loa? Thiền sư cho rằng đó chỉ là tòa “Kiển thành” do Mã Viện xây mà trước
đây đã từng có người đề xuất, nhưng những kết quả khảo cổ học gần đây đã cho
phép xác định tòa thành này được xây dựng trước hết từ thời An Dương Vương rồi
sau đó, được tiếp tục sử dụng và có thể có những bồi trúc nhất định.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 7.5pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 7.5pt; text-align: justify;"><span style="color: #222222; font-size: 11pt;">Hơn
nữa chúng ta còn tìm ra được ở Cổ Loa hàng vạn mũi tên đồng ba ngạnh được coi
là “mũi tên đồng Cổ Loa”, rồi tìm thấy trống đồng, gần 100 lưỡi cày đồng cùng
hàng loạt di vật của nền văn hóa Đông Sơn.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 7.5pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 7.5pt; text-align: justify;"><span style="color: #222222; font-size: 11pt;">Các
nhà khảo cổ học còn cắt một đoạn thành để nghiên cứu và khai quật một số hố
trong khu Thành Nội gần đền thờ An Dương Vương. Tại đây đã phát hiện một hệ
thống những lò nung và khuôn đúc mũi tên đồng gồm ba mang bằng đá rất khớp với
“mũi tên đồng Cổ Loa”, khuôn đúc mũi giáo...<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 7.5pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 7.5pt; text-align: justify;"><span style="color: #222222; font-size: 11pt;">Đáng
lưu ý nhất là An Dương Vương đã dùng một phần Thành Nội để sản xuất vũ khí,
chứng tỏ đây là loại vũ khí cực kỳ quan trọng cần được bảo vệ chặt chẽ. Phát
hiện khảo cổ học này hoàn toàn phù hợp với truyền thuyết dân gian coi là “nỏ
thần” mà thư tịch cổ Trung Quốc cũng ghi chép là loại vũ khí lợi hại, một lần
bắn diệt được hàng trăm, hàng vạn người mà chính Thiền sư cũng đã dẫn trong
công trình nghiên cứu của mình.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 7.5pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 7.5pt; text-align: justify;"><span style="color: #222222; font-size: 11pt;">Thiền
sư giải thích như thế nào về một thành lũy đang tồn tại trên mặt đất và cả
những di tích, di vật như vậy trong lòng đất. Rồi giải thích như thế nào về
những đền thờ An Dương Vương ở Cổ Loa, ở Nghệ An... gắn liền với những truyền
thuyết, những lễ hội dân gian nhằm tôn vinh người có công với dân, với nước.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 7.5pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 7.5pt;"><span style="color: #222222; font-size: 11pt;">Dĩ nhiên những
kiến trúc đó xây dựng về sau nhưng không thể chỉ là sự bịa đặt, hư cấu mà phải
xuất phát từ một cốt lõi lịch sử có thật của cuộc sống, của lịch sử dân tộc, có
thể từ rất xa xưa!<br />
<b><br />
Quá vội vàng khi đòi viết lại lịch sử dân tộc<br />
<br />
</b><b><i>* Một vấn đề được rất nhiều người
quan tâm là có cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng không? Với quan điểm của mình thì
Thiền sư Lê Mạnh Thát không cho rằng đó là một cuộc khởi nghĩa. Cần phải giải
thích như thế nào về vấn đề này, thưa Giáo sư?<br />
</i></b></span><span style="color: #222222; font-family: Arial; font-size: 10.5pt;"><br />
</span><span style="color: #222222; font-size: 11pt;">* Về cuộc khởi nghĩa Hai Bà
Trưng, theo Thiền sư là cuộc kháng chiến chống ngoại xâm của một nước độc lập,
chứ không phải là cuộc khởi nghĩa của một nước bị đô hộ. Trong khi đó, cả sử
nước ta và sử Trung Quốc đều chép đó là cuộc “nổi dậy”, là cuộc “làm phản”
chống chính quyền cai trị của nhà Hán. Chính Thiền sư Lê Mạnh Thát đã dẫn ra
khá đủ những tư liệu này nhưng rồi phủ nhận tất cả và đi đến kết luận như trên.<br />
<br />
Đứng về phương diện khoa học, các nhà khoa học có quyền đưa ra những giả thuyết
trong nghiên cứu khoa học. Những giả thuyết đó có những cấp độ khác nhau: có
thể chỉ là mới các ý tưởng đặt ra để nghiên cứu và cũng có thể là những giả
thuyết đã có một số cứ liệu nhất định, nhưng chưa đủ cơ sở để kết luận. Tuy
nhiên, những vấn đề mà Thiền sư Lê Mạnh Thát đưa ra, không còn là giả thuyết
nữa mà những kết luận đã khẳng định.<br />
<br />
Từ đó đưa ra những yêu cầu phải loại bỏ thời kỳ này ra khỏi lịch sử dân tộc,
thậm chí là phải viết lại lịch sử dân tộc thì thật quá vội vàng. Trong khoa
học, mọi phát hiện có cơ sở khoa học đều phải được chấp nhận nếu những phát
hiện đó là đúng, được chứng minh một cách vững chắc và bảo vệ được quan điểm đó
trước các chất vấn, phản biện khoa học.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 7.5pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 7.5pt;"><span style="color: #222222; font-size: 11pt;">Trên tinh thần
khoa học, dù phát hiện đó có đảo lộn quá trình lịch sử dân tộc như thế nào đi
nữa, thì về mặt khách quan, chúng ta vẫn phải chấp nhận. Tuy nhiên, rất tiếc
cái gọi là “những phát hiện lịch sử chấn động” mà Báo Thanh niên nêu ra, trên
thực tế chỉ mới dừng lại ở mức giả thuyết và đề xuất mà thôi. Không có đủ cơ sở
khoa học để chứng minh được những vấn đề đó.<br />
<br />
Từ vài dẫn chứng trên, tôi nghĩ rằng, một số kết luận của Thiền sư Lê Mạnh Thát
là chưa đủ chứng cứ khoa học, chưa đủ sức thuyết phục. Ở đây, có vấn đề khai
thác và sử dụng tư liệu, có vấn đề phương pháp luận sử học chưa được sử dụng
một cách nghiêm túc.<br />
<br />
<i>* Trong loạt bài trên Báo Thanh niên, Thiền sư Lê Mạnh Thát đã nói nhiều về
nền văn minh Hùng Vương với tư cách là một thể chế nhà nước đầy đủ có chữ viết,
một bộ luật… Đó là một sự đề cao tinh thần dân tộc rất lớn, thưa Giáo sư.</i><br />
<br />
* Đọc các công trình nghiên cứu của Thiền sư Lê Mạnh Thát và qua những bài báo
đó, chúng ta thấy Thiền sư có một tinh thần dân tộc rất cao. Thiền sư muốn đề
cao tính dân tộc và văn hóa Việt <st1:country-region w:st="on"><st1:place w:st="on">Nam</st1:place></st1:country-region>, nhất là thời kỳ Hùng Vương. Đó
là thiện chí của Thiền sư mà chúng ta cần trân trọng. Nhưng đối với khoa học
không thể dừng lại ở thiện chí, mà mọi kết luận cần phải chứng minh một cách
khách quan trên cơ sở những nguồn sử liệu được khai thác toàn diện và so sánh,
đối chiếu nghiêm túc.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 7.5pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 7.5pt;"><span style="color: #222222; font-size: 11pt;">Thiền sư khẳng
định là từ thời Hùng Vương ta đã có chữ viết phát triển đến trình độ cao, khá
hoàn chỉnh, có thể biên soạn luật thành văn, có thể viết bộ “Lục độ Tập
kinh”... Rất tiếc là những khẳng định đó lại dựa trên những căn cứ chưa đủ sức
thuyết phục.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 7.5pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 7.5pt;"><span style="color: #222222; font-size: 11pt;">Ví dụ lời tâu
của Mã Viện nói luật Việt có 10 điều khác luật Hán, nhưng chưa có gì chắc chắn
để coi đó là luật thành văn hay chỉ là luật tục. Bản chữ Hán “Lục độ tập kinh”
do Khương Tăng Hội dịch trong thời gian ở Kiến Nghiệp còn đó và một số từ mang
cấu trúc ngữ pháp Việt, không phải Hán là một phát hiện lý thú của Thiền sư
nhưng từ đó khẳng định là phải dịch trên một văn bản chữ Việt thì còn quá vội.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 7.5pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 7.5pt;"><span style="color: #222222; font-size: 11pt;">Vấn đề chữ viết
của người Việt thời Hùng Vương là một đề tài đã được nhiều nhà khoa học quan
tâm và có người đã dành nhiều công sức tìm kiếm nhưng cho đến hôm nay vẫn còn
là vấn đề chưa có đủ cơ sở để kết luận. Có người dựa theo một gợi ý của tác giả
sách “Thanh Hóa quan phong” chép rằng chữ Việt cổ gần như chữ Thái ở miền núi
xứ Thanh, đi tìm những hình khắc tương tự trên một số đồ đồng Đông Sơn.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 7.5pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 7.5pt;"><span style="color: #222222; font-size: 11pt;">Có người sưu tầm
những hình khắc trên đồ đồng Đông Sơn ở nước ta và cả vùng Nam Trung Quốc trên
địa bàn Bách Việt xưa, đã phát hiện một số hình khắc có thể là ký hiệu chữ
viết...Nhưng chỉ mới là những tìm tòi ban đầu, chưa tập hợp đủ những chứng cứ
để đưa ra hệ thống ký tự của chữ viết, chưa nói đến việc giải mã hệ thống đó.<o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 7.5pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 7.5pt;"><span style="color: #222222; font-size: 11pt;">Những phát hiện
của Thiền sư có thể đóng góp phần nào vào quá trình nghiên cứu chữ viết của
người Việt cổ, chưa thể coi là kết luận khoa học, tuy rằng trong thâm tâm ai
cũng mong đợi điều đó sớm trở thành hiện thực.<br />
<br />
<i>* Xin cảm ơn Giáo sư. </i><o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 7.5pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 7.5pt;"><b><span style="color: #222222; font-size: 11pt;">TRẦN
LƯU </span></b><i><span style="color: #222222; font-size: 11pt;">(thực hiện)<o:p></o:p></span></i></p><p style="background: white; margin-bottom: 7.5pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 7.5pt;"><span style="color: #222222; font-size: 11pt; mso-bidi-font-style: italic;">Đăng lại từ địa chỉ</span><span style="color: #222222; font-size: 11pt;"><o:p></o:p></span></p><p style="background: white; margin-bottom: 7.5pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 7.5pt; text-align: justify;">
</p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">https://www.sggp.org.vn/ve-viec-thien-su-le-manh-that-va-nhung-phat-hien-lich-su-chan-dong-ket-luan-qua-voi-vang-chua-du-chung-cu-khoa-hoc-va-thieu-suc-thuyet-phuc-54416.html<o:p></o:p></span></p><table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" class="MsoNormalTable" style="border-collapse: collapse;">
<tbody><tr>
<td style="padding: 0cm;">
<br />
</td>
</tr>
<tr>
<td style="padding: 0cm;">
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
</td>
</tr>
</tbody></table>Ngô Chí Trunghttp://www.blogger.com/profile/09098521283573621182noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2343024887845982700.post-83802252824031213552021-04-07T02:16:00.000-07:002021-04-07T02:16:11.592-07:00Làm gì trước những phát hiện mới về lịch sử?<p> <span style="background-color: #f7f7f7; font-family: Helvetica; font-size: 9pt;">23:45 - 12/03/2008 THANH NIÊN</span></p>
<p class="MsoNormal" style="background: white; line-height: 21.0pt; text-align: justify;"><b><i><span style="color: #333333; font-size: 11.0pt;">* Hội Khoa học lịch sử sẽ
tổ chức tranh luận khoa học những vấn đề mà thiền sư Lê Mạnh Thát đưa ra Còn
rất nhiều ý kiến của các nhà nghiên cứu và bạn đọc tham gia trao đổi loạt bài
Thiền sư Lê Mạnh Thát và những phát hiện lịch sử chấn động. Số báo này chúng
tôi xin giới thiệu bài viết của nhà nghiên cứu Nguyễn Đắc Xuân, nhà báo Trần Đức
Chính, ý kiến của tiến sĩ Hoàng Ngọc Kỷ và đăng lại bản tin của Báo SGGP
"Sẽ tổ chức tranh luận khoa học những vấn đề mà Thiền sư Lê Mạnh Thát đưa
ra". Chúng tôi xin tạm dừng cuộc trao đổi ở đây để dành cho sự đánh giá,
thẩm định của các nhà khoa học.<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="background: white; line-height: 21.0pt; text-align: justify;"><b><i><span style="color: #333333; font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><strong><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;">Làm
gì trước những phát hiện mới về lịch sử?</span></strong><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;"><o:p></o:p></span></p>
<p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;">Những ai từng nghiên cứu lịch sử hẵn đã thấy việc khám phá được
một sự kiện lịch sử mới nó khó khăn, quý giá biết chừng nào. Có bao nhiêu nhà
sử học đã nghiên cứu, phát hiện được các sự kiện để hiệu đính những sai lầm,
giải mã một bí ẩn hay bổ sung một thiếu sót trong lịch sử dân tộc? Ít người có
câu trả lời chính xác.<o:p></o:p></span></p>
<p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;">Công việc khó và hiếm hoi như vậy theo tôi có nhiều lý do nhưng
lý do quan trọng nhất là thiếu tư liệu. Sau chiến tranh, ít có sử gia Việt Nam
có đủ điều kiện tiếp cận được các kho tư liệu của các nước đã có mối quan hệ
lịch sử với Việt Nam như Trung Quốc, Thái Lan, Pháp, Mỹ, Anh, Bồ Đào Nha, Tây
Ban Nha..v.v. (Ví dụ tư liệu mới về thời Tây Sơn chỉ có thể tìm được ở Trung
Quốc, Tây Ban Nha, <st1:country-region w:st="on"><st1:place w:st="on">Vatican</st1:place></st1:country-region>).
Không có tư liệu mới để khảo chứng thì không khám phá được những sự kiện mới.<o:p></o:p></span></p>
<p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;">Quan niệm như thế cho nên tôi hết sức trân trọng, cảm phục những
phát hiện lịch sử cực kỳ mới mẻ của Thầy Lê Mạnh Thát diễn giải trong bộ <strong>Tổng
tập Văn học Phật giáoViệt Nam</strong> và bộ <strong>Lịch sử Phật
giáo Việt Nam</strong> (NXB Tổng hợp TP.HCM) và nhiều tác phẩm khác của
ông. Không cómột sức học uyên bác, không có một kho tư liệu phong phú mới lạ,
không có một sức làm việc phi thường thì không thể có được những phát hiện ấy.
Tuy nhiên vì không chuyên về cổ sử Việt <st1:country-region w:st="on"><st1:place w:st="on">Nam</st1:place></st1:country-region> nên lâu nay tôi chờ ý kiến thẩm
định của các chuyên gia cổ sử và các cơ quan chức năng về những tài liệu đã
được công bố này. Rất tiếc là mấy năm nay điều tôi mong chờ vẫn im hơi lặng
tiếng. May sao 7 số báo Thanh Niên vừa qua đã giúp những phát hiện lịch sử của
Thầy Lê Mạnh Thát bật dậy và gâychấn động không ít trong giới sử
học. <o:p></o:p></span></p>
<p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;">Sáng hôm 11.3, sau buổi giao lưu với độc giả về cuốn sách “<em>Đi
tìm dấu tích Cung điện Đan Dương-sơn lăng của Hoàng đế Quang Trung</em>” của
tôi trong Hội sách lần thứ V tại Công viên Lê Văn Tám, nhiều bạn thanh niên đã
vây quanh hỏi ý kiến tôi về “Những phát hiện lịch sử chấn động” của Thầy Thát
trên báo <em>Thanh Niên</em>. Tôi đã trả lời và xin ghi lại sau đây để bạn
đọc <em>Thanh Niên</em> tham khảo:<o:p></o:p></span></p>
<p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;">1. Đây là những phát hiện lịch sử. Muốn biết những phát
hiện của Thầy Lê Mạnh Thát giá trị như thế nào phải kiểm tra nguồn tư liệu mà
Thầy đã dùng. Nếu tư liệu đúng, phương pháp nghiên cứu đúng thì phải công nhận
kết quả nghiên cứu của Thầy. Một đời cầm bút mà chỉ cần đính chính được bài
thơ <em>Xuân nhật tức sự</em>, được Lê Quý Đôn chép trong Kiến Văn Tiểu
Lục nói là của thiền sư Huyền Quang thời Trần (1254-1334) mà sự thực là của
thiền sư Ảo Đường Trung Nhân (?-1203) thời nhà Tống bên Trung Quốc là đã có
công lớn rồi. Xưa nay ai dám động đến Lê Quý Đôn ? Việc kiểm tra đúng sai
chuyện nầy bây giờ quá dễ. Chỉ cần đến 750 Nguyễn Kiệm, Phú Nhuận TP.HCM, đề
nghị Thầy Lê Mạnh Thát cho sao lại tài liệu Thầy đã dùng và đem đối chiếu với
nguồn gốc của nó (cũng được Thầy chỉ rõ) là xong ngay. Nhiều phát hiện khác
cũng có thể kiểm tra theo cách này. Tôi không hiểu đã có ai làm việc đó chưa !
Không phản bác được tư liệu đã khảo chứng của Thầy Lê Mạnh Thát thì phải chấp
nhận thông tin lịch sử mà Thầy đưa ra. Đây là lịch sử, không thể có ý kiến khi
chưa khảo về tư liệu. Mọi ý kiến về nghiên cứu lịch sử mà không căn cứ trên tư
liệu thì chỉ nghe chơi thôi.<o:p></o:p></span></p>
<p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;">2. Những phát hiện mới mẻ mà chưa có tài liệu trực tiếp
chứng minh như không có sự kiện “An Dương Vương đánh bại vua Hùng Vương thứ 18
rồi lập nên một triều đại như Đại Việt sử ký toàn thư của Ngô Sỹ Liên đã viết”,
“Cổ Loa chẳng qua chỉ là một tên gọi được Ngô Sỹ Liên lấy từ truyền thuyết của
Lĩnh Nam Chích Quái để đưa vào Đại Việt sử ký toàn thư gắn vào An Dương Vương
mà thôi” v.v... ta xem như những phát hiện còn phải tiếp tục chứng minh, chứ
không loại bỏ. Không nên vì những cái chưa được rõ ràng mà làm ngơ trước những
phát hiện đã rõ ràng.<o:p></o:p></span></p>
<p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;">3. Những phát hiện mới của Thầy Lê Mạnh Thát có đầy đủ tư
liệu chứng minh rõ ràng thì các ngành chức năng phải tiếp nhận
ngay, không những để tưởng thưởng cho tác giả, khuyến khích các nhà
nghiên cứu khác đi tìm cái mới, mà còn liên quan đến việc sửa sách giáo khoa,
sách sử dân tộc...<o:p></o:p></span></p>
<p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;">4. Qua tiếp xúc với một số nhà Việt <st1:country-region w:st="on">Nam</st1:country-region> học ở nước ngoài, tôi thấy họ rất quan tâm
đến các công trình nghiên cứu lịch sử Việt <st1:country-region w:st="on"><st1:place w:st="on">Nam</st1:place></st1:country-region>. Họ có nhận xét là sự đổi mới
về nghiên cứu lịch sử ở Việt <st1:country-region w:st="on"><st1:place w:st="on">Nam</st1:place></st1:country-region>
quá chậm so với văn học, báo chí. Đặc biệt họ rất quan tâm đến trách nhiệm của
các ngành chức năng đối với các phát hiện mới về lịch sử, đến tâm và trí của
các nhà sử học qua các phản biện lịch sử. Giữa thời đại bùng nổ thông tin nầy
mà <em>Những phát hiện lịch sử gây chấn động</em> của Thầy Lê Mạnh
Thát vẫn rơi vào im lặng được sao ? Vẫn để cho sử gia các nước đối tác với
chúng ta xem thường chúng ta được sao?<o:p></o:p></span></p>
<p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;"><strong><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;">Nguyễn Đắc Xuân</span></strong><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;"> (<em>Nhà nghiên cứu</em>)<o:p></o:p></span></p>
<p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><strong><span style="color: #111111;"> Sẽ tổ chức
tranh luận khoa học những vấn đề mà thiền sư Lê Mạnh Thát đã đưa ra</span></strong><span style="color: #111111;"><o:p></o:p></span></p>
<p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;">Xung quanh những vấn đề lịch sử dân tộc được cho là của thiền sư
Lê Mạnh Thát mà Báo <em>Thanh Niên</em> đưa ra trong thời gian gần
đây, chiều qua 11.3, lãnh đạo Hội Khoa học lịch sử Việt Nam đã có cuộc họp để
thảo luận về những vấn đề liên quan. Quan điểm của Hội Khoa học lịch sử Việt
Nam là tất cả những phát hiện mới về lịch sử dân tộc đều đáng trân trọng, tuy
nhiên để khẳng định một vấn đề cần có những tranh luận công khai, minh bạch về
mặt khoa học, cần có những cứ liệu khoa học xác đáng, đủ sức thuyết phục. Vì
vậy, với trách nhiệm của mình, Hội Khoa học lịch sử Việt Nam sẽ tiến hành tranh
luận công khai về những vấn đề mà thiền sư Lê Mạnh Thát đưa ra theo 2 hướng: Tổ
chức hội thảo bàn tròn với sự có mặt của thiền sư và những nhà khoa học đầu
ngành lịch sử, qua đó thực hiện việc chất vấn khoa học cũng như phản biện một
cách công bằng, minh bạch; tổ chức tranh luận trên Tạp chí <em>Xưa và
Nay </em>(cơ quan của Hội Khoa học lịch sử Việt Nam). Tại đây các học giả
có thể tham dự bằng các bài viết xung quanh vấn đề này, sau đó Hội Khoa học
lịch sử Việt Nam sẽ thực hiện tổng kết một cách công khai, theo đúng tinh thần
tranh luận khoa học, cả đồng thuận lẫn phản biện; tôn trọng các ý kiến khác
nhau, đồng thời qua đó tìm ra được những vấn đề có tính khoa học cao nhất,
thuyết phục nhất. Nội dung tranh luận khoa học mà Hội Khoa học lịch sử Việt Nam
tổ chức là dựa vào những công trình, nghiên cứu của thiền sư Lê Mạnh Thát đã
công bố, chứ không phải chỉ dựa vào những nội dung mà Báo <em>Thanh Niên</em> đã
nêu ra.<o:p></o:p></span></p>
<p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;">Về vấn đề này, trong một cuộc trả lời báo chí gần đây, nhà sử
học Dương Trung Quốc (với tư cách cá nhân) cho rằng, tất cả những cái đó phải
được xem xét cụ thể trên nhiều phương diện như độ tin cậy của sử liệu, phương
pháp phân tích của tác giả và phải đặt trong tổng thể với các nguồn tư liệu
khác. Các bộ kinh Phật đương nhiên là hết sức quý, nhưng nó cần được giải thích
sự khác biệt với các nguồn tư liệu khác cũng có giá trị riêng của nó, kể cả
truyền thuyết và dã sử. Không phải cứ nói đến “chính sử” của triều Lê (<em>Đại
Việt Sử ký toàn thư</em>) do những sử gia tên tuổi biên soạn đã là chân lý
tuyệt đối. Bởi trước hết, nó là sản phẩm của những cá thể hay triều đại, dù
uyên thâm đến mấy thì cũng vẫn có thể có sai sót và nhiều khi xuất phát từ
những lợi ích không thể gọi là tuyệt đối vì dân tộc mà căn bản là của giới cầm
quyền. Đương nhiên, cũng không chỉ dựa vào một bộ kinh dù vô cùng quý giá trong
kho tàng Phật giáo mà phủ định, đơn giản những nguồn sử liệu khác. Càng ngày
các khoa học càng cần một tư duy tổng hợp và tri thức liên ngành. Sử học cũng
vậy. Theo ông Dương Trung Quốc, về khoa học, người ta cần tìm tính biện chứng
của những luận điểm; còn về nghề nghiệp thì người ta cần đến sự tranh biện, cầu
thị.<o:p></o:p></span></p>
<p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;"><strong><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;">Trần Lưu</span></strong><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;"> (Tin đăng trên <em>Sài Gòn Giải Phóng</em>,
12.3.2008)<o:p></o:p></span></p>
<p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><span style="color: #111111; font-family: Helvetica; font-size: 10.5pt;"> </span><strong><span style="color: #111111;">Tôi sẽ cung cấp
thêm tài liệu về cổ địa lý</span></strong><span style="color: #111111;"><o:p></o:p></span></p>
<p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;">Tôi đã đọc bài<em> Thiền sư Lê Mạnh Thát và những phát hiện
lịch sử chấn động</em> đăng trên Báo <em>Thanh Niên.</em> Tôi
rất tâm đắc với những vấn đề được nêu ra. Chỉ có báo chí mới có thể giới thiệu
với bạn đọc về những phát hiện mới trong khoa học của những người say mê nghiên
cứu.<o:p></o:p></span></p>
<p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;">Về thời kỳ Hùng Vương, tôi xin giới thiệu: Năm 1977, trong quá
trình nghiên cứu địa chất đồng bằng Bắc bộ, tôi đã phát hiện <em>biển tiến
đột biến</em> cách đây 4.100 năm. Sự biển tiến đột biến này có thể là
nguồn gốc của truyền thuyết "Sơn Tinh - Thủy Tinh" và có liên quan
đến quá trình dựng nước thời đại Hùng Vương và các thời kỳ sau này. Cổ địa lý
thời Hùng Vương chúng ta chưa từng biết đến. Hồi còn công tác ở miền Bắc, chúng
tôi đã cùng với Viện Khảo cổ học tổ chức hội thảo, khi đó Viện Khảo cổ học đang
chủ trì chương trình nghiên cứu thời kỳ Hùng Vương. Trong một chuyên khảo mới
về địa chất đang chuẩn bị xuất bản có chương "<em>Biển tiến đột biến
Holoxen, xuất xứ truyền thuyết Sơn Tinh - Thủy Tinh và điều kiện ra đời Nhà
nước Hùng Vương phát triển cho đến nay</em>".<o:p></o:p></span></p>
<p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;">Những vấn đề về cổ địa lý có thể góp vào nghiên cứu lịch sử mà
thiền sư Lê Mạnh Thát đã nêu. Tôi sẽ tặng tài liệu cho Báo <em>Thanh Niên</em> và
thiền sư để nghiên cứu.<o:p></o:p></span></p>
<p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;">Mong muốn của những người nghiên cứu khoa học là làm sao kết quả
nghiên cứu đến được với người đọc để sử dụng nó vào trong thực tiễn phát triển
kinh tế và xã hội.<o:p></o:p></span></p>
<p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;"><strong><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;">Tiến sĩ Hoàng Ngọc Kỷ</span></strong><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;"> (660 Nguyễn Văn Quá, quận 12, TP.HCM)<o:p></o:p></span></p>
<p style="background: white; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><span style="color: #111111; font-family: Helvetica; font-size: 10.5pt;"> <o:p></o:p></span></p>
<div align="center">
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" class="MsoNormalTable" style="border-collapse: collapse; mso-padding-alt: 1.5pt 1.5pt 1.5pt 1.5pt; width: 587px;">
<tbody><tr>
<td style="padding: 0cm 0cm 0cm 0cm; width: 440.4pt;" width="587">
<p align="center" style="margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: center;"><strong><span style="color: #111111;">Phản
biện</span></strong><span style="color: #111111;"><o:p></o:p></span></p>
<p style="margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;">Thông
tin mới lạ, nhanh nhạy, chính xác làm nên sự hấp dẫn của báo chí. Thế nhưng
những thông tin mang tính phản biện lại thể hiện sức mạnh của truyền thông,
tỏ rõ bản lĩnh của nhà báo và là một trong những yếu tố cấu thành cái mà
chúng ta vẫn (nói riêng với nhau), đẳng cấp của cơ quan báo chí.<o:p></o:p></span></p>
<p style="margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;">Tuần này
có hai phản biện tầm cỡ. Thứ nhất là loạt bài trên Báo <em>Thanh Niên</em> của
Hoàng Hải Vân giới thiệu những phát hiện lịch sử chấn động của Thiền sư Lê
Mạnh Thát. Đây là một vấn đề lớn ngoài tầm hiểu biết của chúng ta, của cả
những người viết sử đã từ bao đời nay về lịch sử 4.000 năm của dân tộc Việt <st1:country-region w:st="on"><st1:place w:st="on">Nam</st1:place></st1:country-region>. Đã có
lúc chúng ta cảm thấy con số 4.000 năm có vẻ mung lung, chập chờn, thậm chí
gần đây nhiều người ngại nói đến. Thì nay, công trình nghiên cứu của Lê Mạnh
Thát đã khơi dậy với những chứng minh đang hé mở một chân trời mới về thời
đại Hùng Vương, về một nền văn hiến trước Bắc thuộc của người Việt, mà đến cỡ
nhà sử học Ngô Sĩ Liên ngày xưa cũng nói không đúng.<o:p></o:p></span></p>
<p style="margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;">Phản
biện thứ hai là bài báo của TS Vũ Quang Việt gửi từ <st1:state w:st="on"><st1:place w:st="on">New York</st1:place></st1:state> đăng trên Lao Động 3.3.2008. Bài
báo lấy tít một bài của Tuổi Trẻ 29.2, dẫn lời Bộ trưởng Tài chính nước ta
"Không sai lầm về chính sách, nhưng yếu kém trong dự báo". Có điều
đằng sau câu nói này của TS Vũ Quang Việt đã đặt thêm một dấu hỏi (?). Đơn
giản là tác giả đã chứng minh có những sai lầm trong chính sách năm 2007 vừa
qua, có liên quan đến cơn "bão giá" và lạm phát hiện nay.<o:p></o:p></span></p>
<p style="margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;">Chúng
tôi không đi sâu vào hai phản biện này vì nó đang nóng trên báo chí những
ngày vẫn còn rét đậm đầu tháng 3.2008. Điều muốn nói là công chúng ngày nay
rất cần những thông tin phản biện trên cơ sở tin cậy như thế. Phản biện chỉ
làm vấn đề sáng tỏ hơn, dù có phải phủ nhận một cái gì đó, một ai đó, âu cũng
là chuyện thường tình. Những ngày này Đài TH Hà Tây đang phát lại bộ phim dài
Bao Thanh Thiên. Bài hát của phim có câu "chỉ có thể biết nhiều, biết
ít, chứ không bao giờ biết đủ". Nếu chúng ta càng có nhiều thông tin
trên báo chí có tính phản biện thì sức mạnh nghề báo sẽ càng được tăng cường.
Cũng cần nói thêm, trước các phản biện, nên nhớ lời người xưa: "Tri bất
tri, bất tri vi tri" (biết điều mình chưa biết tức là chưa biết mà biết
vậy).<o:p></o:p></span></p>
<p style="margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><strong><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;">Trần Chinh Đức</span></strong><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;"> *<br />
(Bài đăng trên <em>Nhà báo &Công luận</em>, 7.3.2008)<o:p></o:p></span></p>
<p style="margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;">--------------<o:p></o:p></span></p>
<p style="margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #111111; font-size: 11.0pt;">* Tác
giả là Trần Đức Chính (bút danh khác: Lý Sinh Sự), Tổng biên tập Báo<em> Nhà
báo & Công luận</em>, nguyên Phó tổng biên tập Báo <em>Lao Động</em>.</span><span style="color: #111111;"><o:p></o:p></span></p><p style="margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;"><span style="color: #111111;"><span style="font-size: 14.6667px;">Đăng lại từ địa chỉ</span></span></p>
</td>
</tr>
</tbody></table></div>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 11.0pt;">https://thanhnien.vn/y-kien/lam-gi-truoc-nhung-phat-hien-moi-ve-lich-su-319757.html<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 11.0pt;"> </span></p>Ngô Chí Trunghttp://www.blogger.com/profile/09098521283573621182noreply@blogger.com0